İSTANBUL -Türkiye’de ve dünyada vefat nedenleri ortasında ikinci sırada kanser hastalığının yer aldığını belirten Halk Sıhhati Uzmanı Dr. Nurten Elkin, “Günümüzde kanserin yüzde 30 – 50’si önlenebilir lakin bu durum neden olan risk faktörlerinden kaçınma ve erken teşhis ile mümkün. Kansere neden olan faktörlerin yüzde 90’ı çevresel, yüzde 10’u ise genetik” dedi.
KANSERİN YÜZDE 10’U GENETİK”
Kanserin dünyada ve Türkiye’de nedeni bilinen vefatlar ortasında kardiyovasküler hastalıklardan sonra ikinci vefat nedeni olduğuna vurgu yapan İstanbul Gelişim Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Nurten Elkin, “Kansere neden olan faktörlerin başında yüzde 90 oranında çevresel, yüzde 10 oranında ise genetik faktörler gelmektedir. Çevresel faktörlere baktığımızda alkol, tütün eserlerinin kullanımı, enfeksiyonlar, sıhhatsiz beslenme ve obezite olup, bunlar önlenebilir nedenlerdir” diye konuştu.
Kanserin, ortak özellikleri nedeniyle çok sayıda hastalığa verilen bir ortak isim olduğunu hatırlatan Dr. Elkin, kanser belirtilerini ise şöyle sıraladı: “Memede ağrısız, vakitle büyüyen bir kitlenin ele gelmesi, koltuk altı, boyun, kasık üzere alanlarda cilt altında ele gelen şişlikler, bilinen hiçbir neden olmadan kilo kaybı yahut alımı, iştahsızlık ve yorgunluk hissi, güzelleşmeyen yaraları, uzun müddetli ses kısıklığı yahut öksürük, bedende yeni bir ben (nevüs) oluşumu ya da var olan bende değişimler, ishal ve kabızlık üzere bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler, güç yahut ağrılı idrara çıkma, yemekten sonra hazımsızlık, yutmada zahmet, karın ağrısı, açıklanamayan gece terlemeleri, kanlı idrar, sistemsiz adet kanamaları, burun ve diş eti kanamaları, dışkıda kan görülmesi, cilt altında kanamalar ve oluşan kolay morluklar.”
“BİRÇOK KANSERİN DÜZGÜNLEŞME MÜMKÜNLÜĞÜ YÜKSEK”
Belirtilerin nedeninin birden fazla defa kansere bağlı olmayabileceğini ama belirtilerin birkaç haftadan uzun sürmesi halinde sıhhat kurumuna başvurulması gerektiğini tabir eden Dr. Nurten Elkin, “Erken teşhis konmuş ve uygun tedavi edilmişse birçok kanserin güzelleşme mümkünlüğü yüksektir. Toplumdaki bireylerin; tütün eserlerinin kullanılmaması, kâfi ve istikrarlı beslenmenin sağlanması, fizikî aktivitenin artırılması, sağlıklı kiloda olunması ve alkolden uzak durulması ile kanserden ölümlerin en az üçte birinin önlenebileceğini bilmeleri toplum sıhhatini müdafaada kıymetlidir. Ayrıyeten hava kirliliğinin önlenmesi, güneş ışınlarına bilhassa 10:00-16:00 saatleri ortasında maruz kalmama ve hami tedbirler alma, kanser yapan HPV ve Hepatit B üzere enfeksiyöz casuslardan korunma, kanserojenlere mesleksel ve çevresel maruziyetin önlenmesi de kanserden korunmada önemlidir” formunda konuştu.
“TOPLUMUN BİLGİSİ ARTIRILMALI”
Kanserde erken teşhis programları ile toplumun bilgisinin artırılması gerektiğine dikkat çeken Dr. Elkin, “Bireylerin belirtilerle karşılaştıklarında sıhhat kurumuna erken başvurmaları teşhis ve tedavide çok olumlu sonuçlar oluşturacaktır. Ülkemizde göğüs, kalın bağırsak ve rahim ağzı kanserleri için tarama programları yürütülmektedir. Toplum tabanlı kanser tarama programları; Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Toplum Sıhhati Merkezleri (TSM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sıhhati Merkezlerinde (ASM) yürütülmektedir. Ülkemizde göğüs, kalın bağırsak (kolorektal) ve rahim ağzı(serviks) kanserlerine karşı tarama hizmetleri fiyatsız olarak verilmektedir” sözlerini kullandı.
