İSTANBUL – Artan marka sayısı, piyasada rekabeti oluştururken, birbirine misal birçok eserin tüketimini de hızlandırdı. Dr. Öğr. Üyesi Selçuk Tuzcuoğlu, markanın kendisine belirli bir mana yükleyerek farklılaşıp, öne çıkabileceğini söyledi.
Markalar ortasında yaşanan rekabet, eserler ve tüketime bağlı olarak ilerlerken, markaların birbirine benzeri eserleri olduğu da göze çarpıyor. Son yıllarda dijital pazarlama yolu ile toplumsal medya platformlarında paylaşılan eserler de kullanıcılar tarafından süratlice tüketiliyor. Bilhassa pandemi devrinde online alışverişin artmasına paralel olarak süratli tüketimin de arttığını kaydeden Bahçeşehir Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Selçuk Tuzcuoğlu, bahisle ilgili değerlendirmede bulundu.
Markalar dünyasında büyük bir rekabet yaşandığını belirten Tuzcuoğlu, “Bu rekabetin sürdüğü iki farklı boyut var. Biri markanın sunduğu işlevsel yararlar, ki bunlar başka markalar tarafından da çarçabuk kopyalanabiliyor, sürdürülebilir bir rekabet üstünlüğü sağlamıyor. Öbür boyutu ise, markanın müşterisine sunduğu duygusal mana. Bu noktada, markalar açısından farklılaşma çok daha kolay. Zira bunun taklit edilmesi kolay değil. Örneğin bir saat aldığınızda onun işlevsel yararı vakti göstermektir, anlamsal yararı ise itibar sağlamasıdır. O itibar ögesini taklit etmek başka markalar açısından çok kolay bir şey değil” dedi.
MARKANIZA AŞİKÂR BİR MANA YÜKLEYİN
Son vakitlerde bütün marka yöneticileri, markalarına farklı manalar yükleyerek başkalarından farklılaşmaya çalıştığını söyleyen Tuzcuoğlu, “Siz, kendinizi tabir etmek için de kullanabiliyorsunuz. Örneğin içtiğiniz kahvenin markası, kullandığınız otomobilin markası ömür görüşünüzü yansıtıyor. Bunlarla belirli bildiriler veriyorsunuz. İşte bütün bu rekabet bu işlevlerin kopyalanması ve kopyalanmaması açısından kıymet taşıyor. Şayet siz markanıza muhakkak bir mana yükleyemezseniz, tüketicilere sizin markanızı satın alması için kâfi bir sebep sağlayamazsanız bir emtiya haline dönüşüyorsunuz. Münasebetiyle rekabette, yalnızca fiyat rekabetine girmiş oluyorsunuz. ‘Benim malım daha ucuz’ deme talihiniz kalıyor, bu da sizin karlılığınızı düşürüyor. Dünyanın en kıymetli markaları listesine baktığınızda, birinci sıralarda yer alan bütün markaların ortak özelliği kendilerine anlamsal bir farklılık yüklemiş olmaları. Teknoloji lideri olma, tabiat esirgeyici olma yahut itibar sağlama üzere sunulan işlevlerin çok ötesinde manalar yüklüyorlar. Rekabet de artık bu manada yaşanmaya başladı. Siz, müşteri olarak, daha çok insanı ele geçirebilmek için onlar tarafından olabildiğince kabul edilebilecek duygusal pahalar yaratmanız ve sunmanız gerekiyor. Yaşanan bütün bu çarpışmalar, herkes tarafından kabul edilebilecek kıymetleri sunma manasında yaşanıyor” diye konuştu.
“TÜKETİM TOPLUMUNDA YAŞIYORUZ”
Tüketiciler, tam manasıyla bir ‘tüketim toplumu’ içerisinde yaşadığını belirten Tuzcuoğlu, “Bu kadar çok eser bolluğu, bu kadar çok marka bolluğundan ötürü tüketim çok hızlandı. Bilhassa pandemi periyodunda çok değişik gelişmeler yaşanıyor. Tüketici davranışlarında büyük değişiklikler yaşanıyor. Aşikâr harcamaları yapamadığı için o harcamalara ayrılan bütçeler artık farklı alanlarda kullanılıyor. Satın almada alışkanlıklarımız büsbütün değişmeye başladı. Evvelden AVM’de mağazalar gezerken, artık internette web sayfaları ortasında gezinerek alışveriş yapıyoruz. Kimileri tarafından ise ‘tüketim çılgınlığı’ olarak yaşanan bir periyotta bulunuyoruz. Aslında bu, insani bir reaksiyon zira bir halde birden fazla insan, alışverişi bir rahatlama ögesi olarak görüyor. Aldığınız eserlerle kendinizi söz ediyorsunuz ve belirli eserleri satın alarak toplumda yer edindiğinizi düşünüyorsunuz” dedi.
Tüketim çılgınlığının önüne geçebilmenin mümkün olduğu söyleyen Tuzcuoğlu, şu tavsiyelerde bulundu:
“Bu tüketim çılgınlığına karşı koymanın yolu var. Satın almalarınızı biraz daha mantıki sebeplere oturtabilirseniz, duygusal yararlardan uzaklaşıp ‘Ben bununla kendimi söz ediyorum fakat çok daha ucuzu da var, gereksinimimi bu türlü karşılayabilirim’ diye düşünerek çok daha manalı olur. Mutlulukta da bir azalma olmayacaktır.”