İSTANBUL – Bedendeki D vitamininin fazlalığı ve azlığının kas-kemik ağrılarına neden olabildiğini kaydeden Dr. Betül Mercan, gerçek güneşlenmeyle kâfi D vitaminini almanın mümkün olduğunu söyledi.
D vitamini eksikliğinin ve fazlalığının ruhsal ile fizikî rahatsızlıkların yanı sıra eklem ağrılarına da neden olabileceğine dikkati çekten Medipol Mega Üniversite Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Betül Mercan, ihtarlarda bulundu.
D vitamininin büyük ölçüde güneş ışınları tesiri ile deriden sentezlendiğini aktaran Mercan “D vitamini birebir vakitte bedenimizde kıymetli rolü olan bir öncül hormondur. Bedende kemik mineralizasyonu, kalsiyum-fosfor istikrarının düzenlenmesi başta olmak üzere pek çok metabolik-biyolojik olayda rol oynar” dedi. Mercan, D vitamininin birçok rahatsızlıkla bağlantısına dikkati çekerek “Son yıllarda yapılan araştırmalar D vitamini seviyesinin kemik sıhhati dışında kolon, prostat, göğüs üzere kimi kanserler, tüberküloz, hepatit üzere enfeksiyon hastalıkları, koroner kalp, hipertansiyon üzere kardiyovasküler hastalıklar ile diyabet, alerji ve alerjik astım, kimi psikiyatrik ve uyku bozuklukları ile bağlı olduğunu gösterdi” dedi.
TÜM BEDENİ ETKİLİYOR
D vitamini eksikliğinde ve fazlalığında bedenin tüm sistemlerinin etkileneceğini söyleyen Mercan, şu bilgileri verdi:
“Vitamin eksikliğinde bilhassa genel beden ağrısı, daima güçsüz ve yorgun hissetme, yürümekte zorlanma, baş ağrısı, değişken ruh hali, uykusuzluk, çok terleme, daima üşüme, kilo vermekte zorluk üzere şikayetlere sık rastlanır. Fazlalığında ise kalsiyum istikrarı bozulacağından hiperkalsemi dediğimiz kalsiyum fazlalığına bağlı yan tesirler ortaya çıkar. Kusma, kabızlık, iştahsızlık, çok su içme, sık idrar çıkma, halsizlik, ağız kuruluğu, ateş olabilir. Ciltte kaşıntı, baş ağrısı, çeşitli ruhsal bozukluklar, aritmi, hipertansiyon, kas-kemik ağrısı, uzun kemiklerde yumuşak doku ve organlarda kalsiyum birikimlerine yol açabilir.”
ÇOCUKLARDA DA AĞRIYA NEDEN OLUYOR
Mercan, D vitamini eksikliğinin hem çocuklarda hem de yetişkinlerde eklem ağrılarına neden olacağını belirterek, “D vitamini eksikliği çocuklarda rikets dediğimiz raşitizm, erişkinlerde ise osteomalazi dediğimiz klinik tabloya neden oluyor. Osteomalazide en bariz yakınma; pelvis omurga ve kostaları (kaburgalar) içeren yaygın ağrıdır. Bu ağrı çoklukla belden başlayıp, pelvis, kalça, uyluk, sırt ve kostalara yayılır. Kemik yapısının incelmesi sonucu fizik muayenede bacaklarda, göğüs ön kısmında, sırtta spinöz çıkıntılar üzerinde, pelvis ve kostalarda derin palpasyon ile yani dokunmayla hassasiyet ve ağrı ortaya çıkabilir. Yetişkinlerde görülen osteomalazinin öteki bir klinik bulgusu yürüme zahmetine neden olan üst bacak kas güçsüzlüğüdür ki yürüme bozukluğuna sebep olur. Hastalar kollarını kullanmadan sandalyeden kalkmakta, merdiven inip çıkmakta ve yürümekte zahmet çekerler. Daha ağır osteomalazide birinci belirti kırık olabilir” diye konuştu.
HAMİ KREMSİZ GÜNEŞLENİN
D vitamini eksikliğinin en kıymetli nedeninin kâfi güneş ışığı alamamak olduğuna işaret eden Mercan, “Güneş ışığına direkt ve gereğince maruz kalan bir deride bedende gereksinim duyulan D vitamininin tamamı karşılanabilir. Kışın güneşten alınacak D vitamin oranı düşeceğinden yazın tesirli formda yararlanmalıyız. Yazın 11.00-15.00 saatleri ortası 30 dakikayı geçmeyecek biçimde bedenin geniş bir yüzeyinin güneş ışığı ile direkt teması kâfi. Kıyafet, cam, perde üzere güneş ışığı tesirini azaltacağından ve güneş kremi kullanımı D vitamini emilimini engelleyeceğinden önerilmez. Günümüz koşullarında kapalı alanda çalışan yahut uzun vakit geçiren beşerler kâfi güneş ışığı alamadığından, gebelik, obezite üzere durumlarda arttı. Koyu renk cilde sahip bireyler ve yaşlılarda da cilt yapısından ötürü D vitamini eksikliği sık görülür. Günlük D vitamini ihtiyacı güneş ışınlarından alınması temeldir lakin besinsel olarak da bir ölçü karşılanabilir. D vitamini en fazla somon, uskumru, sardalya üzere yağlı balıklarda, karaciğer ve yumurta sarısında, maydanoz, brokoli, süt ve süt eserlerinde bulunur. Lakin bu kâfi değilse ilaç olarak desteklenmesi önerilir” diyerek kelamlarını sonlandırdı.