Her gün hakkında yeni bir şeyler öğrenilen koronavirüsle ilgili yapılan çalışmalar hız kesmeden devam ediyor. Bilim insanları, kendilerini afallatan bir çalışmaya imza attı. Araştırmacılara göre insanların genetik yapısındaki önemli farklılıklar, bazı gençlerin neden virüsle savaşamadığını, bazı kronik hastalığa sahip yaşlıların ise hastalığı hafif semptomlarla atlattığını açıklayabilir.
“GENETİK OLARAK BUNA YATKIN OLMALARI OLASI”
İskoçya’daki Edinburgh Roslin Enstitüsünden araştırmacılar, genç ve sağlıklı insanların Kovid-19 nedeniyle ölme olasılığını artıran beş anahtar geni keşfetti. Edinburgh Üniversitesinde bağışıklık sistemi ve bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Profesör Eleanor Riley, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bu sağlıklı ve genç insanların neden korona yüzünden öldüklerini tam olarak açıklayamıyoruz, ancak olasılıklardan biri genetik olarak buna yatkın olmaları. Bu gençler, ebeveynlerinden, kötügenetik özellikleri miras almış olabilir ve bu onları riske atmış olabilir.”
20 BİN KADAR GENİN 5’İ ETKİLİ
Ekip, yapılan çalışma kapsamında, 200’den fazlası yoğun bakıma kabul edilen 2 bin 244 kritik Kovid-19 hastasını inceledi. Her hastanın DNA’sını taramak için kan örnekleri kullanıldı ve sonuçlar, kritik durumlarını açıklayabilecek büyük genetik farklılıkları belirlemek için sağlıklı insanların DNA’sıyla karşılaştırıldı. Bilim insanları, insan vücudunu oluşturan20 bin kadar genin 5’inin, ağır korona hastalığına neden olabileceğini buldu.
BAZI İNSANLARIN NİÇİN YAKALANIP BAZILARININ YAKALANMADIĞINI KISMEN AÇIKLIYOR
Araştırmanın ortak yazarı Kenneth Baillie, şu açıklamayı yaptı:
“Sonuçlarımız, hangi ilaçların klinik testler için listenin en üstünde olması gerektiğini hemen vurguluyor.IFNAR2, TYK2, OAS1, DPP9 ve CCR2 olarak adlandırılan genler, neden bazı insanların korona olup bazılarının olmadığını kısmen açıklıyor”
Nature dergisinde yayınlanan bulgulara göre, tespit edilen belirli genlere uygulanacak potansiyel ilaç tedavilerinin virüsü engelleyebileceği belirtildi.
GENLER ENFEKSİYONA YAKALANMA RİSKİNDE ÖNEMLİ BİR ROL OYNUYOR
Bununla birlikte araştırmacılar bu beş genin tamamının vücudun enfeksiyona karşı bağışıklık tepkisinde önemli bir rol oynadığını söyledi. Örneğini TYK2 adı verilen gen, bağışıklık sistemi hücrelerinin aktif hale gelmesinde önemli bir rol oynuyor. Ancak, TYK2 geni arızalıysa,bağışıklık tepkisi aşırı hızlanarak hastalarda sitokin fırtınası, akciğer iltihaplanması ve sepsis gibi ölümcül durumlar ortaya çıkıyor.
TEDAVİYİ BELİRLEMEDE ETKİLİ OLABİLİR
Gen araştırmaları, ayrıca doktorlara ciddi şekilde hastalanan hastaları nasıl daha iyi tedavi edecekleri konusunda daha fazla ipucu veriyor. Örneğin, JAK inhibitörleri adı verilen yeni bir ilaç sınıfı (halihazırda iltihaplı romatizma ve diğer enflamatuar rahatsızlıkları için kullanılıyor) – TYK2 genindeki hataların tetiklediği kaçak enflamasyonu azaltabilir.
Baillie, “Koronavirüsü genler yardımıyla engelleyebilmemiz sağlayacak ilaçlar arasında en fazla potansiyele sahip olanlar, Eli Lilly tarafından da geliştirilen artrit ilacı baricitinib’i içeren Jak inhibitörleri adı verilen bir anti-inflamatuar ilaç sınıfıdır.” şeklinde konuşurken, Baillie’nin ekibi ayrıca, INFAR2 geninin aktivitesindeki artışın, Kovid-19’a karşı koruma sağlayabileceğini, çünkü muhtemelen interferon ile tedavinin etkisini taklit edeceğini ifade etti.
.