Prof. Dr. Tecer: Müsilajı parçalayıp, deniz suyuna oksijen kazandırdık

Mehmet YİRUN-Şafak TAŞOYAR/TEKİRDAĞ, – TEKİRDAĞ Namık Kemal Üniversitesi
Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, Marmara Denizi’ni tesiri
altına alan deniz salyasını (müsilaj), laboratuvar ortamında reaktif oksijen cinsleriyle difüze ederek, müsilajın içindeki organik unsurları parçalayıp, etkisiz hale getirdiklerini söyledi. Tecer, “Belli bir kademeye geldik. Devasa bir Marmara Denizi’ne uygulanması nasıl olacak? Hangi şartlarda, hangi projelerle bu oksijenlendirmeyi yapacağız ? Bundan sonra bunun çalışmasını gerçekleştirmemiz, yürütmemiz gerekiyor” dedi.
Marmara Denizi’ni aylardır tesiri altına alan ve önemli tehdit oluşturan müsilaj sorununu ortadan
kaldırmak için çalışmalar sürüyor. Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, Marmara Denizi’nden son 10 gündür alınan deniz salyalarını Etraf Mühendisliği Kısmı Laboratuvarı’nda reaktif oksijen çeşitleri ile difüze ederek, müsilajın içindeki organik hususları parçalayıp etkisiz hale getirdiklerini söyledi.
‘MUSİLAJI PARÇALAYIP, DENİZ SUYUNA OKSİJEN KAZANDIRMAYI BAŞARDIK’
Prof. Dr. Tecer, yaptıkları çalışmayla, musilajı parçalayıp etkisiz hale getirip temizledikten sonra tabana çökmesinin sağlandığını belirterek, şunları söyledi:
“Kod atmosferik plazma sistemiyle ürettiğimiz reaktif oksijen cinsleri, uyguladığımız su ortamına çok kısa bir müddet içerisinde çözülmüş oksijen konsantrasyonunu artırıyor. Dün çalıştığımız numune, denizin tabanlarından, derinlerinden getirilmişti. Burada ölçmedik çözülmüş oksijen konsantrasyonunu lakin dünkü yaptığımız çalışmada 0.8 miligram/litre civarında bir çözülmüş oksijen vardı ki bu deniz ve su ortamlarında çözülmüş oksijen ölçüsü 2 miligram/litrenin altına düştüğü vakit o deniz ve su ortamlarında biyolojik hayat tehlikeye girer. Mesela çupra 6-7 miligram/litre çözülmüş oksijen düzeyinde yaşar fakat. Düşünün pek çok balığın öleceği, yaşamayacağı manasına geliyor. Biz 0.8 miligram/litrelik çözülmüş oksijene sahip deniz salyası örneğini içeren suyu çok kısa bir müddet içerisinde reaktif oksijenle aşağı üst 13-14 miligram/litre düzeyine getirdik ki bu tam manasıyla tatlı suların ihtiva edebileceği çözülmüş oksijen ölçüsüdür. Münasebetiyle biz şunu artık yaptığımız çalışmalardan söyleyebiliriz, biz deniz salyasını, müsilajını kod atmosferik plazma sistemiyle, üniversitemiz sanayi işbirliğiyle ortaya koyduğu teknolojiyle, ürettiğimiz reaktif oksijen çeşitleriyle bertaraf etmeyi, parçalamayı, gidermeyi ve deniz suyuna oksijen kazandırmayı başardık.”
Cumhurlideri Recep Tayyip Erdoğan’ın, ‘Bu sorunu ortak çözeceğiz’ davetiyle, Tekirdağ
Namık Kemal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mümin Şahin’in görevlendirmesi ve dayanağıyla öteki projeleri bırakıp, son 10 gündür müsilaj ile uğraştıklarını belirten Prof. Dr. Tecer, “Belli bir kademeye geldik. Bu sonuçlarımızı ilgili makamlara da sunacağız. Bundan sonra yapmamız gereken şey, evet biz laboratuvar şartlarında bunu başardık, bunun devasa bir Marmara Denizi’ne uygulanması nasıl olacak? Hangi şartlarda, hangi projelerle bu oksijenlendirmeyi yapacağız? Bundan sonra bunun çalışmasını gerçekleştirmemiz, yürütmemiz gerekiyor” diye konuştu.
