İSTANBUL – Çocuklarda parmak emme davranışının 4 yaştan sonra sorun haline geldiğine dikkati çeken Uzm. Dr. Emin Çağlar, “Emilen parmaklarda, diş ve ağız yapısında bozulma meydana gelebilir. Ön dişlerde meydana gelen açıklık çocukta halk ortasında ‘peltek konuşma’ diye bilinen soruna neden olabilir. Şayet tedaviye kritik periyotta başlanmaz ve parmak emme davranışı ilerleyen yaşlara kadar sürerse bu sorunlar kalıcı hale gelebilir” dedi.
Çamlıca Medipol Üniversite Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıları kısmından Uzm. Dr. Emin Çağlar, çocuklarda parmak emme alışkanlığının ilerleyen periyotta tedavi edilmesi gereken bir sorun olduğunu belirterek aileleri uyardı. Dr. Çağlar, parmak emme alışkanlığının çocukluk periyodunda görülen problemlerden birisi olduğuna değinerek, “Özellikle okul öncesi periyotta ve ilkokul yıllarında görülen bu durum anne-babaları endişelendirebilir. Lakin çocuk için temel bir refleks olan emme davranışı, hayatın birinci yıllarında olağan kabul edilirken ilerleyen yıllarda devam etmesi durumunda müdahale edilmesi gereken bir sorun haline gelebilir. Çocuklarda parmak emme davranışı 3-4 yaşlarına kadar rastgele bir sorun olmaksızın sürebilir. Bilhassa bu yaşlarda yüzde 23 ila 46 oranında parmak emme davranışı gözlenebilir. Hasebiyle uzmanlarca sıklıkla 4 yaş ve üzerinde olan çocuklar değerlendirmeye alınır ve tedavi planı uygulanır. Bunun yanında parmak emme davranışı genelde 9-10 yaşlarına kadar devam edebilirken, çok ender de olsa ilerleyen yaşlarda da görülebilir” diye konuştu.
BİBERON VE EMZİK BAĞIMLILIĞINDAN KAYNAKLANABİLİR
Parmak emme davranışının genelde gerilimli durumlarda ortaya çıktığına işaret eden Dr. Çağlar, şöyle devam etti:
“Uyku vakti çocuklar için epey gerilimli bir vakit dilimi olmaktadır. Hasebiyle yatma vakti geldiğinde çocuklarda emme davranışı görülebilir. Yeniden gerilim oluşturan bir öteki durum da yeni bir kardeşin gelmesidir. Bebeklik periyoduna mahsus kabul edilen bir davranış olan emme davranışını kardeşinde gözlemleyen çocuk, kaybettiği anne-baba ilgisini yine kazanmak için evvelki yaşlara ilişkin davranış olan parmak emme davranışı gösterebilir. Parmak emme davranışı her vakit ruhsal bir sorunun sonucu ya da nedeni olmayabilir. Büsbütün bebeklik periyodundaki emme davranışının devamı da olabilir. Bilhassa bebeklik periyodunda yalancı göğüs ya da uzun süren biberon kullanımının bir devamı ya da bu nesnelerin yoksunluğu olarak da devam edebilir. O yüzden yapılan klinik müşahede ve görüşmelerin sonucunda rastgele bir psikiyatrik meseleye rastlanmayabilir.”
PELTEK KONUŞMAYA VE DİŞ SORUNUNA NEDEN OLABİLİR
Dr. Çağlar, parmak emen çocukta görülebilen bozulmaları ise şu formda anlattı:
“Emilen parmaklarda önemli tahriş ve yapısında bozulma görülebilir. Ayrıyeten dişlerde ve ağız yapısında bozulma, buna bağlı olarak ses ve konuşmalarda bozulmalar meydana gelebilir. Ön dişlerde meydana gelen açıklık çocukta halk ortasında ‘peltek konuşma’ diye isimlendirilen bir sorun yaşamasına sebep olabilir. Şayet tedaviye kritik periyotta başlanmaz ve parmak emme davranışı ilerleyen yaşlara (9-10 yaş) kadar devam ederse bu ağız-diş sorunu kalıcı hale gelebilir. Parmak emme davranışı sebepleri ve sonuçları itibariyle yalnızca ruhsal kökenli bir sorun olarak değerlendirilmemeli. Münasebetiyle uygulanacak tedavi planı birden çok branşın iştiraki olduğunda daha tesirli sonuç alınabileceği belirtilir. Çocuk psikiyatri ve diş doktoru ile birlikte çalışıldığında sonuçlar daha parlak olur. Zira tedavi aslında iki temel bileşenden oluşur. Birincisi diş tabibin yürüteceği fizikî tedavi; ikincisi bu davranışın altında yatan ruhsal alt yapının çalışıldığı psikoterapik tedavidir.”
BİRÇOK TEDAVİ SİSTEMİ MEVCUT
Dr. Çağlar, tedavi yolları hakkında da bildi verdi. Dr. Çağlar, “Parmağa aparey uygulanmasında emilen parmağa çocuk ikna edilerek aparey denilen zararsız bir aparat takılır. Çocuğun bu apareyi ağzına sokması sıkıntı olduğu üzere parmak emmeyi durdurmada davranışçı bakış açısıyla düşünülerek, parmağını ağzına götürdüğünde hatırlatıcı (uyarıcı) misyonu yapar ve emme davranışının azaltılmasına yardımcı olur. Dişlere ark uygulamasında da parmağa takılan apareye benzeri emelle kullanılan bu aparat, çocuğun dişlerine diş doktorunca yerleştirilir. Bu arklar aparey üzere ola fonksiyonunun yanında bozulan diş ve ağız yapısının düzelmesinde de tesirlidir. Ruhsal tedaviler ise temelde iki boyutlu yapılır. Bunlardan birincisi aileye yönelik bilgilendirme asıllı yapılan takviye çalışmalarıyken; ikincisi aileyle işbirliği içerisinde yürütülen davranışçı tedavilerdir. Öncelikle aileye parmak emme davranışı ile ilgili temel bilgiler verilir. Bunun yanında aile içi dinamikler ve aile sistemini anlamaya yönelik görüşme yapılır. Aile içindeki işlevsizlikler ya da aileye yeni gelen bir kardeş durumundan kaynaklı parmak emme durumunda aileye çocuğa nasıl yaklaşımda bulunacağına ait takviye verilir. Davranışçı tedavideki temel amaç da çocuğa parmak emmeyi durdurmasını öğretmektir. Küçük adımlarla ve aileyle işbirliği kurularak yürütülür. Ailelerin bilmesi gereken en kıymetli şey, bu davranışın bir anda ortadan kalkmayacağıdır. Lakin sistemli takip ve işbirliği ile bu sorun ortadan kaldırılabilir” dedi.