İSTANBUL, – Dirençli depresyonun son periyottaki kimi yeni ilaç tedavileriyle yenilebildiğini belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Merve Setenay İris Koç, “Damardan uygulanan bir ilaç tedavisi olan ketamin tedavisi, dirençli depresyon hastalarında düşük dozlarda uygulanarak araştırılmaya başlandı. Son periyotlarda yapılan klinik çalışmalar hastaların ortalama yüzde 65’nde birinci dozun uygulanmasından sonra depresyon belirtilerinin şiddetinde yarı yarıya azalma olduğunu göstermektedir” dedi.
Dirençli depresyon olarak bilinen majör depresyonun toplumdaki yaygınlığının yüzde 3-5.8 ortasında olduğunu belirten İSÜ Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi’nden Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Merve Setenay İris Koç, hastalığın tedavisiyle ilgili son devirdeki yeni gelişmeleri anlattı. Depresyonun inatçı bir hastalık olduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Koç, bu süreçte kişinin yalnız bırakılmayarak bireye özel tedavi sistemlerinin uygulanmasının başarılı sonuçlar verdiğini söz etti.
GÜÇTE AZALMA, UYKU SIKINTILARI VE İŞTAHSIZLIĞA DİKKAT
Depresyonun (majör depresif bozukluk) nasıl hissettiğinizi, nasıl düşündüğünüzü ve nasıl davrandığınızı olumsuz etkileyen önemli lakin tedavi edilebilen tıbbi bir hastalık olduğunu söyleyen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Merve Setenay İris Koç, “Kendini hüzünlü hissetme, zevk veren durumlardan keyif alamama, güçte azalma, uyku kalitesinde ve ölçüsünde bozulma, iştah değişiklikleri, huzursuzluk, konsantrasyon kaybı, vefat kanıları ve ümitsizlik üzere birçok belirti ile seyredebilmektedir. Bazen bu belirtilere bedensel semptomlar; ağrı, uyuşma, hazımsızlık, ishal, kabızlık, kaşıntı, çarpıntı vb. eşlik edebilmekte bu nedenle şahıslar öncelikle öbür tıbbi branşlara başvurabilmektedir” diye konuştu.
ERKEN EBEVEYN KAYBI VE BOŞANMA RİSKİ ARTIRIYOR
Dr. Öğr. Üyesi Merve Setenay İris Koç, erken ebeveyn kaybı, bedel verilen kişinin kaybı yahut mevti, bayan cinsiyet, düşük sosyoekonomik seviye, iş kaybı, alkol yahut husus kullanımı, boşanma, makus ve travmatik çocukluk geçirme, daha evvelce depresyon hikayesine sahip olmak, ailede depresyon varlığı, birtakım ilaçların kullanımı, hormonal değişiklikler ve kimi hastalıkların depresyon için en önemli risk faktörleri olduğunu belirtti.
ŞOK TEDAVİSİ DE UYGULANABİLİYOR
Depresyonun tedavisinde kişinin intihar fikirleri faal olarak mevcutsa yatarak tedavi önerildiğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Koç, bunun dışındaki durumlarda çoklukla antidepresan ilaçlar, duygudurum düzenleyici ve dert giderici ilaçların tedavide kullanılabildiğini vurguladı. Gebelik, emzirme ya da ilaçlara yanıtsızlık durumlarında ise EKT denilen halk ortasında şok tedavisi olarak bilinen tedavilerin, TMU üzere beyefendisinin belirli bölgelerini uyararak yapılan birtakım tedaviler ve yanında psikoterapi üzere teknikler kullanabildiğini aktardı.
