‘Köpüklenme; Düden Şelalesi’nin yardım çığlığı’

JEOLOJİ Mühendisleri Odası Başkanı Bayram Ali Çeltik, Düden Şelalesi’nin Akdeniz’le buluştuğu noktadaki köpüklenmenin, yer altı sularının, Antalya’nın geleceğinin ve Düden Şelalesi’nin yardım çığlığı olduğunu söyledi.
Kentte ocak ayında Düden Şelalesi’nde yaşanan etraf kirliliği devam ediyor. Antalya- Manavgat Yolu üzerinde bulunan Cırnık Köprüsü’nün altından akan şelalenin suyunun yosun ve mevsimsel polenlerle kaplanması nedeniyle makûs koku ve imaj oluştu. Bölgede yer alan birçok serada bu suyun kullanıldığı öğrenildi. Düden Şelalesi’nin Akdeniz ile buluştuğu noktada ise denizde köpüklenme görüldü. Aylardır orta ara devam eden köpüklenme, dikkat çekiyor. Turistik teknelerin ve yatların köpükler ortasında gezintiye devam ettiği ve şelaleye yakın falez noktalarında denize girildiği görüldü.
‘BUZ DAĞININ GÖRÜLEN KISMI’
Jeoloji Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik, Düden Şelalesi’ndeki manzara kirliliği hakkında bilgi verdi. Su İdaresi Genel Müdürlüğü’nün Antalya Havzası’na ait hazırladığı rapora nazaran, 2100 yılına kadar sıcaklığın 5-6 derece artacağını aktaran Çeltik, yağış rejiminin yüzde 26 düşeceğini, 2050 yılına kadar nüfusun yüzde 450 artacağını ve su kaynaklarının süratle tükeneceğini belirterek, Düden Şelalesi’nin can değerine korunması gerektiğini vurguladı.
Düden Şelalesi’nin gün geçtikçe kirlendiğine dikkati çeken Bayram Ali Çeltik, “Hiçbir vakit bu dönemki kadar kirlilik olmadı. Bu köpüklenme Antalya yer altı sularının, Antalya’nın geleceğinin ve Düden Şelalesi’nin yardım çığlığıdır. Bu çığlık, bu köpüklenme aslında buz dağının görülen kısmı. Zira bu su üst havzadan doğal su yollarıyla karstik boşluklardan geliyor. Bir kısmı şelaleden çıkarken, bir kısmı denize boşalmaya devam ediyor. Bu güzergahta yapılan onlarca sondaj var. Sondajlardan çiftçiler bitkileri suluyor ve bu kirlenen su denize boşalmaya devam ediyor. Biz bu bitkilerden ve deniz eserlerinden besleniyoruz. Hasebiyle aslında kendi geleceğimizi tehdit ediyoruz. Lütfen bu çığlığı duyalım” dedi.
‘KONTROL ALTINA ALINMADAN TEMİZLENMEDEN BAHSEDİLEMEZ’
Düden Şelalesi’nin korunmasının kıymetli olduğunu vurgulayan Bayram Ali Çeltik, “Jeoloji yapısı itibariyle 1700- 2000 kilometrekare alandan beslenen bu kaynak için bütüncül bir çalışma ve buna uygun tesisler yapılmalıdır. Daima kontrol altına alınmalıdır. Gerektiğinde radikal kararlar alınmalıdır. Biz biliyoruz ki bu kirlilik üst havzadan yani sanayi tesislerinden, evsel atıklardan ve tarımdan kaynaklı. Bugün üst platoda hala kanalizasyon irtibatı olmayan onlarca konut ve yerleşim alanı var. Şayet tam bir kontrol yapmak, bundan büsbütün arınmak istiyorsak, düdenleri, tarımı, sanayi tesislerini ve alt yapı sistemlerini denetim altına almadan tam olarak bir temizlenmeden bahsetmemiz mümkün değil” diye konuştu.
‘BALIK VEFATLARIYLA GELİŞEN BESİN ZİNCİRİNİN BOZULMASINDAN KAYNAKLANABİLİR’
Geçen aylarda Düden Şelalesi’nde binlerce balık vefatının yaşandığını hatırlatan Çeltik, “Köpüklenme hala devam ediyor. Bunun birden çok sebebi olabilir. Lakin bizim üzerinde durduğumuz husus, balık vefatlarından kaynaklı besin zincirinin kırılmasından kaynaklanabileceği. Doğal ki net sonuçlar için numuneler alınmalı ve uzmanlar tarafından değerlendirilmelidir. Muhafaza kararı ve tıpkı vakitte yapılan kontroller ve cezalar başlangıç olarak kıymetli, lakin katiyetle kâfi değil” dedi.
‘İÇİM KAN AĞLIYOR’
Antalya’da yaşayan Polonyalı Beata Modrzejewska (40), Düden Şelalesi’nin döküldüğü noktaya arkadaşlarını getirdiğini ve denizdeki köpüklenmeyi gördüğünü söyledi. Modrzejewska, “Gördüğüm ve okuduğum kadarıyla köpüklenme maalesef devam ediyor. Doğasever olarak bu manzarayı görünce içim kan ağlıyor. Bunu görünce insanların biraz daha şuurlu olması lazım. Bu köpüğü görünce insan inanılmaz üzülüyor” dedi.
‘BU BİÇİM İMGELERDEN RAHATSIZ OLUYORUZ’
Polonyalı arkadaşı Hania Jannasz (35) ise Düden Şelalesi’ne gezmeye geldiği belirterek, “Çok hoş bir ülke lakin bu biçim manzaralardan rahatsız oluyoruz. Bunun hakkında bir şeyler yapılsın” diye konuştu.
NE OLMUŞTU
Antalya’da ocak ayında Düden Şelalesi’nin döküldüğü yerin 100 metre aşağısındaki kaynak çıkış noktasında oluşan köpüğün neden olduğu makus koku, bölgede yaşayanların reaksiyonuna neden oldu, şelalenin aktığı noktalarda balık vefatları yaşandı. Antalya Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü Etraf İdare ve Kontrol Şube Müdürlüğü kontrol takımı, Düden Şelalesi’nin kaynak çıkış noktasında oluşan köpüğe neyin yol açtığını belirlemek için numune aldı. Yapılan kontrollerde toplam 10 işletmeye 2 milyon 598 bin 797 TL idari para cezası uygulanırken, bu 10 tesisin faaliyeti durduruldu. 18 Ocak 2021’de yapılan kontrollerde ise 10 tesis daha denetlendi. Bunlardan 3’ünde atık sularını toprağa yahut yer altına vermeleri üzere aksilikler tespit edildi. 3 tesis hakkında da idari süreç başlatıldı.