İSTANBUL – Her yıl kutlanan ve bu yılki teması ‘Dünyayı İyileştir’ olarak belirlenen 22 Nisan Dünya Günü’de 40 dünya liderinin katıldığı İklim İçin Başkanler Doruğu başlatılacak. Türkiye’nin de katılacağı tepe, 2 gün sürecek.
Yeryüzünün hoşluğunu vurgulayarak global iklim değişikliği ve etraf kirliliğini kamuoyunda daha görünür hale getirmeyi amaçlayan ve 1970 yılından bu yana kutlanan 22 Nisan Dünya Günü’nde bu yılın teması ‘Dünyayı iyileştir’ olarak belirlendi.
Bu yılın bir öteki özelliği de 40 dünya liderinin katıldığı İklim İçin Başkanler Zirvesi’nin Dünya Günü’nde başlatılıyor olması. 22-23 Nisan tarihlerinde iki gün boyunca sürecek olan İklim Doruğu, Kasım ayında Glasgow’da toplanacak Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesi, değerli bir kilometre taşı olarak görülüyor. Doruğa davet edilen lakin Paris Anlaşması’nı imzalamayan tek ülke olarak Türkiye’nin de katılacağı Global İklim Doruğu, internetten canlı olarak yayınlanacak.
“HEDEF GLOBAL ISINMAYI 1,5 DERECEDE TUTMAK”
Zirvenin ana gündem unsurları ve ele alınacak mevzular hakkında bilgi veren Altınbaş Üniversitesi Güç ve Etraf Araştırmaları Merkezi Araştırmacısı Esra Kaliber, bu yılki doruğun ana başlıklarının; fosil yakıtların azaltılması için atılabilecek global adımlar, iklim değişikliğiyle daha güçlü gayretin aciliyeti ve ekonomik yararları, dünyanın önde gelen ekonomilerinin global ısınmayı 1,5 derecede tutmak için eforlarını arttırmaları, iklim gayelerinin yüksek tutulması için yenilikçi teknolojiler, insanların hayatlarını ve hayat kaynaklarını iklim değişikliğinin tesirlerinden korumak için kapasitenin nasıl arttırılacağı, iklim değişikliğinin yol açtığı global güvenlik meseleleri ve 2050’ye dek net sıfır emisyona ulaşmak için tabiata dayalı tahlillere öncelik verilmesi olarak belirlendiğini söyledi.
Dorukla ayrıyeten, ABD’nin başkanlik ettiği ve global emisyonların yüzde 80’ine yol açan 17 ülkenin buluştuğu Güç ve İklim Alanında Büyük Ekonomiler Forumu’nun tekrar bir ortaya geleceği bilgisini veren Kaliber, şöyle konuştu:
“Küresel sera gazı emisyonunda büyük bir dengesizlik göze çarpıyor. 2020 datalarına nazaran kömür, doğalgaz, akaryakıt ve öteki fosil yakıtların kullanımıyla ve birebir vakitte endüstriyel ve geri dönüştürülemeyen atıkların yakılmasıyla oluşan toplam emisyonların yüzde 28’i Çin’den, yüzde 15’i ABD’den, yüzde 7’si Hindistan’dan, yüzde 5’i Rusya’dan kaynaklanıyor. Listede aşağıya hakikat gittiğimizde yüzde 3 ile Japonya, her biri yüzde 2 ile Almanya, İran, Suudi Arabistan, Güney Kore, Endonezya ve Kanada yer alıyor. Türkiye ise global emisyonun yüzde 1’ine yol açarak Brezilya, Güney Afrika, Birleşik Krallık, Meksika ve Avustralya ile birebir dilimde yer alıyor.”
“İKLİM KRİZİ GLOBAL EŞİTSİZLİKLERİ DERİNLEŞTİRİYOR”
Emisyonda başı çeken iki ülke olan ABD ve Çin temsilcilerinin 15-16 Nisan’da bir ortaya gelerek görüştükleri ve yaptıkları yazılı açıklamada iklim krizini durdurmak için ikili iş birliğinin yanı sıra öbür ülkelerle global çapta iş birliği yapmaya hazır olduklarını belirttiklerine dikkat çeken Esra Kaliber, “Ayrıca iki ülke yetkilileri, kısa ve uzun vadeli stratejilerle sıfır net emisyona ulaşmayı taahhüt ettiler. İklim değişikliğiyle gayret için tüm bu gayretler ümit vaat ediyor; fakat daha sürdürülebilir bir dünya için bu iradenin somut siyasetler ve esaslı değişimlerle devam etmesi gerekiyor. İklim krizi, global eşitsizlikleri düzgünce derinleştiriyor ve hatta bir hayat memat sıkıntısına dönüştürüyor” formunda konuştu. Kaliber, “Önümüzde duran sorunun vahametini anlamak için aslında tek cümle kâfi olacaktır: ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nin (NOAA) verilerine nazaran bir yıldır salgın nedeniyle ulaşımın yol açtığı emisyonların düşmesine karşın atmosferdeki karbon yoğunluğu 2020’de rekor kırarak 3,6 milyon yıldır görülmemiş bir düzeye çıktı. Bu rekorlara artık bir son vermek ve karar alıcılara baskıyı arttırmak gerekiyor” dedi.