İSTANBUL, – Dünyada yılda yaklaşık 6 milyon kişinin inme nedeniyle hayatını kaybettiğini belirten Doç. Dr. Sena Tolu, “İnme, yetişkinlerde kalp damar hastalıkları ve kanserden sonra üçüncü sırada gelen vefat nedenidir. İnmeden korunmanın aslı tüm risk faktörlerinin giderilmesidir” dedi.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Kısmından Doç. Dr. Sena Tolu, her yıl dünya genelinde yaklaşık 17 milyon kişinin inme geçirdiğini belirtti. Doç. Dr. Tolu, sigara, sedanter ömür, obezite ve sıhhatsiz beslenmenin yanında denetimsiz hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet, yüksek kolesterol seviyesi ve Kovid-19 enfeksiyonunun inmeye sebebiyet verebilecek risk faktörleri olduğunu söyledi.
Doç. Dr. Tolu, felcin yani inmenin beyefendisine giden kan akımının azalması ya da kesintiye uğraması ile beyin dokusunun oksijen ve besin alamaması sonucunda meydana geldiğini tabir ederek “Normal bir yetişkinin beyin işlevlerini sürdürebilmesi için dakikada 75-100 mg glikoz ve 500-600 ml oksijene muhtaçlığı vardır. Bu nedenle beyin kan sirkülasyonundaki duraksamanın 2 dakika sürmesi beynin tüm aktivitelerini durdurur, 5 dakika sonra geri dönüşsüz değişiklikler meydana gelir. Bu nedenle kanın ulaşamadığı beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar ve beynin etkilenen bölgesinin işlevlerine nazaran bireyde süreksiz ya da kalıcı kayıplar gelişir” diye konuştu.
KOVİD-19 İNMEYE NEDEN OLABİLİR
İnmenin, yetişkinlerde kardiyovasküler hastalıklar ve kanserden sonra üçüncü sıklıkta gelen mevt nedeni olduğuna dikkati çeken Doç. Dr. Tolu, kelamlarına şöyle devam etti:
“Dünyada bir yılda 17 milyon kişi inme geçirmekte, 6 milyon kişi ise inme nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ülkemizde de inme toplam vefatlar içinde yüzde 15 sıklığı ile iskemik kalp hastalığından sonra ikinci sırada; sakatlığa neden olan birinci on hastalık içerisinde ise yüzde 6 ile üçüncü sırada yer alır. Türkiye’de yılda 80 bin ila 100 bin akut inme olayı ile karşılaşılabileceği düşünülüyor. Sigara, sedanter hayat, obezite ve sıhhatsiz beslenmenin yanında denetimsiz hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet, yüksek kolesterol seviyesi ve Kovid-19 enfeksiyonu inmeye sebebiyet verebilecek risk faktörleridir. Bu faktörlerin önüne geçilmesi inme insidansının azalmasını sağlamaktadır. Hastaların yüzde 70’i 65 yaşın üstündedir ve erkeklerde bayanlara nazaran daha sık görülür.”
UYUŞUKLUK VE İSTİKRAR BOZUKLUĞUNA DİKKAT
Tedavi edilebilir bir hastalık olan inmede acil müdahalenin değerine işaret eden Tolu, “İnme sonrasında hastaların yüzde 50 ila 70’i işlevsel olarak bağımsızlık kazanırken yüzde 15 ila 30’u kalıcı sekel ile yaşamakta, yüzde 20’si ise bakıma muhtaç hale gelmektedir. İnmenin sık görülen belirtileri bedenin bir yarısında yüz, kol yahut bacakta oluşan uyuşukluk, kuvvetsizlik, konuşma yahut manaya sorunu, istikrar bozukluğu, yürüyememe, görme sorunu, baş dönmesi, bulantı, kusma, şiddetli baş ağrısı ve ani şuur kaybıdır. Bu belirtiler kısa vadeli olsa bile hasta en uygun formda ve kısa vakitte bir sıhhat ünitesine başvurmalı, nöroloji tabibi tarafından değerlendirilmelidir” diye konuştu.
İnme tedavisinde en değerli faktörün tedaviye en kısa müddette ulaşabilmesi olduğunu söz eden Tolu, “Kaybedilen her dakika beyindeki milyonlarca hücrenin vefatı demektir. Erken müdahale ile durumu stabil hale gelen her hastaya en kısa müddette rehabilitasyon programı planlanmalıdır. İnmede rehabilitasyonu programlarının maksadı işlevsel bağımsızlığı en yüksek düzeye taşımak, özürlülük durumunu minimale indirmek; konut, aile ve toplum hayatına başarılı bir geri dönüş sağlamak; yaşanabilir, manalı ve tatmin edici bir hayatı tekrar inşa etmektir” sözlerini kullandı.
“ROBOTLAR HASTA MOTİVASYONUNU ARTIRIYOR”
Gelişen teknoloji ile robotların da rehabilitasyon programları içinde yer aldığını söyleyen Doç. Dr. Sena Tolu, robotik sistemlerin inme sonrası periyotta hastanın motivasyonunu artırdığını, hareketleri bol tekrarlı, ağır ve inançlı bir biçimde yapma imkânı sunduğunu belirtti.
Doç. Dr. Tolu inmeden korunmak için dikkat edilmesi gerekenleri şöyle açıkladı:
“Özellikle daha evvel inme geçirmemiş fakat risk faktörlerini taşıyan bireylerde tansiyon, kan şekeri ve yağlar denetim altında tutulmalı, sigara ve alkolden uzak durulmalı, sistemli idman yapmaya dikkat edilmelidir. Sonuç olarak inmeden korunmanın aslı tüm risk faktörlerinin giderilmesi oluşturur.”
