İSTANBUL, – Hizmet bölümünün süratle gelişimi sonucu, bilgisayar kullanımının ofis çalışanlarının vazgeçilmez aksiyonu olduğunu belirten Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Nurten Korkmaz, bu durumun kas ve iskelet sistemi rahatsızlıklarında bariz artışa neden olduğunu anlattı. Korkmaz, ofiste alınacak tedbirleri sıraladı.
Medicana Ataşehir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Nurten Korkmaz, yapılan çalışmaların, bilgisayar ortamında çalışmanın yaratacağı kas- iskelet sistemi rahatsızlıkları için risk faktörlerini belirlediğini belirtti. Geçmiş yıllarda ağır fizikî aktivite ile çalışanlarda bel ağrısı daha bariz görülürken, bilgisayar kullanımı ile en sık boyun, omuz, kollarda ve ellerde görülen hastalıkların daha fazla ortaya çıkmaya başladığını anlatan Dr. Nurten Korkmaz, “Epidemiyolojik çalışmaların bir derlemesine nazaran, tüm dünyada omuz ve kollarda işe bağlı kas-iskelet sistemi sorunlarının sıklığı yüzde 30-47 ortasındayken, boyun ağrısının çalışan popülasyonda sıklık yüzde 19-48 arasında” dedi.
ERGONOMİK DÜZENLEMELER YAPIN
Dr. Nurten Korkmaz biyomekanik faktörler olarak; tekrarlayıcı aktiviteler, zorlamalar, yanlış ve sabit duruşlar, titreşim, soğuk, yetersiz aydınlatma üzere faktörlerin bu küme içinde incelendiğini belirtti. Bir eklemde dakikada yapılan hareket sayısının, tekrarlayıcı hareket olduğunu, son yıllarda iş yerlerinde tekrarlayıcı hareketlerde bariz artış gözlendiğini ve çalışanların yaklaşık yüzde 62’si tekrarlayıcı kol hareketi yaptığını aktardı. Korkmaz, şayet vakit siklusu 30 saniyeden az ve birebir tip aktiviteler çalışma vaktinin yüzde 50’sinden fazlasında yapılıyorsa, bunun çok görüldüğünü vurguladı.
İş memnuniyetsizliğinin iş üzerinde denetimin olmamasının ve ağır iş yükünün kişinin boyun, omuz ve kollarda görülen ağrılarının artmasına neden olduğunu vurgulayan Dr. Nurten Korkmaz, “İşe bağlı kas-iskelet sistemi hastalıkları ile çabada yapılması gereken birinci basamak korunma. Üç temel korunma yolu var. Birincisi, iş alanında ergonomik düzenlemeler yapmak, ikincisinin uygunsuz çalışma durumlarını değiştirmek ve son olarak da iş yerinde dahi antrenman yapmak” diye konuştu.
“SANDALYENİN HER İSTİKAMETE RAHAT HAREKET EDEBİLMELİ”
Dr. Nurten Korkmaz çalışma alanı düzenlenirken sandalye, masa, monitör, klavye ve mouse; hepsinin ayrıyeten dikkate alınması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Sandalye her istikamete rahat hareket edebilmeli, yüksekliği ayarlanabilmeli, bel eğimini desteklemeli, sırt takviyesi ve oturak açısı ayarlanabilmeli. Kol takviyelerinin omzu ve kolları dayanaklar konumda olması gerekir. Oturma durumunda başın, omuzlar üzerinde istikrarlı tutulması gerekir. Burada başın öne eğilmesinden kaçınılması gerekir. Gövde konumun dik olması gerekir, kulaklar, omuzlar ve kalçanın dikey eksende tıpkı hatta olmalıdır. Dirseğin iç açısının 100 derecenin altında tutulmaması, el bileklerinin düz konumda olması, el bilek üst hareketinin 20 dereceyi aşmaması değerlidir. Beli korumak için de bel eğiminin desteklenmesini, oturduğumuz vakit gövde ile uyluk ortasında oluşan açının 130 derece civarında olması gerekir. Çalışanın masa altında ayaklarını uzatabileceği ve beden hareketini basitçe değiştirebileceği alan olması gerekir. Ayakların tabana yahut ayak dayanağı üzerine düz yerleştirilmelidir.”
DİNLENME MOLALARI VERİN
Monitör ve klavyenin, kullanıcının tam önünde ve orta hatta yer alması gerektiğini uzaklığının, gövdeden bir kol uzaklığında olması gerektiğini aktaran Dr. Nurten Korkmaz, “Monitörün üst kısmının göz hizasında yahut 15 derece aşağıya yerleştirilmesi, ekranın pak lakin eğimli olmaması gerekli. Klavye, dirseklerden 5 santim aşağıda durmalı, klavye kullanırken el bilekleri düz durumda tutulmalı ve sağa-sola açılanması olmamalı. Mouse’un klavye ile gövdeye tıpkı düzeyde tutulması, mouse yer değiştirirken yalnızca bilek değil tüm kolun kullanılması ve parmaklarla yavaşça dokunulması, bastırılmaması gerekir. Monitöre monte edilebilen doküman taşıyıcı kullanılabilir” dedi.
Çalışırken yapılan dinlenme molaları değerine dikkat çeken Dr. Nurten Korkmaz dinlenme müddetinin, toplam çalışmanın yüzde 10’una kadar olması gerektiği ve bu mühletin verimliliği azaltmadığının kanıtlandığını vurguladı. Klavyede yazım sürecinin, dinlenme verilmeksizin 40 dakikadan fazla olmaması, 40 dakikalık çalışmalarda 5 dakikalık ortalar verilmesinin uygun olduğunun altını çizdi.
“OFİSTE HAREKET EDİN”
Dr. Nurten Korkmaz, ofiste yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
“Bilekleri ve ön kolların esnetin. Omuz silkme hareketi yapın. Ellerinizi başın ardında birleştirilerek, sandalyeden kalkmadan geriye gerçek esneyerek yay durumu alın. Bu konumda 10 saniye kalın. 10 saniye dinlenip, muhakkak aralıklarla tekrarlayın. Boynunuzu esnetin.”
