İSTANBUL, – Koronavirüs salgınında online tıp eğitimi ve akademik tıbbın geleceği, Türkiye ve ABD’den örneklerle Altınbaş Üniversitesi tarafından düzenlenen çevrimiçi toplantıda masaya yatırıldı.
Akademik tıbbın Türkiye ve dünyadan önde gelen isimlerinin katıldığı ‘Covid Salgınında Uzaktan Tıp Eğitimi’ programı, Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tunç Fışgın, İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Ceyhun Bozkurt, İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayberk Kurt ve Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Hasret Esen’in moderatörlüğünü yaptıkları dört farklı oturumda gerçekleştirildi.
Online eğitimin tıp fakültesi öğrencileri üzerinde tesirleri ile ulusal ve memleketler arası manada uzaktan tıp eğitiminin meseleleri ve tahlil tekliflerinin tartışıldığı programa, Tıp Eğitimi Programlarını Kıymetlendirme ve Akreditasyon Derneği (TEPDAD) İdare Heyeti Başkanı Prof. Dr. İskender Sayek, ABD Missouri Kansas Üniversitesi Öğr.Üy. Prof. Dr. Kadriye O. Lewis, Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yard. Prof. Dr. Ahmet Özbek ve İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Kısmı Öğr. Üy. Prof. Dr. İrfan Erdoğan konuşmacı olarak katıldı.
“ONLİNE EĞİTİM ÖĞRENCİLER ORTASINDA ÖZ DİSİPLİNİ AZALTIYOR”
Toplantıda konuşan TEPDAD İdare Heyeti Başkanı Prof. Dr. İskender Sayek, tıp fakültesinde yeterli bir doktorun nasıl yetiştirileceği konusunun ehemmiyetine değindi. Tıp eğitiminin tıp fakültesine girişle başladığını ve ömür uzunluğu süren bir eğitim olduğunu söyleyen Prof. Dr. Sayek, 21. yüzyılda tıp eğitiminin 20.yüzyılın temel yaklaşımlarının çıtasını daha yükselttiğini, özgün bağlamda daha nitelikli sıhhat hizmeti için çekirdek yetkinlikleri kazandıracak bir yaklaşıma hakikat yol aldığını lisana getirdi. 2021 yılının başında milletlerarası alanda yayınladıkları Küresel Independent Comission on Education of Health Professionals fort he 21st Century makalesinin tahlillerine değinen Prof. Dr. Sayek, “Tıp eğitiminin içeriğine baktığımız vakit bir taraftan öğrenciler bir taraftan da eğitimciler var. Bu süreçte COVİD- 19’un tıp eğitiminde öğretim, tahsil ve bağlantı üzere alanları büsbütün devre dışı bıraktığını gözlemledik. Yıkıcı bir değişim süreci olarak tanımlıyorum. Bu türlü bir süreci yaşadık” tabirlerini kullandı.
Pandemi üzere evvelce kestirilemeyen gelişmeler ve acil durumlarda tıp eğitimi programı düzenlemenin meşakkatli olduğunu ve sistematik yaklaşımın dışına çıkılarak, eğitim alanında büsbütün yeni bir yapının geliştiğini belirten Prof. Dr. Sayek, bu bahiste incelediği bir makaleye değindi. Sayek, slayt eşliğinde yaptığı sunumla çalışma kümelerini tanımlamak, ihtiyaç değerlendirmelerini çok süratli yapmak, planları geliştirmek, müfredatı tartışmak üzere ana başlıkların koronavirüs salgınında çok kıymetli olduğunu söz etti.
“TIP EĞİTİMİNDE DAHA FARKLI KOMBİNASYONLAR GÖREBİLİRİZ”
Koronavirüs salgınının üniversitelerin tıp fakültelerindeki müfredatın geliştirilmesi ve daha kapsamlı olmasının gerekliliğini de ortaya koyduğunu söyleyen Prof. Dr. Sayek, öğrencilerden gelen geribildirim ile eğitimcilerin bu zorlukların üzerinde nasıl bir yol izleyeceğine dair fikir yapısının şekilleneceğini ve kapsamlı bir kıymetlendirme yapılarak eğitimin daha yeterli ve kaliteli olacağını belirtti. “Bu olumsuz süreçte eğitime orta verildi. Uzmanlık eğitimi yapılamadı. Koronavirüs olan hastaların dışındaki hastaların hastaneye yatmaları kısıtlandı. Elektif ameliyatlar, cerrahi teşebbüsler ertelendi. Daima tıp eğitimleri, meslek gelişim eğitimleri uzaktan yapılmaya başlandı. Salgın sırasında büsbütün online eğitime geçilerek görüntü konferanslar düzenlendi” tabirlerini kullanan Prof. Dr. Sayek, tıp fakültelerinin yaşanan süreçte online eğitimde tıp öğrencilerine teminat vermesi ve öğrencileri desteklemesi gerektiğinin altını çizdi.
