Demre ve Manavgat’ta birinci caretta caretta yuvaları muhafazaya alındı

Ahmet ACAR- Ömer KARÇA/DEMRE- MANAVGAT (Antalya), – ANTALYA’nın Demre ve Manavgat ilçelerinde jenerasyonu tükenme tehlikesi altında olan caretta caretta kaplumbağaları yuva yapmaya başladı. Demre’deki birinci yuva 16 Mayıs, Manavgat’taki birinci yuva ise 14 Mayıs’ta tespit edilerek, müdafaaya alındı.
Dünya Doğayı Muhafaza Birliği’nin (IUCN) kırmızı listesinde, dünyada jenerasyonu tükenmekte olan çeşitler ortasında bulunan caretta caretta çeşidi deniz kaplumbağalarının Türkiye’deki 21 yumurta bırakma ve üreme alanlarından olan Demre kıyılarında birinci yuva tespit edildi. Demre’de Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar 6’ncı Bölge Müdürlüğü, 18 Mart Çanakkale Üniversitesi ve merkezi Antalya’da bulunan Likya İzcilik ve Tabiat Sporları Kulübü Derneği (LİDOKS) iş birliğinde yürütülen Toplumsal Dayanak İçin Spor Projesi kapsamında Demre’deki caretta carettaları izleme çalışmasına katılan 7 ülkeden 18 öğrenci, 16 Mayıs sabahı yaptıkları arazi çalışmasında, Çayağzı Plajı’nda da birinci caretta caretta yuvasını tespit edip, muhafazaya aldı. Demre’nin Çayağzı, Sülüklü, Taşdibi, Kömürlük ve Beymelek plajlarını içine alan 10,5 kilometrelik kıyıda daha evvel paklık ve hazırlık yapan öğrenciler, birinci yuvanın bulunmasıyla büyük memnunluk yaşadı.
‘İLK YUVAYI KEFESLE MÜDAFAAYA ALDIK’
LİDOKS Önderi Osman Pişirici, “Bu yıl muhafaza ve izleme çalışmalarına erken başladık. Geçen yıl 10 öğrenciyle izleme ve muhafaza çalışmalarını yürütmüştük. Bu yıl şu anda 18 öğrenciyle çalışmaları yürütüyoruz. Öğrenci sayısı artacak. Demre’den istekli arkadaşlarımız da çalışmalara katılıyor. Çalışma müddetini 5 aya çıkardık. Geçen yıl 136 yuva tespiti yapmıştık. Bu yuvaların 55’inden çıkan, 2 bin 500 caretta caretta yavrusunu, Akdeniz’in mavi sularıyla buluşturmuştuk. Bu yıl bunun çok üstünde bir sayıya ulaşacağımıza inanıyorum. Demre’nin 10,5 kilometrelik kıyısını adım adım takip edeceğiz. Bugün birinci yuvayı kafesle müdafaaya aldık. Demre kıyılarında caretta carettaların yeni dönemini başlattık” dedi.
MANAVGAT’TAKİ BİRİNCİ YUVA DA TESPİT EDİLDİ
Manavgat’ın Sorgun Boğaz mevkiinde bulunan Mendirek bölgesi kıyısını de kendilerine yumurtlama alanı seçen caretta carettalar mayıs ayı ile yumurtlamak için kıyıya çıkmaya başladı. Manavgat bölgesindeki birinci caretta caretta yuvasının tespiti ise 14 Mayıs’ta yapıldı. Manavgat’ın Kısalar ve Örenşehir mahalleleri ortasını kapsayan 65 kilometrelik kıyı şeridinde dernek olarak hizmet verdiklerini söyleyen Deniz Kaplumbağaları Akdeniz Fokları Kum Zambakları Muhafaza ve Yaşatma Derneği (DEKAFOK) kurucusu Seher Akyol, caretta carettaların inançlı formda yuvalamalarını gerçekleştirmeleri ve 2 ay sonra çıkacak olan yavruların problemsiz formda denize dönmesi için çalışmalarını tamamladıklarını söyledi.
SAHİLE MOTORLU ARAÇLARIN GİRMEMESİ İÇİN KAZIK ÇAKILDI
Mendirek kıyısına motorlu araçların geçişini engellemek için kazık çaktıklarını ve caretta carettaların inançlı bir yumurtlama alanına sahip olmaları için çalıştıklarını söz eden Akyol, “Kış uzunluğu paklık yaparak caretta carettaların habitatlarını eksiksiz temizledik, çöplerden arındırdık. Mayıs ayı prestijiyle caretta caretta annelerimiz kıyılarımıza çıkış yaparak çöpsüz pak bir tabiata yumurta yapmaya başladı” tabirlerini kullandı.
’62 BİN CARETTA CARETTA BİREYİNİ DENİZLERE UĞURLADIK’
Caretta carettaların ortalama bir saatte, 60 santimetre derinliğinde 20 santimetre çapında aşağıya hakikat armut biçimli kazdığı yuvaya gece saatlerinde yaklaşık 100 civarında yumurta bıraktığını belirten Seher Akyol, “Bu yumurtalar 60 gün kuluçkada kalıyor ve 60 gün sonra tekrar gece saatlerinde meskenleri olan denize yavru carettalarımız gidiyor. Kıyılarda motorlu araçların geçişi, ateş yakılması, yapay ışık, ses ve havai fişek patlatılması caretta caretta bireylerine ve yavrularına ziyan vermektedir. 2020 yılında başarılı çalışmalarımızın sonucunda kıyılarımızda 62 bin caretta caretta bireyini gerçek meskenleri olan denizlere uğurladık” diye konuştu.
DEKAFOK kurucusu Seher Akyol, dünyada sayıları 400 kadar kaldığı iddia edilen Akdeniz foklarından 2’sini şuurlu balıkçılar ve toplumun hassaslığı sayesinde koruduklarını ve bölgedeki 6 bin kök kum zambağını da inançlı alana taşıdıklarını da söyledi. Biyoçeşitliliğin çok olduğu Mendirek kıyısına profesör, araştırmacı ve stajyerlerin gelerek araştırma yapması için Bilgi Müşahede Merkezi kurmak istediklerini de kaydeden Akyol, “Resmi müsaadesini aldığımız bilgi müşahede merkezimizin inşası için valiliğimizin ve belediyemizin sayın yetkililerinden, sayın bakanlarımızdan, aziz devletimizin tüm ilgili kurum ve kuruluşlarından dayanak bekliyoruz” dedi.