Prof. Dr. Tecer: Ergene Havzası dışında suyu bu kadar kirlenen bölge yok

Mehmet YİRUN- Şafak TAŞOYAR/TEKİRDAĞ, – TRAKYA’da, kirliliğiyle gündemde olan Ergene Irmağı’nın kıymetli kollarından Çorlu Deresi, son günlerde endüstriyel atıklarla simsiyah akmaya başladı. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, bölgede muazzam endüstriyel faaliyet olduğunu belirterek, “Bu da doğal olarak Ergene Irmağı’nı besleyen dereler üzerinden atık su kirliliğini oluşturmaya devam ediyor. Yüzeysel suların bu kadar kirlendiği öbür bölge yok, Ergene Havzası dışında” dedi.
Trakya’da, kirliliğiyle gündeme gelen Ergene Irmağı’nın kıymetli kollarından biri olan Çorlu Deresi, endüstriyel atıklar nedeniyle simsiyah akmaya başladı. Yaklaşık 10 bin kişinin yaşadığı Çorlu Deresi’nin geçtiği Sıhhat Mahallesi’ndekiler, yıllardır kirlilik yaşanan derede tedbir alınmasını istiyor. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tecer, ‘tahıl ambarı’ Ergene Havzası’nın Türkiye’de kıymetli havzalardan olduğunu söyledi. Bölgede Ergene Irmağı’nı besleyen dereler bulunduğunu ve Çorlu Deresi’nin de bunlardan biri olduğunu belirten Tecer, şöyle konuştu:
“Bu bölge hem ziraî faaliyetlerin ağır olduğu hem de endüstriyel faaliyetlerin ağır olduğu bir bölgedir. Bir dilemma yaşanıyor tabiri caizse burada, ziraî faaliyetler de var endüstriyel faaliyetler de var. Pandemi devresinde geçen yıl bu vakitlerde endüstriyel faaliyetlerde bir kısıtlama meydana gelmişti. Bu kısıtlamanın oluşmasıyla bir arada pandemi sürecinde endüstriyel faaliyetler de azaldığından ötürü atılan atık suların ölçüsünde azalma meydana gelmişti ki bu bölgede bilhassa Velimeşe, Çerkezköy ve Türkgücü üzere OSB’lerde yüzde 54’e varan atık su deşarjında azalma meydana gelmişti. Bu da bir manada tabiatın kendi kendini temizlemesi için fırsat olmuştu o vakitlerde. Geçen günlerden bugüne kadar endüstriyel faaliyetlerin de artmasıyla birlikte yeniden pandemi devam ediyor fakat endüstriyel faaliyetlerdeki kısıtlamalar ortadan kalktı. Münasebetiyle tam kapasite çalışmasa bile sanayi tesisleri eski kapasitelerine ulaşmış durumdalar. Bu da doğal olarak Ergene Irmağı’nı besleyen dereler üzerinden atık su kirliliğini oluşturmaya devam ediyor. Yüzeysel sularının bu kadar kirlendiği diğer bölge yok Ergene Havzası dışında. Ergene Irmağı’nın debisi 240 bin metreküp/gün. Ancak ölçümler günlük 700 bin metreküp günlük suyun ölçüldüğünü gösteriyor. Yani Ergene Irmağı kendi doğal debisinin 3 katı kadar debi akıyor. Bu nereden geliyor? Evsel ve endüstriyel su kullanımının sonucunda meydana geliyor. Hasebiyle buradaki bu kirlilik baskısını, bu endüstriyel faaliyetlere devam ederek ortadan kaldırmak mümkün değil. Endüstriyel faaliyetlerden vazgeçemeyiz bu hakikat bir şey lakin doğal kaynaklarımızı da korumak zorundayız.”
