Şakayık koparan yandı

TÜRKİYE’de, birçok bölgede farklı cinsleri bulunan ve Antalya’nın Expo 2016’daki simge çiçeği şakayıklar, en çok kıyı Beydağları’nda görülüyor. Şakayıkları koparmanın cezası şahıslara 80 bin 465 TL, hukuksal kişilik olursa bunun üç katı.
Anadolu’da ‘ayı gülü’ olarak bilinen ve birçok çeşidi bulunan şakayık çiçeğinin Türkiye’de en çok görüldüğü vilayetlerin başında Antalya geliyor. Şakayık, Antalya’da 2016’da düzenlenen Expo Antalya’nın da simge çiçeği olarak belirlenmişti. Antalya’da her yıl tabiat yürüyüş kümeleri ve seyahat kümeleri, Beydağları’nın kıyı kısımlarında, bilhassa Hisarçandır Ekizce Yaylası bölgesindeki şakayıkları görmeye ve fotoğrafını çekmeye gidiyor. Likya Dağları ve Yaylaları Kümesi, Patika üzere tabiat yürüyüş kümeleri, bu yıl mart ayında tomurcuklanan, nisan ayında çiçeklenen şakayıkları görmek için seyahatler düzenledi.
MAHALLİ İSMİ ‘AYI GÜLÜ’
Likya Dağları ve Yaylaları Kümesi kurucusu Ömer Faruk Gülşen, mart ayında tomurcuklanıp, nisan ayında çiçeklenen şakayıkları her yıl fotoğrafladığını belirterek, mahalli ismi ayı gülü olan çiçeğin, Türkiye’de Doğu Anadolu, Orta Anadolu üzere bölgelerde de görüldüğünü, familya tıpkı olmasına karşın cinslerinin farklılık gösterdiğini söyledi.
EN ÇOK BEYDAĞLARI’NDA GÖRÜLÜYOR
Türkiye’de en çok görüldüğü bölgenin ise Antalya’nın Beydağları olduğunu belirten Gülşen, batı kıyı kesitlerinde çokça görüldüğünü, bir kısımda yüksek Beydağları denilen Finike üzerindeki Alacadağ ile Akseki bölgesi ile Isparta’nın Sütçüler, kasnak meşesi ormanı üzere yerlerde de bulunduğunu anlattı. Gülşen, lokal olarak en fazla görüldüğü alanın ise kıyı Beydağları olduğunu kaydetti.
MİTOLOJİK KISSASI VAR
Şakayığın değişik bir öyküsü olduğunu da anlatan Gülşen, şunları söyledi:
“Antik çağda Homeros, öfkeli Herkül’ün gazabına uğrayıp yaralanan Plüton’u bilge bir tabibin Çin’den getirdiği bir bitkinin kökleriyle tedavi ettiğini muharrir (M.Ö. 850). İşte şakayık ismini, Paeon isimli bu hekimden almıştır. Ne var ki, bu süper çiçeğin Avrupa bahçelerine gelmesi 18’inci yüzyılı bulmuş. Birinci odunsu şakayık, Çin’de misyonlu bir İngiliz büyükelçi tarafından İngiltere’ye götürülmüş. Şakayık, Paeoniacea familyasındandır.”
BELÇİKA’DAKİ DERNEK HER YIL YAYINLIYOR
Ömer Faruk Gülşen, merkezi Belçika’da bulunan The Peony Society (Şakayık Derneği) isimli derneğin her yıl hem tomurcuk hem de çiçeklenmiş hallerinin fotoğraflarını talep ettiğini de belirterek, “Şakayık üzerine dünya çapında araştırmalar yapan derneğe her yıl Antalya’dan çiçeklenen şakayık fotoğraflarını gönderiyorum ve derneğe ilişkin sitede yayınlanıyor” diye konuştu.
KOPARMANIN CEZASI 80 BİN 465 TL
Doğa Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü’nün, Türkiye genelinde muhafaza altına aldığı birçok endemik cins yahut gibisi doğal pahaların korunması hedefiyle şakayık çiçeğini de doğal alanından koparmanın cezası bulunuyor. Etraf Kanunu kapsamında ekosisteme ziyan verilmesi hasebiyle doğal alanlarından şakayık çiçeğini koparmanın cezası ise 80 bin 465 TL olarak açıklandı. Şayet koparma süreci hukukî kişilik yani bir firma ismine yapılırsa bu ölçünün üç katı cezası bulunduğu belirtildi. 
BU ÇEŞİT ALANLARDA TAŞ OCAĞI AÇILMASIN
Patika kümesi kurucusu Nusret Güzel ise şakayıkların da bulunduğu sedir ormanlarında taş ocakları nedeniyle meseleler yaşandığına dikkati çekti. Nusret Güzel, “Buralarda taş ocağı açılması Antalya’nın en kıymetli bedellerinden olan sedir ormanlarına ziyan vermek, bindiğimiz kısmı kesmek üzere bir şeydir. Çok kıymetli ekolojik ve turizm potansiyeli olan bu yerler, birebir vakitte birinci derecede heyelan bölgesi ve su kaynaklarının merkezi. Hasebiyle taş ocaklarının açılması telafisi mümkün olmayan ziyanlara yol açacaktır. Biz taş ocaklarına karşı değiliz, fakat bedelli orman alanlarında, su kaynaklarında, ziraî alanlarda ve heyelan tehlikesi olan bölgelerde açılmaması gerekiyor. Bölgede geçmişte mahkeme tarafından iptal edilen bir taş ocağına tekrar müsaade verildiği duyumları alıyoruz ve şayet doğruysa Antalya için sahiden çok üzücü” diye konuştu.