Hasan DÖNMEZ-TÜRKİYE’nin ikinci büyük gölü ve flamingo cenneti olan Tuz Gölü, kuraklık nedeniyle giderek küçülüyor. Tuz Gölü’nde bir
kilometrelik çekilme olduğunu söyleyen Konya Teknik Üniversitesi Kimya Teknolojileri Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Hatice Ünal Ercan, “Kuraklıktan ötürü tuz katmanının epey azaldığını biraz iç kısımlarda ise organik gereçlere bağlı olarak pembeleşmelerin daha çok arttığını görüyoruz” dedi.
Aksaray, Ankara ve Konya hudutları içinde yer alan Tuz Gölü, su çıkışı olmadığı için ‘kapalı göl’ özelliğini taşıyor. Göl, ülkenin tuz gereksinimini büyük bir oranda karşılarken, birçok flamingo olan kuşların göç yolunda bulunmasından ötürü da birçok kuş tipi ilkbahar ve yaz aylarında burada konaklıyor. Yaz periyodunda ise binlerce yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği gölde, su düzeyi kuraklık nedeniyle ciddi oranda çekildi.
BU YIL ERKEN PEMBELEŞTİ
Gölün Aksaray- Ankara kara yolu yakınlarındaki kısmında, suyun içinde yaşayan
algler, sıcaklığın ve tuzluluğun arttığı temmuz ve ağustos aylarında, kırmızı renkli beta-karoten unsur üreterek güneş ışınlarının ziyanlı tesirlerinden kendisini koruyor. Yeniden bu periyotta halobakteriler ise fazla ürediği için gölün rengi, pembe yahut kırmızıya bürünüyor. Sıcaklık azalınca yahut yağmurlu periyot başlayınca da göl, tekrar eski haline kavuşuyor. Lakin bu yıl kuraklık nedeniyle göl haziran ayı başından itibaren pembeleşmeye başladı.
‘GÖLDE 1 KİLOMETRELİK ÇEKİLME VAR’
Tuz Gölü’nde bilimsel araştırmalar yapan Dr. Hatice Ünal Ercan, göldeki kuraklıktan ötürü tuz katmanının epeyce azaldığını, iç kısımlarda ise organik materyallere bağlı olarak
pembeleşmelerin daha çok arttığına dikkat çekti. Ercan, şunları söyledi:
“Bu pembe renk yoldan geçenlerin ve turistlerin çok fazla dikkatini çekiyor. Halkımız araçlarını park ederek yahut tesislerden Tuz Gölü’ne giriş yapıyorlar. İnsan faktörü tabiatın kirlenmesine sebep oluyor. Tuz Gölü etrafındaki tuz yapısı ve mineralleriyle ilgili özel bir şirketle bir çalışma yapıyoruz. Tuz Gölü’ndeki küçülme kıyıdan itibaren görünüyor. Yaklaşık 50 yıl öncesine kadar ana yola yakın olduğunu görüyoruz. Günümüzde ise sonun bir kilometre içeri girdiğini, son iki yıldır yaşanan kuraklıktan ötürü Tuz Gölü’nün daha merkeze yanlışsız çekildiğini ve küçüldüğünü görüyoruz. Bu yalnızca beşerler açısından değil, etrafındaki ziraî faaliyetlerle fazla su tüketimi de gölün küçülmesine sebep oluyor. Burası birçok kuş cinsinin göç yolu üzerinde bulunuyor. Su olmayınca birçok kuş çeşidi de sulak alanlara rotasını değiştiriyor.”
‘YARIM SANTİMETRELİK TUZ KATMANI VAR’
Gölde araştırma yapan kümeden Jeoloji Mühendisi Umut Barış Ülgen ise, “Burası Türkiye’nin cennet köşelerinden birisidir. Tuz Gölü, yalnızca tuz ekonomisiyle değil turizmiyle çok kıymetli. Üç gündür yüzeysel bir çalışma sergiliyoruz. Buradan aldığımız bilgilerle daha ayrıntılı bir proje için TÜBİTAK ile memleketler arası projeler hazırlayıp sunacağız. Çalışmalarımız sırasında Tuz Gölü’nden örnekler alırken, kuraklık nedeniyle olağanda 5-6 santim tuzları kesip altından örnek alacakken, yarım santimlik tuzlarla karşılaştık. Şu anda olması gerekenden çok daha az tuz var. Kuraklık çok fazla olduğu için su çok az kalmış. Bunu baktığımız vakitte görüyoruz. Birebir vakitte etraf yerleri gezdiğinizde tarlada eser de yok. Bu kuraklık, gölü ve etrafını önemli oranda etkilemeye başlamış. Suyumuzun kıymetini daha çok bilmemiz lazım” diye konuştu.