‘KORUNMASI İÇİN YAPILACAK BİRÇOK İŞ VAR’
Prof. Dr. Tecer, sanayi yüklü bölgenin yer altı ve yer üstü sularının korunması için yapılacak çalışmalar olduğunu belirterek, “Öncelikle sanayiye yönelik yahut evsel kentsel kullanıma yönelik olarak tüketilen suların tekrar kazanılarak endüstriye sanayiye geri dönüştürülmesi lazım. Yağmur suyu hasatlarının yapılması lazım. Bir de endüstride ekonomik ve verimli üretim biçimine dönüştürülmesi lazım. ‘Best available teknoloji’ dediğimiz mevcut en uygun teknolojilere dönüştürülmesi lazım. Daha az su tüketen endüstriyel faaliyetlerin burada yer alması ve su tüketen faaliyetlerde de kullanılan teknolojinin tasarruflu ve ekonomik teknolojilerle yer değiştirmesi lazım. Yani bu dönüşümün bu bölgede bilhassa süratle gerçekleştiriliyor olması gerekir. Sanayinin evsel ve kentsel suyun tekrardan kullanılabilirliğinin yolunun açılması lazım. Yani bugün endüstride 460 bin metreküp/gün su tüketiliyor. Gerçi arıtma tesisleri kullanılacak burada fakat bunlar da kâfi gelmeyecektir. Bu suyun arıtılarak tekrar kullanılarak endüstriye, iktisada dönüştürülmesi lazım” diye konuştu.
‘TEKNOLOJİYİ KULLANMAK GEREK’
Bölgedeki su kaybının kullanılacak olan teknolojiyle önlenebileceğinin altını çizen Tecer, “Sanayicilere hakikaten gereksinimimiz var. Ülkenin ekonomik faaliyetlerinin, istihdamın, endüstriyel eser ve hizmetlerin üretilmesi gerekiyor. Bu gerçek, bunu yadsıyamayız, bunu yok sayamayız. Bunu yaparken de doğal kaynakları koruyarak, çevreyi daha az kirleterek yapılması lazım. Evvel şuur değişikliğinin ortaya çıkması lazım. Endüstricinin bu bölgeden para kazanırken bu bölgenin tabiatına, doğal kaynaklarına, suyuna, havasına, toprağına ziyan vermemeyi düşünecek zihniyet yapısına dönüşmesi lazım. Bu zihni dönüşümün olduğunu ya da zihniyetin olduğunu varsayıyoruz. Yok saymıyoruz fakat bunun artık aksiyona geçmesi lazım. Ben inanmıyorum hiçbir sanayicimizin ‘Buradan parayı kazanalım, doğal kaynaklarını da tüketelim, suyu da kirlenmiş, umurumuzda değil’ dediğini asla düşünmüyorum. Zihni yapımız var fakat bunun harekete ve bunun alana yansıması gerekiyor. Bunun için artık birtakım şeylerin yapılması lazım. Öncelikle daha az su tüketen teknolojilerin tercih edilmesi lazım. Üretim süreçlerini buna dönüştürmeleri gerekiyor. Sonrasında da yağmur suyu hasadı yapması lazım petrol endüstrinin” dedi.
‘HEM YER ALTI HEM YER ÜSTÜ SULARI CAN ÇEKİŞİYOR’
Bölgede muazzam endüstriyel faaliyet olduğunu söyleyen Tecer, “Su kaynakları kısıtlı. Yer altı suyu da yer üstü suları da artık tabiri caizse can çekişiyor. Bununla sürdüremezsiniz. Zati bu bölgedeki endüstrici bu su potansiyeliyle ve bu tüketim biçimiyle burada üretimini yahut endüstriyel faaliyetlerini sürdüremeyecekler. Bu kesin fakat 5 yıl, ancak 10 yıl, lakin 20 yıl. Nasreddin Hoca’nın bindiği kısmı kesmesi üzere bir durum yaşanmıyor burada. Hasebiyle bunun sürdürülemeyeceğini artık endüstricinin de kabul etmesi, kullandıkları suları arıtarak geri kazanım yoluna gidilmesi lazım. Bunun için de mevcut teknolojiler var. Gelişmekte, geliştirilmekte olan teknolojiler var. Bunların kullanılmasından çekinilmemesi gerekiyor ve o zihni yapısının da çevreyi muhafaza, kaynakları muhafaza, gelecek jenerasyonlara bu kaynakları aktarma şuurunun artık harekete dönüşmesi gerekiyor” diye konuştu. 
Prof. Dr. Tecer, sistemin kurulmasıyla Ergene Irmağı’nın simsiyah akmayacağını lisana getirip, “Arıtma teknolojileri ve geri kazanım teknolojileriyle aslında suya olan muhtaçlığımız azalıyor. Münasebetiyle buradaki atık su oluşumunun ölçüsü azalıyor. Atık su oluşmadığı sürece Ergene Irmağı ve bunu besleyen dereler de kirlilikten uzak, renkten uzak, berrak bir halde, evvelden olduğu üzere yüzülebilen hale gelecektir. Bu 8-10 sene sonra beklenen bir sonuç olacaktır” dedi.