Her yıl milyonlarca dolarlık yazılımın, şirketler tarafından satın alınıp kullanılmadığı için çöpe gittiğini söyleyen Bilgisayar Mühendisi Doç. Dr. Mert Özkaya, ABD ve İngiltere’de yazılımların 3’te 1’inin satın alan firmalar tarafından kullanılmadığını lisana getirdi. Doç. Dr. Özkaya, “ABD’de kullanılmayan yazılımların maliyeti 30 milyar doları buluyor. İngiltere’de ise bu sayı 8 milyar dolara yaklaştı” dedi.
Kullanılmayan yazılımlarla ilgili Yeditepe Üniversitesi Bilgisayarlar Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Mert Özkaya, İngiltere merkezli 1E isimli firmanın 4 yıl boyunca ABD ve İngiltere’de 16 farklı endüstriden yaklaşık 150 şirket ortasında yaptığı araştırmanın sonuçlarını paylaşarak yazılımların daha verimli kıymetlendirilmesine yönelik tahlil tekliflerinde bulundu.
ABD’DE SATIN ALINAN YAZILIMLARIN YÜZDE 37’Sİ KULLANILMIYOR
Satın alınan yazılımların kıymetli bir kısmının kullanılmadığını ve bundan dolayı şirketlerin büyük maddi ziyana uğradığını vurgulayan Doç. Dr. Özkaya, “Araştırmaya nazaran, ABD’de kullanılmayan yazılımların maliyeti 30 milyar dolar. İngiltere’de kullanılmayan yazılımların maliyeti 8 milyar dolara yaklaştı. Firma başına ortalama kullanılmayan yazılım maliyeti ise 7.4 milyon dolar. ABD’de firmalar tarafından satın alınan yazılımların yüzde 37’si kullanılmıyor. İngiltere’de ise firmalar tarafından satın alınan yazılımların yüzde 26’sı kullanılmıyor. Kullanılmayan yazılımların en çok kelam konusu olduğu sanayiler ise havacılık, eğitim, güç, mühendislik, imalat ve hizmet sektörü” diye konuştu.
DÜNYADA YAZILIM ÇÖPLÜĞÜ OLUŞUYOR; MEĞER AÇLIĞI BİTİREBİLİR
Bu durumun ülkelerin ekonomilerinde büyük ziyanlara yol açtığını kaydeden Doç. Dr. Özkaya, “Tüm dünya yazılım çöplüğü olmaya hakikat gidiyor. Bu ülkelerin ekonomileri için büyük ziyan. Çöpe giden paraları toplasanız dünyadaki açlığı bitirirsiniz” sözlerini kullandı.
ŞİRKETLER ORTASINDA İRTİBAT EZASI VAR
Yazılım firmaları ile bu yazılımı onlardan talep eden şirketlerin hakikat bir halde irtibat kuramadığına dikkat çeken Doç. Dr. Özkaya, “Yazılım firmaları, şirketlerin sorunlarını hakikat tahlil edip, gereksinimlerini yanlışsız biçimde algılamıyor. En büyük sorun budur. Bu türlü olunca şirkete, müşteriye sorunu çözecek yazılımı veremiyor. Belirli bir mühlet sonra da şirket o yazılımdan vazgeçiyor. Yazılımların çöpe gitmesinin en büyük nedeni budur” dedi.
YAPILMASI GEREKENLER
Müşterilere sorun odaklı yaklaşmak gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Özkaya, “Çözümü için yazılım geliştiren firmaların, mühendislik prensipleriyle hareket etmesi lazım. Firmalar genelde, müşteriden sorunu alıyor. ‘Buna uygun zati elimizde bir yazılım var’ diyor, müşteriye gösteriyor. Şirket çalışanları da kabul ediyor fakat yazılımcılar sorunun temeline inmiyor. O nedenle tahlil müşterinin istediği ‘gerçek çözüm’ değil. Zira sorunu tahlil etmiyor, modüllere ayırmıyor. Mühendislik prensipleri uygulanmıyor. Yazılım firmalarının altyapısı olması lazım” diye konuştu.