TOPLUMUN YAKLAŞIK YÜZDE 5’İ DİRENÇLİ DEPRESYON HASTASI
Genel olarak majör depresyonun toplumdaki yaygınlığının yüzde 3-5.8 olduğunu işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Merve Setenay İris Koç, “Bir yıllık yaygınlık yüzde 2.6-6.2 olarak verilmektedir. Hayat uzunluğu risk erkekler için yüzde 3-12, bayanlar için yüzde 10-26’dır. Türkiye Klinikleri Psikiyatri datalarına nazaran Tedaviye Dirençli Depresyon (TDD), en az 2 farklı antidepresan ilacın kâfi müddet ve kâfi dozda kullanılmasına karşın depresif semptomların devam etmesi olarak tanımlanmaktadır” dedi.
İLAÇ UYGULANAN HASTALARIN YÜZDE 65’İNDE DEPRESYON YARI YARIYA AZALDI
Yarattığı fonksiyonellik kaybı ve ümitsizlik hissi nedeniyle hastaların ne yazık ki bir kısmında intihar kanıları görülebildiğinin altını çizen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Koç, “Antidepresanlara ve öteki tedavilere karşılık alamadığımız durumlarda bu usul durumlar için süratli ve faal tahliller aranmaya devam edilmektedir. Bu bağlamda ketamin tedavisi düşük dozlarda uygulanarak araştırılmaya başlanmıştır. Son devirlerde yapılan klinik çalışmalar hastaların ortalama yüzde 65’nde birinci dozun uygulanmasından sonra depresyon belirti şiddetinde yarı yarıya azalma olduğunu göstermektedir” tabirlerini kullandı.
1960’LARDAN BERİ FARKLI ALANLARDA KULLANILIYOR
Ketaminin, anestezik gayeli 1960’lardan beri kullanılan bir ilaç olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Koç, şu bilgileri paylaştı:
“Ketamin İnfüzyon tedavisinin, ağrı kesici özelliği de bulunması nedeniyle ilerleyen devirlerde farklı emellerle kullanımları kelam konusu olmuştur. Yapılan çalışmalar Ketamin’in tedaviye dirençli depresyonlarda hayli umut veren sonuçlar sunduğunu göstermektedir. O denli ki ilaç firmaları Ketamin’in farklı pozolojileri hakkında uygulamalara devam etmektedirler. Şu anda faal olarak damar içi uygulanımı olan bu ilacın ilerde nazal (burun yoluyla) kullanımı da planlanmaktadır.”
HAFTADA 2-3 DEFA 45 DAKİKA UYGULANIYOR
İlacın uygulanmasında belirli bir protokol mevcut olduğunu vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Koç, “Genellikle düşük dozlarda, hastanın büsbütün uyumadığı, damardan ilacı aldığı ve nezaret altında tutulduğu bir alanda 40-45 dakikalık bir uygulama yapılır ve sonrasında da hasta bir mühlet müşahede altında tutulur. Çoklukla ilacın uygulanmasından sonraki birkaç saat içerisinde hastalarda süratli bir düzelme gözlemlenir. Bu süreç haftada 2-3 sefer olmak üzere 3-4 hafta kadar devam ettirilir. Hastanın durumu uygunsa, süreç sonrası nezaret altında makul bir müddet kaldıktan sonra hasta meskenine dönebilir.”
YAN TESİRLER HAFİF VE SÜREKSİZ
Sürecin mümkün yan tesirlerinden de bahseden Dr. Öğr. Üyesi Koç, “İşlem sırasında ve sonrasında bir mühlet sersemlik hali, görme değişiklikleri, kan basıncı değişiklikleri ve bulantı üzere süreksiz yan tesirler gözlemlenebilmekle birlikte bu yan tesirler çoklukla saatler içerisinde kaybolmakta ve ilaç dozunun düşük olmasından dolayı de olduğunda çarçabuk tolere edilebilmektedir. Elhasıl yan tesirler hafif ve süreksiz olmaktadır. Sürecin kalıcılığının arttırılması, tesirin sürdürülebilmesi için küre devam edilmesi, haftada 2-3 sefer tekrarlanması ve ek tedavilerin planlanarak tabip denetimlerinin aksatılmaması kritiktir” açıklamasında bulundu.
