Hande NAYMAN- Cemal YILDIRIM/ KOÇARLI (Aydın), – 27 Mayıs 1960 darbesi sonrasında yargılanarak idam edilen eski Başbakan Adnan Menderes’in ismini taşıyan müzenin yapımı büyük ölçüde tamamlandı, son düzenlemeler yapılıyor. Darbenin yıl dönümünde Menderes’in doğup büyüdüğü Çakırbeyli Mahallesi’nde yaşayan vatandaşlar, Menderes’le ilgili o periyot yaşayan yakınlarından duyduklarını anlattı.
27 Mayıs 1960 darbesi sonrası iki bakan ile birlikte yargılanarak idam edilen Adnan Menderes’in ismini taşıyan ‘Adnan Menderes Demokrasi Müzesi’ imali bitmek üzere. Menderes’in doğup büyüdüğü Aydın’ın Çakırbeyli Mahallesi girişine inşa edilen müzenin açılışı için gün sayılıyor. Çine Çayı’nın kenarına 90 dönümlük arazi üzerinde 840 metrekarelik alanda inşa edilen müzede son düzenlemeler yapılırken, çalışmalar Cumhurlideri Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun uyumunda Aydın Valiliği tarafından yürütülüyor. Müzenin ziyaretçileri, atmosferi ve içerisindeki envanterleri ile Menderes’in yaşadığı periyoda götürmesi hedefleniyor. Hacıalipaşa Konağı’nın bir replikasyonu olarak inşa edilen müzenin yer katında dijital kütüphane ile sinevizyon odası yer alıyor. Birinci katında ise Menderes’in kullandığı eşyalar ile o periyoda ait yurt içi ve yurt dışından getirilen malzemeler sergileniyor. Binanın son katında ise Menderes’in misyonu devrinde yaptığı icraatlar ve yatırımlar, maketlerle anlatılıyor.
SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMALARI GERÇEKLEŞTİRİLDİ
Öte yandan Menderes devrinin anlatılacağı müze için, kelamlı tarih çalışmaları da gerçekleştirildi. Bu çalışmalar kapsamında Adnan Menderes’in özel kalemi, kahyaları, yakın aile dostları ile görüşülerek yapılan röportajlar görüntü haline getirildi. Bu çalışma, ‘Dünyanın Gözünde Menderes, Menderesin Gözünde Dünya’ salonunda ziyaretçilere sunulacak. Müze girişinin sol kısmında Adnan Menderes’in makam aracı, sağ kısmında ise traktörü sergilenecek. Müzenin bulunduğu yerde Müze Camii yer alırken, tescilli iki adet yel değirmeni de aslına uygun olarak yine faaliyete geçirildi. Etrafında toplumsal hayat alanı oluşturulan müzeyi ziyarete gelen vatandaşların yöresel besin ve eşyaları bulabilecekleri stantlar da kurulacak. Üretim etabı neredeyse tamamlanan müze, son düzenlemelerin yapılmasıyla birlikte ziyaretçilerini ağırlamaya başlayacak.
‘BAŞBAKANIMIZ HER VAKİT ANILACAK’
Adnan Menderes Demokrasi Müzesi açılış için gün sayarken, 27 Mayıs 1960 darbesinin yıl dönümünde Menderes’in doğup büyüdüğü Çakırbeyli Mahallesi’nde yaşayan vatandaşlar, müzenin açılışını heyecanla beklediklerini söylediler. Mahmut Dağdeviren, “Bu müzenin yapılmasıyla birlikte çok kıymetli başbakanımız her vakit anılacak. Geçen herkes onu hissedecek. Bu müze ile mahallemiz de hareket ve canlılık kazanacak. Adnan Menderes, köyümüzde yer alan topraklarını köyümüze hibe etti. Müzenin manzarası çok hoş. Dışarıdan müzeyi görmek için çok kişinin geleceğini iddia ediyorum. Geç de olsa başbakanımızı hatırlayacağız. Yapanlardan Allah razı olsun” dedi.
‘DEMOKRASİYE VURULAN KARA LEKENİN TEMİZLEYİCİS OLACAK’
Çakırbeyli Mahallesi’nin muhtarı Özer Orcan da, “Müzenin yapılması bizim için tarihi bir an oldu. Artık çocuklarımız Adnan Menderes’i tanıyacak. Bu müze Adnan Menderes’in kişiliğini anlatacak. Bu müze demokrasiye vurulan kara lekenin temizleyicisi olacak” diye konuştu.
‘HAYALİ ÇİNE ÇAYI KENARINDA SÖĞÜT AĞAÇLARI TABANINDA OTURMAKTI’
Adnan Menderes’in Çine Çayı’na hasretini lisana getirdiğini söyleyen mahallelilerden Mehmet Servet Başaran ise şunları söyledi:
“Siyaseti bıraktıktan sonra Adnan Menderes’in hayali Çine Çayı kenarında, söğüt ağaçları tabanında oturmaktı. Aydın’ın birçok yerinde barajında, parkında, bulvarında Adnan Menderes’in ismini yaşatmaya çalışıyoruz. Gelip geçerken gördükçe, ‘Keşke sağ olsaydı’ diyorum. Ben müzenin içine girmedim fakat Müze Camii’nde cuma namazını kıldım. Eski jenerasyon cetlerimiz onu âlâ tanırdı. Çok yeterli ve beyefendi bir insan olduğunu, çok kibar konuştuğunu bütün köylü söyler. 35 bin dönümlük çiftliğin 30 bin dönümünü köylüye çok ucuza dağıtmıştır, kimilerine parasız vermiştir.”
‘ÜZÜLDÜĞÜ YÜZÜNDEN ANLAŞILMAZMIŞ’
Babasının Menderes’i tanıdığını söyleyen Kamil Akar da “Biz Adnan Menderes için ne yapsak az. Kendisi çok mütevazı bir insanmış. Babam anlatırdı. Üzüldüğü vakit yüzünden anlaşılmazmış, başını kaşırmış. Merhum Menderes’in müzesi bizim için çok yeterli oldu. Bu müze bizi hem gururlandırıyor hem de hüzünlendiriyor. Menderes’in ismini duyduğum vakit tüylerim diken diken olur” formunda konuştu.
Mahallelilerden Hasibe Bulut İise “Müzenin çok hoş olduğunu düşünüyorum. Biz de çabucak karşısındaki köyde yaşıyoruz. Gelip geçerken görüyoruz. Müze o bölgeyi canlandırmış. Şimdi açılmadı lakin açılmasını bekliyoruz” dedi.
