İSTANBUL, – Türkiye’de gençlerin ömür kalitesini inceleyen Türkiye’de Gençlerin Âlâ Olma Hali Araştırma Raporu’nun dördüncüsünün sonuçları online toplantı ile kamuoyuna açıklandı. Raporda, pandemi nedeniyle her iki gençten birinin mutsuz olduğu vurgulandı.
Türkiye’deki kentli genç nüfusu temsil eden 16 vilayette, 9-26 Nisan 2021 tarihlerinde 18-29 yaş ortası bin 214 gencin iştirakiyle yüz yüze görüşmelere dayalı olarak gerçekleştirilen araştırma, Habitat Derneği ve Infakto RW tarafından yürütüldü.
Saha çalışmalarının nisan ayında tamamlandığı dördüncü araştırmada pandeminin gençler üzerindeki tesirinin de detaylı olarak ele alındığı açıklandı. 2017 yılında birincisi yayınlanan ve literatüre ‘Ev Genci’ kavramını kazandırdığı söz edilen Türkiye’de Gençlerin Uygun Olma Hali Raporu’nda, pandemi sürecinde gençlerin gelecekten beklentileri, umut seviyeleri, öncelikleri, değişen alışkanları ve eğitimden memnuniyetleri üzere yüze yakın başlıkta bilgiler toplandığı belirtildi.
Raporda öne çıkan bulgular ise Habitat Derneği İdare Heyeti Önderi Sezai Hazır ve Infakto RW’nin Kurucusu Prof. Dr. Emre Erdoğan’ın iştirakiyle düzenlenen çevrim içi toplantı ile değerlendirildi.
“İSTİHDAMDA YER ALMADAN GEÇİRİLEN MÜDDET ARTTIKÇA GELECEĞE YÖNELİK UMUTLAR AZALIYOR”
Raporun gençlerin memnuniyetini ve gelecekten beklentilerini birçok değişkene nazaran incelediğini tıpkı vakitte gençlerin bugünü ve yarını nasıl okuduklarına yönelik kıymetli datalar elde edildiğini belirten Habitat Derneği İdare Konseyi Başkanı Sezai Hazır şunları söyledi:
“Habitat Derneği olarak, yürüttüğümüz birçok proje kapsamında gençlerin kapasitelerini artırmak ve 21. yüzyıl yetkinlikleri ile donatılabilmeleri için çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Türkiye’nin 81 vilayetindeki 5 binden fazla gönüllümüzle birlikte etkin ve ağır halde yürüttüğümüz çalışmaların alandaki karşılığını gözlemlemek ve yapılan çalışmaların tesirini ölçebilmek için birçok araştırmaya da imza atıyoruz. Gençlerin hayattan memnuniyetlerine bakıldığında, memnuniyeti belirleyen birincil faktörün çalışma durumu olduğu ön plana çıkmaktadır. Araştırmaya nazaran, gençlerin genel memnuniyet seviyesi yüzde 50 iken, bu oran çalışanlarda biraz daha yüksek olup yüzde 55 olarak gözlemlenmektedir. Öğrencilerin ve konut gençlerinin yüzde 48’i hayatından mutlu olduğunu belirtirken memnuniyetin en düşük olduğu küme iş arayanlar olarak ortaya çıkmıştır. İş arayan gençlerin ise sırf yüzde 38’i hayatından mutlu olduğunu belirtmektedir. Hayattan memnuniyete paralel olarak gelecekten umutlu olanların en az olduğu küme ise kestirim edilebileceği üzere tekrar iş arayan gençlerdir. İş arayan gençlerin ortasında geleceğe umutla bakanların oranı 2020 yılında yayınlanan bir evvelki rapora nazaran 10 puan azalarak, yüzde 32’ye düştüğü görülmektedir.”
“ONLİNE EĞİTİM VE İŞ FIRSATLARININ AZLIĞI ÖĞRENCİLERİ ÜMİTSİZLİĞE SÜRÜKLEDİ”
Öğrencilerin değerli bir kısmının bilhassa pandemi nedeniyle çevrim içine taşınan eğitiminden şad olmadığının altını çizen Hazır, rapora ait açıklamalarına şöyle devam etti:
“Gençler ortasında çevrim içi eğitimden memnuniyetsizliğin yüksek olduğunu ve almış oldukları lisans eğitiminin hali hazırda kıt iş fırsatlarının olduğu bir piyasada rekabete girmek için yetersiz olduğu kanısının giderek kanıksandığını görüyoruz. Bu durumun gençleri üniversite eğitimlerini yarıda bırakmaya ya da farklı bir ülkeye yerleşmek üzere daha radikal kararlar almaya ittiğini gözlemliyoruz. Raporda bir evvelki yıl yayınlanan ‘Gençliğin Uygun Olma Hali 3’ raporu ile kıyaslandığında yaklaşık 12 puanlık bir artış ile hayatına diğer bir ülkede devam etmek isteyen gençlerin oranı yüzde 43’e yükseldiği açıklandı. Eğitimine öteki bir ülkede devam etmek isteyen gençlerin oranı ise bir evvelki yıla oranla 7 puan artış göstererek, yüzde 28,5’e yükselmiştir. Hayatına öbür bir ülkede devam etmek isteyen gençlerin tercih ettiği birinci üç ülkenin sırasıyla Almanya, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa oldu.”
