İSTANBUL – İstanbul Rumeli Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu tarafından düzenlenen “Hayatı Yaşamaya Bedel Kılmak” isimli Yaşlılık Sempozyumu çevrimiçi olarak gerçekleşti.
İstanbul Rumeli Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, “Hayatı Yaşamaya Paha Kılmak” isimli Yaşlılık Sempozyumu düzenledi. Sempozyum, üniversitenin Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oğuz Özyaral ve Öğr. Gör. Ayşe Tanşu’nun başkanlığında çevrimiçi olarak gerçekleşti. 400 kişinin iştiraki ile gerçekleşen sempozyumun açılış konuşmasını Sıhhatte İşbirliği Platformu’nun kurucusu Prof. Dr. Melih Bulur ve İstanbul Rumeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. H. Tamer Dodurka yaptı. Bulut, konuşmasında nüfusun süratle yaşlandığını, buna toplum ve bireyler olarak hazır olunmadığını, farkındalık yaratmak için bu platformların çok manalı olduğunu lisana getirdi. İstanbul Rumeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. H. Tamer Dodurka ise bilhassa “Yaşlılık ve Mutluluk” kavramlarını vurguladı.
Sempozyumun birinci konuşmacısı olan Prof. Dr. Sibel Çakır, “Yaşlanma beraberinde vefatı getirecek bir olgu değil, ölmeye karşı bir süreç, mevtin de karşısında yer alan, yeni bir pozisyonlanma, yaşamsal direnç olduğunu” diye konuştu. Prof. Dr. Ayşe Banu Ergöçmen ise, toplam nüfus içinde yaşlı nüfus hissesinin yüzde 9,5 olduğunu, yüzyılın ortalarında bu oranın yüzde 20’ye ulaşmasının beklendiğini kaydetti.
Tarih boyunca yaş almanın manasının geçirdiği dönüşümlere bakıldığında başlangıçta yaş almanın, çağdaş toplumlardaki mevt, bitiş, mutsuzluk ve düşkünlük ile ilişkilendirilmesinin tersine, memnunluk ve faziletlerle bağlantılı olarak ele alındığını söz eden Doç. Dr. Hasret Duva Kaya, âlâ hayat, faziletler ve kıymetler üzerine düşünmenin bilgili normları sorgulama ve dönüştürme açısından bir imkan sunduğunu söyledi.
‘’65 YAŞ ÜSTÜ BÜYÜKLERE ORYANTASYON EĞİTİMİ’’
Pandemi öncesi huzurevlerinde kalan yaşlılara yönelik 15 yıldır istekli üniversite öğrencileri ile yürütülen Jenerasyonlar Köprüsü projesi, pandemi sonrası “Kuşaklar Ortası Yarenlik” projesine dönüştü. Konuşmasında projeye değinen Refika Yazgaç şunları söyledi:
“65 yaş üstü bilgelik çağı büyüklerimiz ile istekli üniversite öğrencileri oryantasyon eğitimi sonrası dijital platformlarda bir ortaya getirerek kelamlı tarih metodolojisinde görüşmeler gerçekleştiriyoruz. Yaşlılarla yapılan kişisel görüşmeler yoluyla, kuşaklar ortası münasebetleri güçlendirmek, gençlerle yaşlıları bir ortaya getirerek, toplumlarının geçmişleri ile temas kurmalarını sağlamak, hassaslık geliştirmelerine yardımcı olmak, ömür kalitesini yükselterek, kendilerini kıymetli hissettirecek pozisyona getirmek, kahırlarına ortak olup tahlil üreterek katkıda bulunmak üzere maksatlar doğrultusunda çalışıyoruz.”
“YAŞLILARIN KENDİLERİNİ İNANÇLI HİSSETTİKLERİ ORTAMDA YAŞAMALARI ÖNEMLİ”
Prof. Dr. Velittin Kalınkara konuşmasında yaşlı bireyin kendi meskeninde ve mahallî ortamında, bildik bir etrafta, özerk, inançlı ve sağlıklı bir ömür sürdürmesinin toplumsal bir amaç olarak değerini koruduğunu belirtti. Konutların, ömür ortamlarının ve kentlerin yaşlının ömrünü bağımsız olarak sürdürebilmesini sağlamak üzere yine ele alınması gerektiğini söyledi. Yerinde ve sağlıklı yaşlanmanın birey üzerindeki tesirlerinden de bahsetti.
