İSTANBUL -SOSYAL medyada sık sık karşımıza çıkan, otoyol kenarlarında satılan ünlü markalara ilişkin geçersiz ayakkabılar tehlike saçıyor. Neredeyse orijinalinin onda biri fiyatına satılan ayakkabılarla ilgili ihtarda bulunan Prof. Dr. Burhan Engin, “İnternetten ya da merdiven altı yapılan alışverişlerde, eserlerde belirlenen kimyasalların oranları biraz daha fazla bulunmakta. Bu kimyasalların muhakkak bir oranın üzerinde olması yahut birtakım yasaklanmış kimyasalların kullanılmasıI, uzun vadede kanser için bir risk faktörü olarak değerlendirebiliriz” dedi.
KANSER SATIN ALINIYOR
Pandemi devriyle birlikte uygulanan sokağa çıkma kıstlamalarında, alışveriş siteleri ve toplumsal medya uygulamalarındaki eser satışlarına talep artarken, ‘büyük’ tehlike de kapıları çaldı. Dünyaca ünlü markaların özgünlerinden ayrılmayan sahteleri, yaklaşık 10’da bir fiyatına alıcıya sunulurken, ucuza satılan eserlerin başında ayakkabılar geliyor. Merdiven altı üretilen, internetin yanı sıra vakit zaman otoyol kenarlarında da satılan sahte ayakkabılar, kullanılan yasaklı kimyasallar nedeniyle uzun vadede kansere davetiye çıkarıyor. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dermatoloji Ana Bilim Kısmı Uzmanı Prof. Dr. Burhan Engin, “Üretimde kullanılan hususlar çok değerli. Bilhassa giysi ve ayakkabılarda deri mi yoksa diğer bir unsur mi kullanılıyor, çok kıymetli. Çoklukla ucuz olan hususlarda kullanılan kimyasallar veya değişik hususlar, alerjik tepkilere neden olabiliyor. Ayakkabılarda kullanılan kimyasallar, renk boya hususları, esirgeyici unsurlar kıymetli olabiliyor. Yeniden ayak tabanında kullanılan kauçuk unsuru de önemli” dedi.
“UZUN VADEDE KANSER İÇİN RİSK FAKTÖRÜ”
Kullanılan eserlerin muhakkak standartlarda olması gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Burhan Engin, “Avrupa Birliği’nin muhakkak standartları oluyor bunlar için. Türkiye’nin de kabul ettiği, bu kimyasalların aşikâr bir oran üzerinde olmaması gerekiyor. Fakat denetimsiz ve ucuz olan eserlerde belirli bir marka olmadığı vakit internetten ya da merdiven altı yapılan alışveriş, bu unsurlar ülkemize de gelmekte ve bu unsurlarda belirlenen kimyasalların oranları biraz daha fazla bulunmakta. Münasebetiyle şahıslarda alerjik tepkilere, uzun mühlet kullanımda deride birtakım hasarlara neden olabilmektedir. Ayak sırtında görebiliyoruz. Ayak tabanında kızarıklık, yanma, kaşıntı olarak görebiliyoruz. Bu kimyasalların muhakkak bir oranın üzerinde olması yahut kimi yasaklanmış kimyasalların kullanılmasını, uzun vadede kanser için bir risk faktörü olarak değerlendirebiliriz” diye konuştu.
“TEREDDÜTLE YAKLAŞMAK GEREKİYOR”
Piyasa bedelinden çok daha ucuza satılan eserlere tereddütle yaklaşmak gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Engin, “Kontrollü olmayan, aşikâr bir marka olmayan yahut ucuz dediğimiz oradan buradan gelen mallar için bunlar düşünceli eserler. Belirlenen oranların üzerindeki oranlar kullanılmış oluyor. Onun için emniyetli olmayan, bilhassa son periyotta çok gördüğümüz internet sitelerinden online alışveriş çok yapmamak lazım. Kesinlikle emniyetli sitelerden, emniyetli eserlerle bir arada, aşikâr standartları oluşmuş, uzun müddettir piyasada olan, yan tesirleri güzel değerlendirilmiş eserleri tercih etmek gerekiyor. Sağlam olmayan yerden, merdiven altı dediğimiz yerlerden olduğu vakit kesinlikle tereddütle yaklaşmak gerekiyor” biçiminde konuştu.
“UYGUN OLDUĞU İÇİN MARKA DEĞİL BU TÜRLÜ YERLERDEN ALIYORLAR”
Tezgahtan ayakkabı alışverişi yaptığını söyleyen Mehmet Özkol, “Sık sık yapmıyoruz fakat orta sıra buradan yapıyoruz alışveriş. Fiyatlar uygun. Dışarıda kıymetli. Bir ayakkabı dışarıda bin lira burada 50 lira, 70 lira, 100 lira” dedi. Bir öteki vatandaş ise, “Fiyatlar burada özgününden daha uygun. Gösterişli de. Haftalık giysiler için çok hoş. Burada bir orjinal parasına, iki, üç tane alabiliyorsunuz” diye konuştu.
“KALİTE DÜŞÜYOR, MANZARA TIPKI KALIYOR”
Bir ayakkabı firmasında çalışan Esmanur Bakar ise, “Çakma dediğimiz geçersiz eserlerde vitalat dediğimiz unsura katiyetle bakılmıyor. Yüzde yüz kanser yapar. Zira içinde vitalat var. En ufak şeyde vitalat varsa her yere bulaşan bir unsurdur. Tüketicinin dikkat etmesi gerekiyor lakin anlaşılma bahtı sıfır. Merdiven altı ya da ucuza satan siteler, ucuz maliyetle yapıyor. Malzemeyi çok daha uyguna alıyorlar. Materyal ne kadar uygunlaşırsa, kalitesi o kadar düşüyor. Manzara ise birebir kalıyor maalesef” dedi.
()