“GENÇLER, TOPLUMSAL PAHA YARATABİLECEKLERİ, ÇALIŞTIKLARI İŞTE KARAR ALMA SÜREÇLERİNDE ETKİN OLABİLECEKLERİ VE SOSYALLEŞEBİLECEKLERİ İŞLERİ TERCİH EDİYOR”
Gönüllük algısının Türkiye özelinde hala istenilen düzeyde olmadığını belirten Hazır, “Ekonominin durumu ile de hakikat orantılı olarak gençlerin önemsedikleri mevzuların başında uygun para kazanabilecekleri bir işte çalışıyor olmalarının geldiği görülmektedir. Bunun yanı sıra araştırmada, karar alma süreçlerinde aktif rol oynayabilecekleri, direkt öbür insanlara yardım edebilecekleri ve birçok farklı kişi ile sosyalleşebilecekleri işleri tercih edeceğini belirten genç sayısında kıymetli bir artış gözlemlenmektedir. Tüm bu çıktıları değerlendirdiğimizde, sivil toplumun bir meslek alanı olarak kabul görmeye başlandığı söylenebilir. Ama, gençlerin gönüllük algılarına baktığımızda ise hala istekli faaliyette bulunan gençlerin oranının Avrupa ve Dünya geneli ile kıyaslandığında epeyce geride olduğunu görüyoruz. Araştırma çalışmamıza katılan gençlere ‘Herhangi bir fiyat almadan istekli bir işte yahut bir sivil toplum kuruluşunda hiç çalıştınız mı?’ sorusunu yönelttiğimizde, yalnızca yüzde 9’unun bu türlü bir istekli faaliyette bulunduğunu, yüzde 91’inin geçmişinde bu türlü bir tecrübesi bulunmadığını görüyoruz. Mevut durumdaki bu ikilemin ortadan kaldırılması ve gönüllük algısının geliştirilmesi özelinde hala alınması gereken çok yol olduğu dikkat çekiyor” açıklamasında bulundu.
“AİLESİ VE YAKIN ÇEVRİSİNDE KORONAVİRÜSTEN ETKİLENEN KİŞİ SAYISINDA ARTIŞ GÖRÜLÜYOR”
Açıklamaya nazaran raporda 2020’de gençlerin, başına geldiğini en fazla belirttikleri olayın, bu periyotta ödeyemedikleri kira, elektrik, su üzere masrafları olduğu fark edilmekteyken (yüzde 26), 2021’de gençlerin en fazla belirttikleri olayın Koronavirüs sebebiyle ailelerinden birinin hastalandığı olduğu görülmektedir. (yüzde 39). Koronavirüs sebebiyle ailesinden birinin hastalandığını belirten gençlerin oranında geçen yıla kıyasla 27 puanlık artış olmuştur.
“GENÇLER KORONAVİRÜSÜ DAHA ÇOK MADDİ TARAFTAN GÖĞÜSLEMEK ZORUNDA KALDI”
Bankadan ya da tanıdıklardan borç aldığını belirten gençlerin oranı 2020’ye oranla 7 puanlık bir artarak yüzde 25’e çıktığı söylendi. Bu periyotta eğitimine orta vermek zorunda kaldığını belirten gençlerin oranının ise geçen yıla nazaran 5 puan artarak, yüzde 21’e yükseldiği vurgulandı.
“DÜŞÜK GELİR KÜMESİNDEKİ GENÇLER PANDEMİNİN TESİRLERİNİ DAHA SERT BİR HALDE DENEYİMLEDİ”
Pandeminin eşitsizlikleri artırdığı, olumsuz tesirlerin düşük gelir kümesine dahil gençlerde daha fazla olduğu tabir edilen raporda, hane halkı geliri 3 bin lira ve altında olan gençlerin yüzde 52’si bu periyotta ödeyemediği kira, elektrik, su üzere masrafları olduğunu belirtirken, yüzde 51’inin ise bankadan ya da tanıdıklardan borç aldığını söyledikleri belirtildi.
“GENÇLERİN ÜÇTE İKİSİ AŞI OLMAYI DÜŞÜNÜYOR”
Raporda belirtilen bilgilere nazaran gençlerin üçte ikisi kendi yaş kümelerine aşı uygulanmaya başlandığında aşı olmayı düşündüğünü söylemektedir. Görüşülen gençlerin yüzde 66’sı aşı olmayı düşündüklerini söz ederken, aşı olmayı düşünmediğini belirten gençlerin oranı yüzde 32’dir.
