İSTANBUL, – Diyaliz programı Öğr. Gör. Şenay Öztürk, ağız yoluyla bulaşan bakterilerin böbrekler dahil olmak üzere pek çok organı etkileyebileceğini belirtti. Öztürk, kronik hastalıklara karşı oral hijyenin kritik değere sahip olduğunu söyledi.
Son vakitlerde Türkiye’de ve dünyada yaşlı nüfusun artması ile süratle artış gösteren kronik hastalıklardan birinin de böbrek hastalığı olduğu belirtildi. Böbrek hastalığına dair bilgiler aktaran İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Diyaliz programı Öğr. Gör. Şenay Öztürk, günümüzde kronik hastalıkları önlemek ya da var olanların denetim altına alınarak şahısların ömür kalitelerini arttırmak için birçok çalışma yapılırken son çalışmalar incelendiğinde kronik hastalıkların seyri üzerine oral hijyenin değerli bir tesirinin olduğu söyledi.
“ORAL HİJYENE DİKKAT EDİLMELİ”
Oral hijyen ve böbrekler ortasındaki çift taraflı alakanın kritik bir değer taşıdığına vurgu yapan Öztürk, ”Bu bağlantıda oral hijyen eksikliğinin rolü ağızdaki bakterilerin immün sistemi aktive etmesi ile başlayan bir sistemdir. Bu süreçte etkilenen sistemde enfeksiyonun başlaması ve sitokin salınımının tetiklemesi ile gerçekleşmektedir. Sitokinler dolayısı ile enfeksiyon bedende birçok organa ve sisteme tesir ederek fonksiyon bozukluğuna ve işlev kaybına sebep olmaktadır. Etkilenebilen organlarımız ortasında böbrekler de yer almaktadır. Oral hijyene dikkat edilmesiyle amaçlanan enfeksiyonun oluşumunu engellemek ve bedenin enflamasyon yükünü azaltmaktır” dedi.
”DİŞ TAŞI VE DİŞ ETİ İLTİHAPLARINA DİKKAT”
Öztürk, kronik böbrek yetmezliği olan bireylerin oral hijyenine neden dikkat etmeleri gerektiğini şu sözlerle anlattı:
”Öncelikle böbrek yetmezliğini tanımlayacak olursak böbrek yetmezliği olan bireylerin bedenlerinde yedikleri, içtikleri, kullandıkları ilaçlar üzere birçok atık oluşturabilecek eserlerin atık kısımlarının bedenlerinden uzaklaştırılamayarak sirkülasyonda yer alması ile karakterize bir rahatsızlıktır. Bedenden uzaklaştırılamayan atık eserlerden kimileri oral kavitede olumsuz tesirleri neden olmaktadır. Kronik böbrek hastalarında öteki sistemleri etkileyen faktörlerin başında üre yer almaktadır. Üre bedenden nizamlı bir biçimde uzaklaştırılamadığı için ve sistemik sirkülasyona dahil olduğundan ağızdaki istikrarın bazik istikametinde eğilim göstermesine neden olmaktadır. Ağızdaki bazik yapı bakterilerin ölmesine, asidik eserlerini nötralize etmesine ve hayat alanlarının bozulmasına sebep olarak çürük oluşumunu engellese de diş etlerinde olumsuz tesire sahiptir. Bunun sebebi parat hormonunun kanda yükselmesi üzere bozukluklar kalsiyum emilimindeki dengeyi bozmakta ve tükürükte kalsiyum düzeyinin yükselmesine neden olarak diş taşı oluşumunu artırmakta, bu nedenle diş eti iltihabı gelişimine yer hazırlamaktadır. Bir öteki tesiri de dişlerde mineral yapı bozukluğu (mine hipoplazisi) görülmesidir. Ürenin yanı sıra; oral kavitedeki aksiliklerin bir öbür nedeni ise diyaliz hastalarının kullandıkları (antikoağulanlar, kalsiyum kanal blokerleri, antifosfatlar ve immün süpresif) ilaçlardır”
”PROFESYONELLER ORTASINDA İŞ BİRLİĞİ ARTMALI”
Tedavi noktasında, sıhhat profesyonelleri ortasındaki iş birliği ve farkındalıkların arttırılması gerektiğine değinen Öztürk, ”Birçok hastalık üzere kronik böbrek hastalığı da sinsi ilerleyen ve son evreye geldiğinde bireylerin diğer rahatsızlıklardan ötürü (kansızlık, yorgunluk, gece sık idrara çıkma gibi) doktora başvurması ile ortaya çıkan bir tablodur. Ancak hastalık bu evreye gelene kadar da belirti verebilmektedir. İşte bu kademede diş doktorlarımıza çok kıymetli bir misyon yüklenmektedir. Bu hususta farkındalıklarının yüksek olması durumunda bireylere ön teşhisi koyabilir ve gerekli ünitelere yönlendirebilmektedir. Bu belirtilerin neler olduğuna bakacak olursak bahsettiğimiz üzere birçok metabolik atık ve bilhassa üre bedenden uzaklaştırılamadığı için dolanımda yer aldığından şahısların nefesleri üre ve amonyak üzere kokmaktadır” diye konuştu.
”BAŞKA TABİBE YÖNLENDİRMEK HAYAT KURTARABİLİR”
Öztürk, bilhassa diş doktorlarının müdahale esnasında, hastaların nefesindeki amonyak ve üre kokusunun ayırımını yapması ya da tüm müdahalelere, ilaç tedavisine karşın geçmeyen dişeti ödemi-kanaması tablosu ile karşı karşıya kalması halinde, hastayı uygun üniteye yönlendirmenin hayat kurtarıcı olacağı üzere hastanın hayatına çok olumlu bir dokunuşta da bulunacağını kelamlarına ekledi.
Hastalıkların birçoklarında erken teşhisle sonuca ulaşıldığının altını çizen Öztürk son olarak şunları söyledi:
”Kronik hastalığı olan bireylerin dikkat etmesi gereken en kıymetli noktalardan biri; oral hijyendir. Zira hem ağız ortamındaki bakteriler kan sirkülasyonuna ve başka organlara yerleşebilmektedir hem de makus ağız hijyeni diş kaybıyla sonuçlanarak ömür kalitelerini olumsuz etkileyecektir. Bunun için de sağlıklı ve kaliteli yaşamak için hijyeni önemseyelim.”