Berna YILMAZ – Ömer HASAR – Mehmet ÇINAR – Mehmet KILIÇASLAN / İSTANBUL, ANTALYA – Pandemiden sonra tatil alışkanlıkları ve tercihlerinin büyük oranda değiştiği gözlendi. Kocaeli Üniversitesi İktisat Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Özgür Bayram Soylu koordinatörlüğünde araştırma şirketi Areda Survey tarafından mayıs ayında gerçekleştirilen ‘Tatil Alışkanlıkları’ isimli araştırmaya nazaran bu yıl tatil yapmak istemeyenlerin oranı yüzde 53,2 iken, tatil planı yapanların oranı yüzde 25,2, pandeminin gidişatına nazaran karar vereceklerin oranı 21,6 olarak kaydedildi.
Tüm dünyanın tesiri altına aldığı koronavirüs pandemisi, şahısların, turizm işletmelerinin tatil alışkanlarını ve tercihlerini büyük ölçüde değiştirdi. Geçtiğimiz yıllarda birçok kişi yılın daha başında tatil beldelerindeki otellere rezervasyonlarını yaptırırken, artık daha temkinli yaklaşıyor. Kocaeli Üniversitesi İktisat Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Özgür Bayram Soylu koordinatörlüğünde Araştırma Şirketi Areda Survey’in yaptığı ‘Tatil Alışkanlıkları’ isimli araştırmada bireylerin yüzde 53,2’sinin bu yıl tatil yapmayı düşünmediği, yüzde 25,2’sinin tatil planı yaptığı, 21,6’sının pandeminin gidişatına nazaran karar verecekleri belirlendi.
Tatil yapacak olanların, temmuz ayında Ege ve Akdeniz bölgesinde nüfus yoğunluğunun az olduğu beldelere gitmeyi planladığı, lakin yüzde 37,3’ünün otelleri tercih etmesi dikkat çekti. İştirakçilerin yüzde 24,3’ü tatil köylerine, yüzde 20,4’ü kiralık konut yahut villalara, yüzde 19,5’i pansiyonlara ve yüzde 13,3’ünün ise pandemi periyodunda ilgi gören bungalov ve kamp alanlarına yöneldiği de anket sonuçlarında yer aldı.
İstanbul Kent Üniversitesi Uluslarası Ticaret ve Lojistik Kısım Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Rahmi İncekara, Antalya Kent Kurulu Turizm Çalışma Kümesi Başkanı ve NBK Touristic Genel Müdürü Recep Yavuz ve Birun Kümbet Dağ Meskeni Operasyon Sorumlusu Orhan Kılınç da hususla ilgili değerlendirmede bulundu.
TATİLDE ÖNCELİĞİMİZ YAZ AYLARI, SAKİNLİK VE HİJYEN
Antalya Kent Kurulu Turizm Çalışma Kümesi Önderi ve NBK Touristic Genel Müdürü Recep Yavuz, pandemi sonrası tekrar başlayan turizmde üç hususta bilhassa çok radikal değişiklikler görüldüğünü söyledi. Bu değişimler hakkında bilgi veren Recep Yavuz, pandemi şartlarındaki bu üç ana değişimin önümüzdeki yıllara damga vuracak üzere gözüktüğünü açıkladı.
Bu değişimlerden birincisinin tatilin vakti ve zamanlaması olduğunu belirten Yavuz, “Burada öne çıkan daha çok yaz ayları ve sonbaharın tercih edildiği, ilkbahar ve kış aylarının daha az tercih edildiği hem ülkemizde hem de yurt dışında yapılan anketlerde daha ön plana çıkıyor. Beşerler hala başlarında korona tasasıyla gezdikleri için yaz aylarında bu telaşın daha az olduğundan yola çıkıyorlar. İkincisi de tatilin usulü. Nasıl bir tatil, nasıl bir yer mevzuları öne çıkıyor. Burada da tercih ettikleri mevzu aslında yeniden pandemiyle ilgili. Daha sakin yerler, güneşi bol ve ferah yerler. Hijyen şartlarını gerçekleştiren yerler ön plana çıkıyor. Burada da sorular derinleştirildiğinde oteller ve tatil köylerinin emniyetli olduğu, ondan sonra da ferdî kampinglerin ve küçük kapasiteli konaklamaların ön plana çıktığı görülüyor” diye konuştu.