SÜRDÜRÜLEBİLİR YAZILIMLARA MUHTAÇLIK VAR
Doç. Dr. Mert Özkaya, “Artık sürdürülebilir yazılımlar da geliştirilmiyor. Ülkelerin bu istikamette de adım atması lazım. Şirket, yazılımı alıyor. Sonra yazılım üzerinde yeni ihtiyaçları olduğunda yazılım geliştirici firmaya ulaştığında, ‘o yazılımı geliştiren kişi işten ayrıldı’ ya da ‘bana maliyeti büyük olur, bakım, tamir için gereğince bütçe ayırmadım’ diyor. Yazılımı üreten firma ile kullanacak firma ortasında uyuşmazlıklar çıkıyor. Firmalar, kendi tahlil havuzlarını oluşturursa, yazılımlar kolay bir formda geliştirilir ve onarılır” sözlerini kullandı.
TÜRKİYE’DE AFETLERLE GAYRET İÇİN YAZILIM PROJESİ
ABD’de çöpe giden 30 milyar dolarla birçok şeyin yapılabileceğini söyleyen Doç. Dr. Özkaya, “Ülkemizde Prof. Dr. Mehmet Akşit koordinatörlüğünde bir proje başlatıldı. Afet yazılımlarının aşikâr bir ekosistem çerçevesinde kolaylıkla geliştirilmesi için altyapı oluşturuyor. Türkiye’de salgın, zelzele üzere rastgele bir afet durumunda oluşabilecek sorunları süratlice en aza indirmek için yazılım altyapısı hazırlanıyor. Rastgele bir afet durumunda firmalar bu altyapıyı kullanarak yazılım geliştirebilecek. Sıhhat alanında da bu türlü bir altyapıya muhtaçlık var” dedi.
AKILLI TARIM YAZILIMI ÜZERİNE ÇALIŞILIYOR
Yeditepe Üniversitesi bünyesinde akıllı tarım ekosistemi üzerine bir çalışma kümesi oluşturmaya çalıştıklarını tabir eden Doç. Dr. Özkaya, “Bu küme ile akıllı tarım yazılım ekosisteminin tasarlanması ve geliştirilmesi üzerine araştırma çalışmalarının yürütülmesi hedeflenmektedir. Böylelikle, akıllı tarım yazılım sistemleri ekosistemin sunduğu kurallar, protokoller ve servisler ile en kolay, süratli ve az maliyetle yanlışsız olarak geliştirilebilecek ve ilgili kullanıcılar kolay bir biçimde bu yazılımları ekosistem aracılığıyla kullanabilecektir” diye konuştu.
TÜRKİYE’NİN POTANSİYELİ VAR
Türkiye’de de yüzlerce yazılım firması olduğunu söyleyen Doç. Dr. Özkaya, “Aslında çok büyük potansiyelimiz bulunuyor. Her yıl binlerce insan yazılım ve bilgisayar mühendisi olarak mezun oluyor. Müşteriye süratlice dönebilmek için rastgele bir mühendislik prensibi uygulamadan yalnızca kodlayarak bir yazılım geliştiriyoruz. O yazılımlar hiçbir vakit müşterilerin isteklerini karşılamıyor. Bir müddet sonra da müşteri onu kullanmıyor” sözlerini kullandı.
ŞİRKETLER ÜRETİLEN YAZILIMIN FATURASINI ÖDEMEK ZORUNDA
Şirketlerin kendilerine verilen yazılımı kullansalar da kullanmasalar da faturasını ödemek zorunda olduklarını belirten Doç. Dr. Özkaya, “ABD ve İngiltere’de bir araştırma yapılıp genele ulaşılmaya çalışılıyor. Yazılımların 3’te 1’i hatta daha fazlasının alınıp kullanılmadığı bunun da milyar dolarlarla ölçüldüğü söyleniyor” dedi.
