‘Sonbaharda daha uzun kapanmak zorunda kalabiliriz’ 

Ergün AYAZ– KOCAELİ Üniversitesi Tıbbi Genetik Kısım Lideri Prof. Dr.Hakan Savlı, koronavirüs nedeniyle sonbahara hakikat daha fazla zahmet yaşanabileceğini belirterek, “Sonbaharda daha uzun kapanmak zorunda kalabiliriz; zira mutasyonların yapısını saptama sistemimiz de büyük boşluk var. Bu bahiste bütün sorumluluk sonlu sayıda imkanı olan bakanlığın halk sıhhati laboratuvarlarına bırakılmış durumda. Tek bir merkezin üzerine bu yükü bırakırsak ülkemizdeki mutasyon soyları şu andaki üzere karanlıkta kalır, nasıl bir düşmanla karşı karşıya olduğumuzu anlayamayız” dedi. 
Koronavirüsle gayret önlemleri kapsamında, Türkiye genelinde 17 günlük tam kapanma sürecine geçildi. Birtakım bireyler, bu süreyi geçirmek için memleketlerine ve tatil bölgelerine akın etti. Tıbbi Genetik Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Savlı, sonbaharda daha uzun kapanmak zorunda kalınabileceğini belirtti. Mutasyonların yapısını saptama sisteminde boşluk olduğunu kaydeden Savlı, “Sonbaharda daha uzun kapanmak zorunda kalabiliriz zira mutasyonların yapısını saptama sistemimizde büyük boşluk var. Bu bahiste bütün sorumluluk hudutlu sayıda imkanı olan bakanlığın halk sıhhati laboratuvarlarına bırakılmış durumda. Tek bir merkezin üzerine bu yükü bırakırsak ülkemizdeki mutasyon soyları şu andaki üzere karanlıkta kalır, nasıl bir düşmanla karşı karşıya olduğumuzu anlayamayız” dedi.
‘VİRÜS 20-25 MUTASYON TAŞIYAN BİRLEŞİK YAPIYLA ENFEKTE EDİYOR’
Başlangıçta birkaç mutasyondan kelam ettiklerini söyleyen Savlı, “Artık her virüs 20-25 mutasyon taşıyan birleşik bir yapıyla enfekte ediyor. Şu an ortamızda dolaşan virüs soylarının dizilerini çok detaylı bir formda taramazsak kiminle karşı karşıya olduğumuzu bilemeyiz ve sürece gerçek müdahale edemeyiz. Ağır seyreden soylar, eski soyların yerini alabilir ve bizim haberimiz bile olmaz. Unutmayın ki birinci başladığımızda ortada İngiltere soyu yoktu. Şu an Türkiye, İngiliz soyu ile kaplanmış durumda ve ne yazık ki Güney Afrika soyunun ayak seslerini duyuyoruz” diye konuştu.
‘COVID-19 GENOM KONSORSİYUMU’ ÖNERİSİ 
Salgının bahtının değiştirilmesi için ‘Türk Covid-19 Konsorsiyumu’ kurulması gerektiğini belirten Prof. Dr. Savlı, şunları söyledi:
“Tekrar kapanmak istemiyorsak daima birebir cümleyi tekrarlamak gerekiyor; zira salgının bahtını değiştirecek en hassas cümlelerden biri bu; ivedilikle bir ‘Türk Covid-19 Genom Konsorsiyumu’ kurmak gerekiyor. Bizdeki yılda 3 bin 650 kişi dizileme süratimiz çok yetersiz. İngiliz Covid-19 Genom Konsorsiyumu’nun dizilediği sayının 440 bin bireye ulaştığını düşünürsek, salgındaki en kritik noktalardan birini farkında olmadan nasıl daima birlikte gözden kaçırdığımızı görmüş oluruz. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde insanları ağır bakıma düşüren virüslerin haritaları çıkarılmadı. Hangi soyları temsil ettiklerini bilmiyoruz. Bu kadar geniş bir coğrafyayı da ancak birçok öteki ülkede olduğu üzere genetik laboratuvarlarının birleştiği bir konsorsiyum analiz edebilir.“
‘MUTASYON DİZİLEMESİ YAPMANIN ÖBÜR ALTERNATİFİ YOK’
Covid-19 ile ilgili dizi tahlili yapılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Savlı, şöyle konuştu: 
“Türkiye’de aygıt kapasitesi ve yetişmiş insan gücü açısından çok güzel durumdayız. Virüsle gayrette her şeyin bir alternatifi var; aşıların, ilaçların, kapanıp, açılma kararlarının daima alternatifleri var fakat virüsü tanımak için yüksek sayıda dizi tahlili yapmaya mecburuz, bunun bir alternatifi yok. Bu mevzuda bugün itibarıyla zayıf durumdayız. Bu 2 haftalık kapanma, aklımızı toplayıp organize olmak için optimist bir başlangıç noktası yaratıyor. Genom merkezlerinin bir ortaya getirileceğini düşünüyorum. Kuşkulu olguların, aşı olduğu halde aşının işe yaramadığı entübe olguların tümünde çabucak ve kesinlikle dizi tahlili yapmak gerekiyor. Yoksa kısa müddette iş çığırından çıkabilir.”