İSTANBUL – Direktörlüğünü Murat Pay’ın yaptığı 2019 imali Dilsiz sineması, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi tarafından hazırlanan sesli betimleme, işaret lisanı ve alt yazı seçenekleriyle görme ve işitme manisi olan bireylerin erişimine sunuldu.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nin (FSMVÜ) manisiz yaşama katkı çalışmalarının bir kesimi olan Sesli Betimleme Projesi, özel ihtiyaçlı bireylerin kültür sanat faaliyetlerine erişebilmelerini amaçlıyor. Projenin uygulandığı birinci sinema, inzivaya çekilmiş usta bir hattat ile genç bir ressamın yollarının kesişmesini husus alan Dilsiz sineması, istekli öğrencilerin çalışmalarıyla görme ve işitme pürüzü olan bireylerin erişimine açık hale getirildi.
FSMVÜ Sıhhat Kültür ve Spor Daire Başkanlığı uyumunda hazırlanan Sesli Betimleme Projesi, TRT, Rasathane Sinema ve Sesli Betimleme Derneği (SEBEDER) iştirakinde yürütüldü. Sesli Betimleme Derneği’nden eğitim alan on bir istekli öğrenci görme ve işitme yetersizliği yaşayan bireyler için Dilsiz sinemasına sesli betimleme, işaret lisanı ve alt yazı seçenekleri ekledi. Ozan Çelik, Mim Kemal Öke, Vildan Atasever ile Emin Gürsoy’un rol aldığı sinema; direktör, üretimci ve oyuncuların da iştirakiyle üniversitenin Haliç Yerleşkesi’nde yeni hâliyle gösterildi. Herkes için erişilebilir hale getirilen sinema, bu özel gösterimin akabinde Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, SEBEDER, Boğaziçi Üniversitesi Görme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı (GETEM) üzere kütüphanelere bağışlanacak.
ÖZEL İHTİYAÇLI BİREYLERİN HAYATININ KOLAYLAŞTIRILMASI DEĞER ARZ EDİYOR
Sinema gösteriminin açılış konuşmasını yapan FSMVÜ Rektörü Prof. Dr. M. Fatih Andı, “Birbirini tamamlayan insan ve insanın hayatla kurduğu alakayı kolaylaştırmak, manalandırmak odaklı kısımlarımız ve meslek yüksekokulu programlarımızla birlikte bir bütünü inşa ediyoruz. Bu bütünün içerisinde de özel ihtiyaçlı bireylerin gereksinimlerinin giderilmesi, hayatı yaşamakta onlara tanınan imkanların arttırılması ve bu yaşayışın kolaylaştırılması bizim için büyük ehemmiyet arz ediyor” dedi.
“GÖNÜLLÜLERDEN OLUŞAN BİR TAKIMLA ÇALIŞTIK”
Projeyle ilgili bilgi veren FSMVÜ Sıhhat Kültür ve Spor Daire Önderi Kudret Doğan, “Üniversite olarak, sosyokültürel faaliyetlere de erişilebilirliği sağlamak ismine bir projeye başladık. Daha evvel de gönüllülerimizle birlikte Sesli Kitap projesi başlatmış ve üniversitemiz bünyesinde sesli kütüphane oluşturmuştuk. Bunun ikinci bir ayağı olarak da büsbütün gönüllülerden oluşan öğrenci takımımızla Sesli Betimleme projesini hayata geçirdik. Metin müellifliğini onlar yaptı. SEBEDER, proje boyunca bize hem eğitim hem de danışmanlık dayanağı verdi. Biz de görünenden ve anlatılandan daha fazla şey anlattığını düşünerek, ‘Dilsiz’ sinemasını seçtik. Sinema takımı de bu türlü bir toplumsal sorumluluk projesinin içinde olmak isteklerini söyleyerek, bize yardımcı oldu ve sinemanın telif haklarını verdi. Montajını da büsbütün bizim kendi öğrencilerimiz yaptı. Daha sonra sinemaya alt yazı ve işaret lisanını de ekledik. Böylelikle duyma, görme engelli olan, özel ihtiyaçlı şahısların sinemaya erişimini sağladık. Projemiz nihayete erdi” dedi.
“ENGELLİLERE DAVRANIŞ BİÇİMİ BİR MEDENİYET KISTASIDIR”
Sinemanın başrol oyuncularından Mim Kemal Öke, sinemada yer almaktan gurur ve memnunluk duyduğunu söyleyerek, “’Dilsiz’ sinemasında yer almak benim için çok kıymetli. Zira bu sinema benim birinci sinema deneyimim. Beğenildi, takdir de edildi. Ama onun ötesinde şu anda sinema tam kıvamını buldu. Sesli betimlemesi yapıldı, alt yazı ve işaret lisanıyla de çok geniş bir engelli toplumuna hitap edecek hale geldi. Tam erişilebilirlik vasfını kazandı. Bu çok kıymetlidir. Zira engellilere davranış biçimi, bir medeniyet kıstasıdır. Bu sinema de esasen medeniyeti, günümüz medeniyetini sorguluyordu. Sinemanın içerisindeki temayla, kazanmış olduğu eklemeler çok uyuştu. Bir engelli dostu olduğum için sinemanın benim için çok özel bir manası var” diye konuştu.
Öke, kelamlarına şöyle devam etti:
“Buradaki ‘Dilsiz’i, konuşma mahzuru manasında değil kalp mahzuru manasında düşünmek lazım. Bu türlü kıymetli bir mahzuru, hepimizin içerisinde aşabilip uygar olmamızı vurgulayacak usulde işlenen sinemanın temasıyla birlikte uygulaması da buluşunca beni çok memnun etti. Şunu da hatırlatayım, ben birebir vakitte bir engelli babasıyım.”
“GÖRME ENGELLİLERİN YAŞADIĞI BADİRELERİ DAHA UYGUN ANLADIK”
Bu proje için istekli olan ve sesli betimleme eğitimi alan öğrencilerden Hatice Kübra Kurt, “Üniversitemizin düzenlemiş olduğu Sesli Betimleme Projesi’nde, 10 istekli öğrenciyle birlikte yer aldık. Biz burada, işin görme engelliler kısmındaydık. Onlar için bir betimleme yaptık. Bu kademede biz daha çok farkındalık kazandık. Gönüllülük, farkındalık ismi altında olan bir projeydi. Gerçekten gönlümüzü ortaya koyduk. Zira şöyle bir durum da var, görme engelli olan kardeşlerimizin ıstırabını daha da âlâ anladık. Onlara neyi daha yeterli anlatabiliriz kısmıyla ilgilendik” dedi.
Eğitim sürecinden bahseden Sema Sevimli, “Bu projede ‘Dilsiz’ sinemasını betimledik. Tablolardan, fotoğraflardan, bir objenin nasıl göründüğünü betimledik. Bunları nasıl yapabileceğimiz hakkında eğitim aldık. Açıkçası bu süreçte biraz zorlandık lakin görme engelli arkadaşlarımızın yaşadığı zorlukların yanında bizimki hiçbir şey diyebilirim. Biz de tüm bu zorluklar içinde ortaya bu türlü hoş bir çalışma çıkardığımız için çok mutluyuz” diye konuştu.