Üçüncüsünün ise tatil yahut seyahatin hali olduğunu kaydeden Yavuz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Korona sonrasında beşerler gidebildiği yerlere uçakla değil de kendi araçlarıyla, ikinci alternatif otobüslerle gitmeyi tercih ediyor. Bu yurtdışında da biraz o denli, evvelden 2.5-3 saat uçuşla gidebildiği yerlere artık kendi otomobiliyle gitmeyi tercih ediyor. Bu üç ana değişime ek olarak bir de fiyat gündemde. İnsanların bir kısmı pandemi sürecinde para kazanamadığı, bir geliri olmadığı için bütçesine nazaran yer ararken, kimileri da bu periyotta harcamadıkları ve ekonomik durumları daha düzgün olduğu için daha uygun yerleri tercih edebiliyorlar.”
“AŞILAMANIN ARTMASIYLA SÜREÇ ESKİ HALİNE DÖNEBİLİR”
Araştırma sonuçlarının akabinde turizm dalındaki işletmelerin ve vatandaşların yaşadığı değişimlerle ilgili değerlendirmede bulunan Dr. Öğretim Üyesi Rahmi İncekara, “Turizmle ilgili faaliyetlere baktığımızda daha fazla aşılama ile birlikte sürecin eski haline dönebileceğinin altı çiziliyor. Bilhassa büyük otellerin bu bağlamda çeşitli faaliyetleri ve indirimleri mevcut. Lakin tatilciler için hala, bilhassa izolasyonu sağlayabilecek olan daha az nüfuslu olan tatil beldelerini ve yörelerini tercih etmek oluyor. İkinci etapta ise fiyatlar geliyor. Burada hem artan maliyetlerin tesiriyle fiyatlardaki artış hem de ulaşım tercihlerinde yaşanan değişimler, ki tatil planı yapanlar daha çok kendi araçlarıyla seyahat etmeyi tercih ediyorlar, otobüs ve uçak üzere araçların daha art planda kaldığını görüyoruz. Bu da bilhassa yarı turist dediğimiz anlayışı ön plana çıkarıyor. Uzun vadeli kontratlar dahilinde, daha uzun konaklamaların da olabileceğiyle ilgili bir durum kelam konusu” dedi.
“PANDEMİDE BUNGALOV TİPİ KONAKLAMA ÖN PLANDA”
Birun Kümbet Dağ Meskeni Operasyon Sorumlusu Orhan Kılınç, “Pandemide daha çok izole konaklamanın tercih edildiğini biliyoruz. Bu sebeple de kış aylarında yüzde 80 oranında bir rezervasyon artışıyla bungalov konutlar daha ön plana çıktı. Bunun sonucunda da 7 adet bungalov konut yaptık ve konaklamaya açtık. Bu yaz hizmete sunacağız. Yaz ayları içerisinde de yüzde 90’lık bir artış bekliyoruz. Bu bağlamda da yeni bungalov konutların bulunduğu konaklama alanlarının projelerini hayata geçirmek için çalışmalara başladık” diyerek izole ve bungalov tipi konaklamaların ön planda olduğuna dikkat çekti.
VATANDAŞ NE PLANLIYOR?
Pandemi nedeniyle bu yıl tatil planı olmadığını söyleyen Serap Şenel, “Daha evvel tatil için Antalya’ya, Muğla’ya gidiyorduk. Otobüs ve uçağı tercih ediyorduk. Bu yıl pandemi nedeniyle tatil yapmayı düşünmüyoruz. Gereğince hastalıkla gayret ettik. O yüzden ailece tatile gitmeyi düşünmüyoruz” dedi.
Her yıl tatil planı yaptığını ve oteli tercih ettiğini lisana getiren Ebubekir Altın, “Bu yıl tatil için Antalya’ya arkadaşımın meskenine gideceğiz. Konuğu olacağız. Pandemi öncesinde Bodrum, Fethiye, Didim, Antalya’da otel rezervasyonu yaptırıyordum, uçakla gidiyordum. Pandemi ve sonrasında otelleri değil, konutu tercih ettik daha emniyetli olur diye” tabirlerini kullandı.
Hayriye Tabakoğlu, pandemi kurallarına uygun bir otelde rezervasyon yaptıracaklarını söyleyerek, “Bu sene tatil yapmayı düşünüyoruz. Geçen sene Bodrum’a gitmiştik, uçağı tercih etmiştik. Bu yıl da o denli olacak üzere. Öbür bir 5 yıldızlı otel düşünüyoruz” diye konuştu.
Faruk Yıldız ise, “Bu yıl İzmir’de bir tatil köyünde tatil yapmayı planlıyorum. Sevecence, Çeşme, Alaçatı üzere tatil beldelerini de tercih edebilirim. Antalya, Bodrum üzere kalabalık yerlerden çok, daha az insanın olduğu yerler diyebiliriz. Şuurlu insanların da bunu yapmasını tercih ederim. Fakat o taraflara kesinlikle bir hücum olacaktır” tabirleri kullandı.