‘MARMARA DENİZİ’NDE UYGULANMASI ARAŞTIRILIYOR’
Prof. Dr. Tecer, 5 litrelik suda yaptıkları 4-5 saatlik çalışmada müsilajı büsbütün ortadan kaldırıp, deniz suyunu oksijenlendirdiklerini tabir ederek, “Ama bütün Marmara Denizi ve bütün müsilaj konsantrasyonunu düşündüğümüz vakit ne kadarlık bir uygulama, ne kadarlık bir oksijen gerekiyor ve bunun uygulama koşulları projelendirmesi nasıl olacak bunu büsbütün çalışmamız lazım. Fakat şunu söylememiz lazım, bu müsilajla gayret konusunda pek çok önlemin ve hareket planının birlikte yürütülmesi, eş vakitli olarak götürülmesi lazım. Bugün de Sayın Etraf Bakanımız, hareket planını açıklayacak. Orada da kesinlikle kısa ve orta vadede yapılması gerekenler ortaya konulacak ancak tahlile yönelik arıtma tesislerinin daha uygun arıtılması, azot ve fosfor gideriminin yapılması, buraya deşarjların önlenmesi, denetimin sağlanması doğal ki gerekli, uzun vadede bunların olması gerekiyor. Lakin bir taraftan da acil olarak sorunun tahliline katkı verebilecek metot ve teknolojilerin de uygulamaya alınması gerekiyor. Biz müsilajı yaptığımız uygulamayla gidermeyi başardık, deniz suyunu tekrar daha da âlâ pozisyona oksijenlendirilmiş hale getirdik laboratuvar şartlarında. Artık bunun uygulamada nasıl olacağına, ne formda uygulanacağına çalışmamız gerekiyor. Zati üniversite olarak da takviyesi bu mevzuda bekliyoruz. Çalışmalarımız sürecek” dedi.
‘CANLILAR ÜZERİNDEKİ TESİRLERİ DE ARAŞTIRILIYOR’
Çalışmalarında deniz ortamlarında kirleticilerin insan ve öbür canlılar üzerindeki tesirlerini de araştırdıklarını söyleyen Prof .Dr. Tecer, “Müsilaj, tek başına kendisi bir kirletici değildir. Ne toksik ne de zehirli bir kimyasal değil. Lakin bu müsilajın mukoza yapısında deniz ortamında bulunan mikroorganizmalar, patojenler, ziyanlı mikroorganizmaların birikmesi, orada hayat ortamları oluşturması çok mümkün. Kaldı ki esasen ona yönelik çalışmalar da var. Olağan deniz suyunda bulunabilen patojen mikroorganizmaların çok daha fazlasının bu müsilaj yapısı içerisinde bulunduğunu ortaya koyan çalışmalar var. Bu şu demek, bu türlü bir suyla muhatap olduğunuz ve deri ya da teneffüsle temas ettiğiniz vakit mikroorganizmalara bağlı hastalıkların maksadı haline geleceksiniz demektir. Sağlıkçıların da belirttiği üzere, ishalden cilt hastalıklarına, alerjik semptomlara kadar birtakım sıhhat sorunlarının yaşanacağı manasına geliyor. Doğal, bunun balıklar üzerinde, canlı ömrü üzerinde direkt tesiri şu biçimde oluyor. Müsilajın en büyük tesiri suyun içerisindeki oksijeni tüketiyor olması. Su katmanının üzerini kaplayarak güneş ışığının gelmesini ve fotosentezin önlenmesi manasına geliyor. Yani denizin içerisinde oksijen tükeniyor, oksijen kazanma yolları kapanıyor ve canlılar soluk alamaz hale geliyor. Yani canlının hayatını devam ettirilebilmesi için denizin içerisinde oksijen olması lazım. Oksijen olmayınca aslında öteki bir şey yapmanıza gerek yok” sözlerini kullandı.