İSTANBUL, – Bir çocuğun sevgiden sonra gelen en değerli ruhsal gereksiniminin ‘oyun’ olduğunu söyleyen Çocuk Gelişimi Uzmanı Dr. Celal Gülşen, çocukların oyunla hislerini daha âlâ anlatabildiğini belirtti. Oyunla kalıcı öğrenmenin de sağlandığını söz eden Gülşen, sağlıklı gelişim için zekâya hitap eden ve dijital yalnızlıktan uzak olan klâsik oyunların tercih edilmesi için anne babalara tavsiyelerini aktardı.
Çocukların dünyasında oyunun çok kıymetli yeri olduğunu belirten Beykent Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Çocuk Gelişimi Program Önderi Dr. Öğr. Üyesi Celal Gülşen, “Hangi çağda ve hangi kültürde olursa olsun, bütün vakitlerde ve yerlerde çocuğun olduğu her yerde oyun da vardır” diye konuştu.
Eğitimde oyunun, çocuğu motive eden, içeriğe hâkim olmasını sağlayan ve çocuğu sürece faal olarak katan bir prosedür olduğunu söz eden Gülşen şu tabirleri kullandı:
“Oyun çocuğun, bilişsel, duyuşsal ve psikomotor marifetlerini geliştirmek için fizikî ve zihinsel yetenekler ve etkinliklerle çocuğun toplumsal ahenk ve duygusal olgunluğa erişmesini sağlamak emeliyle, maddi bir çıkar sağlamadan, istekli iştirak yoluyla toplumsal küme oluşturmasını ve katılanların tümünü tesiri altına alarak eğlenceli vakit geçirmelerini sağlayan eğitsel bir etkinliktir.”
“ÇOCUĞUN KİŞİLİĞİ OYNADIĞI OYUNLARLA ŞEKİLLENİR”
Çocukların, ömründe gerekli olan davranışları, hisleri oyun içinde yaşayarak bizatihi öğrendiğini belirten Gülşen, “Çocuğun kişiliği oynadığı oyunlarla şekillenir, oyunlar sayesinde yeteneklerine istikamet verilir. Toplumsal hayatın gerekleri olan insan bağları, yardımlaşma, dürüstlük, paylaşma, kazanıp sevinme ve kaybedip hüzünlenme, kıskançlık, çatışma, hayaller üzere hisler, yenme ve yenilme olguları daima oyunlar yoluyla kazandırılır. Oyunda çocuk, kendisini bulur ve yapmacıksız bir formda oyuna hükümran olduğu için her türlü kısıtlamadan uzak bir formda iç dünyasını dışa yansıtır. Bu sayede oyuna kendisinden de bir şeyler katarak, aslında kendisine ilerde ‘icat çıkartma’ diyeceklere inat üretkenliğini ve kâşif yeteneğini de ortaya koyar. Oyun yoluyla, kendine olan özgüveni artar, duygusal reaksiyonlarını denetim etmeyi öğrenir. Oyun, çocuğu doğal haliyle tanımaya yer hazırlar” tabirlerini kullandı.
Gülşen, çocuk eğitiminde oyunun, sanıldığının tersine boş vakit aktifliği olmayıp, çocuğu hayata hazırlayan en kıymetli eğitsel faaliyetlerden birisi olduğuna vurgu yaparak, oyunların çocuk eğitiminde bir boş vakit kıymetlendirme aktifliği olarak görülmesi yanılgısından vazgeçilerek, oyunlara gereken ehemmiyetin verilmesi ve oyunların çocuk eğitiminin vazgeçilemeyecek çok kıymetli bir modülü olduğunun unutulmaması gerektiğinin altını çizdi.
“OYUNLA HİSLERİNİ ANLATIR, OYUNLA ÖĞRENİRLER”
Oyunun, çocuğu gerçek hayata hazırladığı üzere, iç dünyanın dışavurumunda çok kıymetli tesire sahip olan eğitsel bir araç olduğunu söyleyen Gülşen şöyle konuştu:
‘‘Çocuk yaşadıklarını, sevinçlerini, isteklerini, dehşetlerini, hislerini oyunla dışa vurur. Oyun sırasında üstlendiği rollerle dünyayı algılamaya çalışır, oyunda üstlendiği rolle özdeşim kurar ve böylelikle kişiliği oluşmaya ve gelişmeye başlar. Oyun, çocuğun eğlenirken deneme yoluyla düşünme biçimidir. Oynarken edindiği bilgiler daha kalıcı ve tesirlidir. Çocuk tecrübelerini oyun yoluyla kazanır ve hayatı için gerekli olan bilgi, maharet ve tecrübeleri oyun içinde birçok vakit farkına varmadan bizatihi öğrenir. Bu nedenle çocukların eğitiminde ‘oyun’ olmazsa olmazlardan biridir. Oyunlar, çocuğun yaparak, yaşayarak ve eğlenerek öğrenmesinde birinci ve kıymetli bir basamak olduğundan, çocukların pasif durumdan faal duruma geçmelerini de sağlamakta ve çocuğun dünyasında başka öğrenme tekniklerine nazaran daha tesirli olduğu görülmektedir.”
“OYUN OYNAYAN ÇOCUKLAR DAHA SAĞLIKLI VE ÇABUK GELİŞİR”
Çocukların oyun oynarken yaşadığı etraftaki kişi, obje ve olayları taklit ederek insan ömrü için kıymetli olayları, davranışları, hisleri deneyimlemeye başladığını söz eden Gülşen, ‘‘Bu deneyimleme sonucunda da olayları algılaması ve kavraması gelişerek motivasyonu yüksek, girişken, bağımsız düşünüp, bağımsız hareket edebilen bireyler olabilmeleri kolaylaşır. Oyun oynayan çocuklar, daha sağlıklı ve çabuk gelişir. Zira, oyun sırasında çocukların hareket etmesi, vücut ve his denetimini geliştirmesi, böylelikle de dikkat mühleti de uzayarak etrafını daha kolay algılaması mümkündür’’ dedi.
‘‘OYUNLAR, ZEKÂYA HİTAP ETMELİ’’
Çoklu zekâ alanlarına hitap eden akıl ve zekâ oyunlarının öncelikle tercih edilmesi gerektiğini söyleyen Gülşen, ‘‘Ayrıca kültürel mirasımız olan oyunlarımızın da seçilip oynattırılmasına gereken kıymetin verilmesi gerekir. Bunun için gerek okullarımızda ve gerekse okul dışı hayat alanlarında unutulmaya yüz tutmuş, geçmişten gelen çocuk oyunlarımızın da yaşattırılmasına gereken ehemmiyet ve ihtimam gösterilmelidir. Bu hususta Beykent Üniversitesi Çocuk Gelişimi Programı olarak, mezuniyet sonrası okulöncesi eğitimde misyon alacak öğrencilerimizi, bilhassa ulusal kıymetimiz olan geçmişten günümüze çocuk oyunlarımızı yaşatma konusunda da değerli misyonları olduğu şuuruyla yetiştirmeye çalışıyoruz” diye konuştu.
