İSTANBUL, – Tarihte ‘Kağıthane Treni’ olarak da bilinen, 1. Dünya Savaşı devrinde kömür taşıması için kurulan, Kurtuluş Savaşı devrinde de Anadolu’ya silah kaçırılmasında kullanılan Haliç-Karadeniz Sahra Çizgisi, 100 yıl ortadan sonra nostaljik bir trenle yine hayat buluyor.
Kağıthane Belediyesi, özgünü 60 kilometreyi aşan Haliç-Karadeniz Sahra Sınırı’nın bir kısmını Kağıthane hudutları içinde yine canlandırmak için çalışıyor. İmali devam eden Kağıthane Dekovil Çizgisi’nin, 3 kilometre uzunluğunda olması planlanıyor. Mecidiyeköy- Kağıthane- Mahmutbey ve Gayrettepe- Kağıthane- Havalimanı metro çizgilerine entegre olarak hizmet verecek nostaljik görünümdeki Kağıthane Treni güzergahında 4 durak olacak.
Kağıthane Belediye Lideri Mevlüt Öztekin, sınırdaki son çalışmaları yerinde inceleyerek trenin test sürüşünü yaptı. Lider Öztekin; ” Tarihi ihya çalışmalarımız kapsamında Kağıthane Treni, Haziran ayında halkımızın hizmetinde olacak. Silahtarağa Bilgi Üniversitesi’nden başlayan ve Kağıthane Merkez’de son bulan çizgi üzerinde; 2 vagon ve 2 lokomotiften oluşan nostaljik görünümlü trenimiz, büsbütün yerli ve ulusal imkanlarla Türk mühendisler tarafından üretildi. Nostaljik görünümüne rağmen etraf dostudur. Güneş gücüyle dayanaklı, büsbütün elektrikle çalışmaktadır. Karbon salınımı yapmamaktadır. Yeşil adım kriterlerine uygundur. Bu kültür mirasımızı 100 yıl ortadan sonra tekrar gün yüzüne çıkararak, genç kuşaklara armağan edeceğiz. İlçemizin kültür ve tarihinin bilinmesine katkısı büyük olacaktır.” diye konuştu.
KAĞITHANE TRENİ’NİN TARİHİ
İstanbul’un esaslı geçmişe sahip ilçelerinden Kâğıthane’de, bir vakitler değerli vazifeler üstlenen bir demir yolu bulunuyordu; ismi Haliç-Karadeniz Sahra Hattı… 1915-1916 yıllarında, Birinci Dünya Savaşı şartlarında, ülke İngiltere’yle savaş halinde olduğu için, Silahtar Elektrik Fabrikası’na gelen kömürlerin ithali durdurulmuştu. Zonguldak’tan gelen kömür gemilerini, Rus denizaltıları batırmaya başlamıştı. Bu nedenle Silahtar Elektrik Fabrikası, kente elektrik veremez hale geldi. Ağaçlı Havzası kömürünü Silahtar Elektrik Fabrikası’na taşımak üzere Ayazağa ve Kağıthane üzerinden geçen bu tren sınırı kuruldu. Sınır, toplamda 15 ay içinde bir kolu Çiftalan Havzası’na öbür kolu Ağaçlı Havzası’na gidecek formda Karadeniz’i Haliç’e bağladı. Böylelikle Birinci Dünya Savaşı şartlarında kentin elektriksiz kalması önlendi. İstanbul’un işgali devrinde bu tren çizgisi, depolardaki cephane ve silahların Anadolu’ya kaçırılması için de kullanıldı. Haliç kıyısındaki cephanelerin Karaburun’a nakledilmesi ve İnebolu’ya geçirilmesinde yaklaşık 1 yıl hizmet verdi. Cumhuriyet devrinde ise bu sınır atıl kaldı. 1951-1952 yıllarına kadar yalnızca asker ve odun sevkiyatı yaptı. Sonrasında sınırın rayları Afyon’da bir kömür madeninde kullanılmak üzere söküldü. Bu sökülme ve taşınma sırasında birtakım kayıplar da yaşandı. Afyon’un akabinde çizginin elde kalan rayları, vagonları ve lokomotifleri; Gelibolu’ya askeri bölgede yer alan bir madende kullanılmak üzere tekrar taşındı. Sonrasındaysa akıbeti bilinmiyor.