Türkiye yakın vakitte bir koronavirüs aşısı geliştirirse bu aşıyı olup olmayacaklarını sorulduğunda ise; gençlerin yüzde 64’ünün bu soruya olumlu karşılık verdiği, Türkiye’nin geliştirdiği aşıyı olmayı düşünmediğini belirtenlerin oranı ise yüzde 34 olduğu belirtildi.
“GENÇLER KORONAVİRÜSE DAİR GELİŞMELER ÖZELİNDE EN ÇOK YAKIN ETRAFI VE RESMİ MAKAMLARA GÜVENİYOR”
Raporda sık bilgi alınan ve en çok itimat duyulan bilgi kaynağının gençlerin aileleri olduğu görülürken başka sık bilgi alınan ve güvenilen kaynakların gençlerin arkadaşları ve Sıhhat Bakanlığı’nın açıklamaları olduğu belirlendi. Ayrıyeten televizyondaki haber bültenleri de gençler tarafından sıklıkla kullanılan öbür bir bilgi kaynağı olarak öne çıkıyor.
“GENÇLER YENİ EĞİTİM PERİYODU İÇİN YÜZ YÜZE EĞİTİMİ TERCİH EDİYOR”
Gençlerin yüzde 78’i 2021 – 2022 eğitim yılında yüz yüze eğitimi tercih ettiğini belirtilen raporda, uzaktan eğitimi tercih edenlerin oranı ise yüzde 11’dir. Buna paralel olarak gençlerin dörtte üçü, yüz yüze eğitimin uzaktan eğitime nazaran daha yararlı olduğunu düşünmektedir. Uzaktan eğitimi yararlı bulanların oranı yüzde 10 iken, iki eğitim formu ortasında bir fark olmadığını düşünenlerin oranı ise yüzde 3’tür.
“GENÇLER GEÇMİŞE ORANLA KENDİLERİNİ DAHA AZ İNANÇTA HİSSEDİYOR”
Raporda en genç erkeklerde hem de genç bayanlarda yaşadıkları yerde hava karardıktan sonra kendilerini inançta hissetme oranları evvelki yıl ile karşılaştırıldığında düşüş göstermektedir. 2021 yılında hava karardıktan sonra kendilerini inançta hissettiğini belirten genç erklerin oranı 2020 yılına kıyasla 5 puan azalarak yüzde 63’e gerilerken, genç bayanlarda ise 2020 yılına kıyasla 8 puanlık bir azalış ile yüzde 45 olarak ölçülmektedir.
“KENDİNİ EVVELKİ NESİLLERE ORANLARA DAHA ŞANSLI HİSSEDEN GENÇLERİN SAYISI HER GEÇEN GÜN AZALIYOR”
Araştırmaya katılan gençlere ebeveynleriyle karşılaştırdıklarında kendilerini daha mı şanslı yoksa daha mı şanssız hissettiklerinin sorulduğu belirtildi. Buna nazaran 2020 yılında gençlerin yüzde 44’ü kendilerini anne babalarından daha şanslı hissederken 2021 yılında bu oran yüzde 38’e düştüğü belirlendi. Bu türlü bir tablonun ortaya çıkışında genç işsizlik oranın yüksek oluşu ve hali hazırda çalışmakta olan gençlerin ise beklentilerinin altındaki maaşlarla çalışmak durumunda kalmasının değerli bir etken olarak görülebileceği söz edildi. Ayrıyeten alım gücünün düşmesiyle gençlerin temel sayılabilecek muhtaçlıklarını bile ailelerine bağımlı olmadan karşılamalarının güçleşmesinin bu algının kuvvetlenmesine yol açtığı belirlendi.
“GENÇLER YAŞADIKLARI KENTİ, KÜLTÜR VE SANAT FAALİYETLERİ BAKIMINDAN YETERSİZ BULUYOR”
Yaşadığı kentten mutlu olan gençlerin oranı yüzde 79 olduğu belirlenen raporda, memnuniyetsizliğin en ağır olduğu alan kültür ve sanat faaliyetlerinin olduğu söz edildi. Sinema ya da tiyatro üzere kültürel faaliyetlerden şad olduğunu belirten gençlerin oranının ise yüzde 54 olduğu söylendi.
“DAHA AZ BETON DAHA ÇOK YEŞİL ALAN VE DAHA ÖZGÜR KENTLER”
Raporda diğer bir kentte ömür isteyen gençlerin tercihlerinde birinci sırayı İzmir’in aldığı belirtildi. Yaşadıkları kent haricinde öbür bir kente taşınmak istediğini tabir eden gençlere neden bu türlü düşündükleri sorulduğunda ise yüzde 33’ü ömür kalitesi, tabiatı, havasının hoş olması ve ulaşımın kolay olması sebebiyle, yüzde 23’ü ömür koşulları, ekonomik şartlar daha kolay olduğu için ve yüzde 17’si toplumsal imkanlar sebebiyle taşınmak istediğini tabir ettiği belirtildi.
