Erzurum Ticaret Borsası’nın (ETB) yürütücülüğünü yaptığı ‘Soğuk Zincir Süt Projesi’ sayesinde üreticilerin yüzü güldü. 2019 yılında başlatılan projede birinci yıl bin 670 hayvandan 600 ton süt elde edilirken, geçen yıl 2 bin 950 sağmal hayvandan elde edilen bin ton süt, soğutma tanklarıyla fabrikalara taşındı. 2019’da 70 ila 90 kuruş ortasında değişen süt fiyatı, projeyle 3 liraya kadar yükseldi. ETB Lideri Hakan Oral, büyükbaş hayvan varlığı bakımından Türkiye 2’ncisi olan Erzurum’un süt üretiminde de argümanlı hale geleceğini söyledi.
Erzurum Ticaret Borsası, iktisadının büyük bir kısmı tarım ve hayvancılığa dayanan kentte, yüksek olan süt potansiyelinin katma pahaya dönüşmesi için 2019 yılında ‘Soğuk Süt Zinciri Projesi’ni hayata geçirdi. Valilik, Büyükşehir Belediyesi, DAP Kalkınma Yönetimi, Tarım Vilayet Müdürlüğü’nün de takviye verdiği projede merkez ilçeler Aziziye, Yakutiye ve Palandöken’de 33 mahalleye 300 süt soğutma tankı dağıtıldı. Yaklaşık 400 üreticinin faydalandığı projede süt hijyen eğitimleri de verildi. Tarım Vilayet Müdürlüğü’nün de 100 sağım makinesi dağıtıldığı proje kapsamında başlatılan çalışmaların olumlu sonuçları alınmaya başlandı. 2019 yılında bin 670 sağmal hayvandan 600 ton süt randımanı alınırken, 2020 yılında ise 2 bin 950 hayvandan süt üretimi 1000 tona ulaştı. Üretimde yaşanan artış sütün fiyatına da yansıdı. Proje başladığında 70 ile 90 kuruş ortasında olan sütün litre fiyatı 3 liraya kadar yükseldi.
İKİNCİ ETAP BAŞLATILDI
Soğuk Zincir Süt Projesi’nde alınan başarılı sonuçların akabinde Aşkale, Çat, Pasinler, Köprüköy ve Horasan ilçelerinde ‘Süte Kıymet’ projesi uygulamaya geçildi. Proje kapsamında birinci olarak Pasinler ilçesinde 14 çiftçiye süt tankı verildi. Yaz boyunca sürecek çalışma kapsamında üreticilere 450 tank dağıtılması hedefleniyor.
AYLIK 11-15 BİN LİRA ORTASINDA GELİRİ OLAN VAR
Erzurum’da şimdiye kadar yalnızca buzağı yetiştirildiğini, sütten çok fazla gelir elde edilmediğini belirten Tarım Vilayet Müdürü Osman Akar, süte kıymet projesiyle birlikte yöre beşerinin para kazanmaya başladığını söyledi. Akar, “Proje başlamadan evvel sütün piyasa pahası 70- 90 kuruşlardaydı. Artık 3 liraya dayandı, kimi yerlerde 3,5 lira. Bilhassa aile içerisindeki bayanlarımız aylık rutin bir formda bin lira, kimi çiftçilerimiz şu anda aylık 11 bin lira ile 15 bin lira aylık süt geliri kazanmaya başladı. Temel maksadımız olan kırsaldaki insanlarımızın gelir ve refah düzeyini yükseltmek ismine bu adım çok kıymetli bir proje. Bu tıpkı vakitte hayvan popülasyonunun güzelleşmesine daha kaliteli kaba yem üretiminin sağlanmasına da çok büyük katkısı olacak bir proje. Projenin birinci ayağını bitirdik, şu anda ikinci evresine uyguluyoruz Önümüzdeki süreçte inşallah 3 etabını uygulayarak bunu evrelerle bir arada tüm vilayetimize yaymak istiyoruz” dedi.
16 AYDA 3 LİRAYA ULAŞTI
Yürütücülüğünü yaptıkları projede süt fiyatlarının 90 kuruştan 16 ayda 3 liraya kadar yükseldiğini belirten ETB Lideri Hakan Oral, “Üreticilerimizin, çiftçilerimizin daha fazla katma kıymet kazanmalarını sağlamak için emeğin karşılığını aldırabilmek için elimizden geldiği kadar Erzurum Ticaret Borsası idare şurası olarak meclis üyelerimiz olarak çalışmalara devam ediyoruz. Birinci 2 etabını uyguladığımız projede 3’üncü etap projemiz hazır. İnşallah bütçelendirildiği takdirde bu yıl ya da önümüzdeki yılda 3’üncü etabına başlayacağız. Bayan çiftçilerimize eğitimler veriyoruz. Başka taraftan Tarım Vilayet Müdürlüğümüz tarafından sağım makinaları dağıtılıyor. Projenin şu anda öbür bir hedeflediği husus da sağlıklı sütü sağıp sağlıklı olarak taşıyarak mandıracımıza, süt sanayicilerimize standartları yüksek süt taşımış oluyoruz. Standartları yüksek sütle birlikte sanayicilerimiz tarafından da markalaşma süreci hızlanmış oluyor. Zira standart süt alabildikleri için standart eserler yapabilmeye başlıyorlar. İnşallah Erzurum’dan da kısa müddette süt eserleri üretiminde ulusal ve memleketler arası platformlarda yer alacağız” diye konuştu.
HEDEF BİRİNCİ ÜÇ
Erzurum’un büyükbaş hayvan varlığında Türkiye’de 2’nci sırada olduğunu hatırlatan Oral, “Sayın Valimiz bu bahiste 1’inciliği amaç olarak belirledi. Öbür taraftan da süt üretimimizde çiftçimiz dediğim üzere ürettiği eserin verdiği emeğin karşılığı almaya başladıkça şu an Allah’a şükür alıyorlar bu algı bu piyasa bu türlü oturdukça da süt verimliliği de artıyor. İnşallah kısa müddette süt verimliliğinde de birinci üçte yer almayı hedefliyoruz” dedi.
SÜT ÜRETİCİSİNİN YÜZÜ GÜLÜYOR
Merkez Yakutiye ilçesi Akdağ Mahallesi’nde sütçülük yapan Derya Aydemir, “Sütün pahası arttı, yüzümüz güldü. Başta Valilik ve Ticaret Borsası olmak üzere bize her hususta dayanak oldular. Daha evvel sütler sağıldıktan sonra bozulurdu. Ama artık tanklarla sütler bozulup çöpe gitmiyor. Evvelce 75 kuruş olan sütün fiyatı 3 lira oldu. Sağ olsunlar bize süt sağım makinesi de verdiler” diye konuştu.
Önceleri emeklerinin karşılığını alamadıklarını belirten Taner Çavuşoğlu ise projeyle birlikte değerli gelir sağlandığını bildirdi. Kırkgöze Muhtarı Nihat Değirmencioğlu, “Süt projesi olmadan evvel halimiz haraptı. Sütün litresi 70-90 kuruştan satılırken, projenin başlatılmasıyla sütümüz para etti. Hoş bir ortam oluştu. Daha pak hijyenik süt üretim için daha güzel çalışma yapıyoruz keyifli olduk” tabirlerini kullandı.
