TÜRKİYE Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, “Ekim ayından bu yana gerçekleşen yağışlar ve ziraat odalarımızdan alınan bilgiler sonucunda; nisan ayı sonu itibariyle Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Ege Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi’nin birtakım vilayetleri olmak üzere toplam 22 vilayette ziraî kuraklık yaşanmakta, bu nedenle kışlık ekilişlerde randıman kaybı beklenmektedir” dedi.
TZOB Genel Lideri Şemsi Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, ‘Türkiye Ziraat Odaları Birliği 2020-2021 Ziraî Üretim Devri Kuraklık Risk Kestirim Raporu’nu kıymetlendirdi. Bayraktar, çiftçilerin ürettikleri eserlerin bu yıl da çeşitli afetlere maruz kaldığını, kayıplar yaşandığını ve yaşanmaya devam ettiğini söyledi. Bu kayıpların minimum seviyede olması ve çiftçilerin afetlerden en az etkilenmesini sağlamak gayesiyle her tarım yılının başından itibaren iklim şartları ve bitki gelişimlerini takip ettiklerini belirten Bayraktar, şunları söyledi:
“Kaydedilen yağışlar normaline nazaran yüzde 23,6, geçen yıla nazaran yüzde 18,6 azalmıştır. Bu yıl üretim döneminin başından itibaren yağışların yetersiz olması meteorolojik kuraklığa neden olmuştur. Gelinen son durum değerlendirildiğinde mayıs ayında ise, birtakım vilayetlerimizde ziraî kuraklığa kadar ilerlediği görülmüştür. Bu durum kış aylarının kurak geçmesine neden olmuştur ve ekimi yapılan hububat, baklagil ve kimi yem bitkileri ekilişlerinin gelişimini olumsuz etkilemiştir. Yağışlar Marmara Bölgesi hariç tüm bölgelerde azalmıştır. Normaline nazaran yüzde 35,2 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, yüzde 30,7 ile İç Anadolu Bölgesinde, yüzde 29,5 ile Doğu Anadolu Bölgesinde, yüzde 21,4 ile Karadeniz Bölgesinde, yüzde 17,5 ile Ege Bölgesinde yağışlar da azalma kaydedilmiştir. Ekim ayından bu yana gerçekleşen yağışlar ve ziraat odalarımızdan alınan bilgiler sonucunda; nisan ayı sonu itibariyle Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Ege Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi’nin birtakım vilayetleri olmak üzere toplam 22 vilayette ziraî kuraklık yaşanmakta, bu nedenle kışlık ekilişlerde randıman kaybı beklenmektedir.”
‘BUĞDAY, ARPA VE MERCİMEK GERİLİMDEN ÖTÜRÜ KURUDU’
Yağış düşüklüğünün en besbelli hissedildiği bölgenin Güneydoğu Anadolu Bölgesi olduğunu tabir eden Bayraktar, “Güneydoğu Anadolu Bölgesi, 2020 yılı datalarına nazaran ülkemiz buğday üretiminin yaklaşık yüzde 20,7’sini ve arpa üretiminin yüzde 12,6’sını gerçekleştirmiştir. Nisan ayında bölgede havalar ısınınca mutlak yağışa dayalı buğday, arpa ve mercimek gerilimden ötürü kurumuştur. Diyarbakır, Batman, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şırnak ve Van üzere vilayetlerimizde sıcakların artmasıyla kurak topraklarda yağışlar kâfi olmadığı için sorun daha da artmıştır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde vilayetlere nazaran sulamayan alanlarda vilayetlere nazaran rekoltede yüzde 20 ile yüzde 90 ortasında değişen oranlarda kayıp beklenmektedir. Mayıs ayında gerçekleşecek yağışların bölgede rekolte artışına tesiri fazla olmayacaktır. Ülkemiz buğday üretiminin yaklaşık yüzde 32’sini, arpa üretiminin yüzde 53’ünü gerçekleştiren İç Anadolu bölgesi toplam 201,5 milimetre yağış aldı. Yağışlar normaline nazaran yüzde 30,7, bir evvelki yıla nazaran yüzde 20,3 azaldı. Ayrıyeten, bölgede barajların su durumu da yetersizdir” diye konuştu.
‘MAYIS AYI YAĞIŞLARI BELİRLEYİCİ OLACAK’
Bayraktar, İç Anadolu Bölgesi’nde bu yıl yaşanan öteki kıymetli sorunun Konya’da Lodos rüzgarlarının nisan ayında gerçekleşen yağışların tesirini azaltması olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Nisan ayında yağışlar yağmur formunda olmasına karşın çok sıcak rüzgâr, toprak yüzeyini kurutmuştur. Ayrıyeten rüzgârla gelen çöl tozları bitkilerin üzerini kaplamıştır. Lodos toprağın nemini düşürmüş, mevcut karların süratle erimesine neden olmuş ve karın yararını azaltmıştır. Nisan ayı sonu itibariyle buğday rekoltesinde Konya’da yüzde 25, Sivas ve Aksaray vilayetlerinde yüzde 20 kayıp beklenmektedir. İç Anadolu Bölgesi’nde hububatta kesin rekolte tespiti için mayıs ayı yağışları belirleyici olacaktır. Buğday üretiminin yüzde 8,5’ini, arpa üretiminin yüzde 9,9’nu gerçekleştiren Ege Bölgesi’nde hububatta kuraklık yaşanmamakta, lakin hidrolojik kuraklık nedeniyle yazlık ekilişlerinde su derdi yaşanmaktadır. Bahar yağışları kâfi üzere gözükse de barajlardaki su yetersizliği tehlikeli boyuttadır. Lakin, Denizli istisnai olarak yağış düşüşünün besbelli hissedildiği ilimiz olmuştur. Ege Bölgesi, mart ayında 82 milimetre, nisan ayında ise 36,1 milimetre yağış almıştır.”
‘2 MİLYON TON REKOLTE KAYBI BEKLENMEKTEDİR’
Doğu Anadolu’da kuraklığın yem bitkileri ve meraları etkileyeceğini, hayvansal üretimin düşmesine neden olacağını kaydeden Bayraktar, “Doğu Anadolu Bölgesi’nde hububatta kesin rekolte tespiti için mayıs ve haziran ayları yağışları belirleyici olacaktır. Buğday, arpa ve kırmızı mercimekte yaşanan randıman kaybı mayıs ayında yağışların kâfi olmaması durumunda daha da artacaktır. Kuraklık yaşanan bu vilayetlerde geçen yıl buğday rekoltesine nazaran toplam 2 milyon ton rekolte kaybı beklenmektedir. Kurak geçen nisan ayının akabinde mayıs ayının birinci haftasında beklenen yağışın düşmediği görüldüğünde önümüzdeki süreçte kaydedilecek yağışların bilhassa Güneydoğu Anadolu Bölgesinde hububat ve mercimek üretimine yararı olmayacaktır. Başka taraftan mayıs ayı boyunca yağışların normaller seviyesinde olmaması durumunda İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde kayıp artacaktır” ifadesini kullandı.