‘’SANAT HER YAŞTA AİDİYET HİSSİNİ ARTTIR’’
Sanatın her yaşta aidiyet duygunu arttırdığını söyleyen sanat terapisti Elmira İskenderova Baş, “Yaşlı bireylerde toplumsal münasebetlerindeki yaşanılan eksikliğin bir göstergesi olan yalnızlık hissinin yaşanmasını önlemek ve ruhsal güzel oluş seviyelerinde artış sağlamak için toplumsal münasebetleri canlı tutmak değerlidir. Sanat ögelerini barındıran sanatla terapi küme çalışmalarının da yaşlı bireyin aidiyet hissini artıracağını, yalnız değilim fikrini geliştireceğini, grupsal faaliyetler içerisinde toplumsal münasebetlerini geliştirerek etrafıyla nitelikli ilgiler kurabileceğini, hayat mana ve emelini artırarak ferdî gelişimleri üzerine olumlu tesirler sağlayacağını söyleyebilirim” sözlerini kullandı.
YAŞLILARIN İLAÇ TEDAVİSİ
Yaşlılarda ilaç tedavisi ve bağlı meselelerden bahseden Geriatri Uzmanı Doç. Dr. Pınar Soysal, “Hem tıbbi hem de mali boyutları nedeniyle yaşlılarda ilaç kullanımında ‘Polifarmasi’ ismiyle değerli bir geriatrik sendrom mevcut. Ayrıyeten ‘Polifarmasi’ başlığı altında ilaç ve ilaçlara bağlı yan tesirlerin, geriatri bilim alanı haricinde hiçbir klinik disiplinde de ele alınmamaktadır” diye konuştu.
‘’YAŞLILARIN HAYAT KALİTESİNDE ARTIŞ GÖRÜLDÜ’’
Geriatri Uzmanı Doç. Dr. Sevnaz Şahin, Ege Üniversitesi olarak 2016’dan beri 3’üncü Yaş Üniversitesi (Ege Tazelenme) Modelini toplumsal sorumluluk projesi olarak yürüttüklerini, bu süreç içindeki uygulamalarda, yaşlıların hayat kalitesindeki artışı gözlemlediklerini belirtti. Programa katılanlar ortasında oluşan bağların yalnızlığı azaltan kuvvetli toplumsal bağlar oluşturduğunu söyleyen Şahin, sıhhati korumak ve kaliteli hayat için ferdi ve toplumsal olarak hayat uzunluğu emek ve bilgi donanımı gerektirdiğini söz etti.
“EGZERSİZE BAŞLAMANIN YAŞI YOK”
Dr. Öğr. Üyesi Figen Çiloğlu ve Öğr. Gör. Emrah Özdemir ortak gerçekleştirdikleri konuşmalarında, “Egzersize başlamanın yaşı yoktur. İleri yaşta bile uygun bir antrenman programına başlayabilirsiniz. Dayanıklılık, kuvvet, istikrar ve esneklik antrenmanlarının, her birinin farklı yararları vardır. Sonuç olarak fizyolojik ve ruhsal sıhhatinizi korumak ve bilhassa de bağımsız ömrü mümkün kılabilmek için ileri yaştaki yetişkinlerimizin her gün fizikî olarak faal olmayı hedeflemelerini, oturmak yahut uzanmak için harcadıkları vakti azaltmalarınızı öneririz” dediler.
Gerontolojik toplumsal hizmet uzmanlarının yaşlı bireylerin hayatlarındaki yerinden bahseden Öğr. Gör. Esma Altındiş ise, “Gerontolojik toplumsal hizmetler uzmanları yaşlı bireylerin biyo-psiko-sosyal ihtiyaçlarını karşılamada yardımcı olurlar. Yaşlı bireylerin potansiyel ve yeteneklerini fark etmelerini sağlarlar, etkin ve üretken bir hayat sürmeleri konusunda onları teşvik ederler. Toplumsal hizmetlerin temel gayesi, yaşlının bağımlılığını azaltarak toplumsal etrafıyla bağlantısını koparmadan faal, üretken ve memnun bir ömür sürmesini temin etmektir” sözlerini kullandı.
Uzman Hemşire Rabia Tülübaş, konutta bakımın, yaşlı bireylerde ömrün tüm evrelerinde, kendi yerleşim alanlarında, günlük ömür koşulları içerisinde sunulduğu için bilişsel bozulmayı önleyerek bireylerin ömür kalitesini yükselttiğini söyledi. Burada temel emelin, sıhhatin iyileştirilmesinden öte, hami sıhhat hizmetlerinin ön planda olduğu, sıhhat işçisinin danışmanlık ve eğitmenlik rolünün etkin olduğu süreci kapsadığını söz etti.
İstanbul Rumeli Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Oğuz Özyaral ise yaşlıların beslenme alışkanlıklarına değindi. Olumlu beslenme davranışlarının hayat boyunca bilhassa de ilerleyen yaşlarda ömür kalitesini yükselten en kıymetli faktör olduğunu söyleyen Özyaral, “Yaşlılarımızın beslenme sistemlerine kesinlikle dikkat etmeleri gereklidir” dedi.