Tıp eğitiminin büsbütün uzaktan ve çevrimiçi verilmesinin uygun olmayacağını belirten Prof. Dr. İskender Sayek, şunları söyledi:
“Teknolojiyle bir arada genişletilmiş gerçeklik ön plana çıkarılabilir. Salgın sonrası tıp eğitiminde gerçekleşecek senaryolardan biri kişiselleştirilmiş yaklaşımdır. Yapay zekâ da ilerde tıp eğitiminde kullanılabilir. Taktik simülasyon teknikleri de tıp eğitimi içerisinde kıymetlendirilebilir. Birçok alternatifin de bu süreçte tıp eğitimi kapsamına gireceğini de görebiliriz. Harmanlaşmış öğrenme, formel öğrenme ile tıp eğitiminin farklı kombinasyonlarla gelişmesi ve desteklenmesinden bahsetmemiz mümkündür.”
“21 YILLIK EĞİTİMCİYİM, TIP EĞİTİMİ KATİYETLE ONLİNE OLMAMALI”
Türkiye’de akademik çalışmaları hasebiyle birçok ödül alan, yıllarca burada misyon yaptıktan sonra ABD’de uzaktan eğitim ve tıp eğitimi üzerine çalışan Missouri Kansas Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Kadriye O. Lewis de ABD’deki uygulamalardan örneklerle koronavirüs salgınında tıp eğitimi üzerine konuştu. Prof. Dr. Lewis, tüm dünyayı tesiri altına pandeminin tıp eğitiminde ABD’yi de birinci başlarda çok büyük bir formda etkilediğini belirterek ABD’de olayların artmasıyla birlikte tıp öğrencilerinin uygulamalı eğitim ve 4 haftalık staj periyotlarından azamî seviyede değil minimum seviyede randıman aldığına değindi.
Yaşanan süreçte her öğretim görevlisinin, asistanlarıyla ve öğrencileriyle fikir alışverişinde olduğunu tabir eden Prof. Dr. Lewis, ABD’de çalışma alanlarında üst seviye tedbirlerin alındığını, hami ekipmanların titizlikle incelendiğini söyledi. Bu süreçte pediatri ve tıp alanında uzmanlaşmak isteyen öğrencilerin beklentilerinin az da olsa sağlandığından bahseden Lewis, öğrencilerin istediği seçmeli derslerin ise hala açılmadığını belirtti.
Pandemi periyodu tıp eğitiminde ABD’deki üniversitelerden örnekler veren Prof. Dr. Kadriye O.Lewis, “Washington Üniversitesi tıp öğrencileri 3 ay mühletle eğitim yapamadı. Hastanelerde Covid-19 enfekte hastalara hekimler değil öğretim vazifelileri baktı. Bu devirde tüm sıhhat eğitimleri de yüz yüze değil online olarak gerçekleşti” dedi.
Olağan eğitimde alanında çok güzel olan hekimlerin online eğitimde pedagojik olarak zayıf kaldıklarını tabir eden Prof. Dr. Lewis, kimi öğretim üyeleri ve öğrencilerin süreçten ruhsal olarak etkilendiğini ve tükenmişlik sendromu yaşadıklarını belirtti. Prof. Dr. Lewis, ABD yetkili makamlarının, üniversitelerin teknolojik alt yapıya yatırım yapmaları nedeniyle bu olumsuz süreçte hekim maaşlarında yüzde 10 civarında kesinti uyguladıklarını söyledi. COVID-19 pandemisinin kimi alanları değiştirip, dönüştüreceğinin altını çizen Prof. Dr. Kadriye O.Lewis, “Toplumda yeni normallaşme yaşandı. Yapay zekâlar üzerine çalışılıyor. Robotlar yakın vakitte tıp alanında etkin olarak görülecek. Arttırılmış gerçeklik teknolojinin gelişmesi ile ilerde daha çok hayatımızda olabilir” diyerek kelamlarını noktaladı.
Altınbaş Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Özbek de oturumdaki konuşmasında 13 Mart 2020 tarihiyle birlikte YÖK’ten gelen kararla üniversitelerin derslerini online yapacağını ve derslerin kayıt altına alınması gerektiğinin belirtildiğinin tabir ederek bu süreçte tıp fakültesi öğretim vazifelileri ve tıp öğrencilerine online eğitimlerin nasıl yapılacağına dair geniş kapsamlı bilgilendirmeler yapıldığını söyledi.
İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yrd. Prof. Dr. Ayberk Kurt ise konuşmasında online eğitimde üniversite olarak yaptıkları uygulamalar hakkında bilgi verdi. Oturuma katılan İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Kısmı Öğr. Üy. Prof. Dr. İrfan Erdoğan da online eğitimin tesirlerine dair görüşlerini tabir ederek üniversitelerin birbirleriyle benzeşmeden farklı bilgileri yaygınlaştırmaları gerektiği vurgusuyla konuşmasını tamamladı.