Çam ormanının terminatörleri

Nevra UÇKAÇ/İZMİR, – İZMİR Orman Bölge Müdürlüğü, kızılçam ormanlarında artan çam kese böceğiyle çaba için, laboratuvar ortamında calosoma böcekleri üretiyor. Kızılçam ağaçlarının büyümesini durduran çam kese böcekleriyle beslenen 20 avcı calosoma timi bir hektarlık alana bırakılıyor.
Orman böcek ve hastalıklarına karşı en tesirli gayret metotlarını tespit ederek çıkabilecek ziyanlı ve enfeksiyonlara karşı çaba planlarının uygulanmasını sağlayan İzmir Orman Bölge Müdürlüğü, kızılçam ağaçlarına ziyan veren çam kese böcekleriyle gayretini sürdürüyor. İzmir’in Karşıyaka ilçesi Örnekköy Mahallesi yakınlarında, çam kese böceği zararlısına karşı laboratuvarda üretilen calosoma böcekleri tabiata salındı. İzmir Orman Bölge Müdürü Zafer Derince, ormanlara ziyan veren çam kese böceğinin yırtıcılarına ‘calosoma sycophanta’ ismi verildiğini belirterek zararlılarla biyolojik çabanın sürdürüldüğünü açıkladı. Tabiata ziyan verilmemesi gayesiyle çam kese böceğinin larvalarını yiyen yırtıcı böceği ürettiklerini kaydeden Derince, laboratuvar çalışmalarıyla ilgili şu bilgileri verdi:
“Calosoma sycophanta, çam kese böceğinin yırtıcısıdır. Biz bu böceği laboratuvarımızda üretiyoruz. Larvalarını çam kese böceğinin tırtıllarını yemek üzere toprağa bırakıyoruz. Çam kese böceğiyle gayret edebilmek için öncelikle biyolojisini bilmek gerekir. Bir larvanın üretilip tabiata salınması yaklaşık 3 haftalık bir müddettir. Tabiattan topladığımız böcekleri laboratuvarımıza getirip yumurtlamalarını sağlıyoruz. O yumurtaları da farklı kaplara alarak yeni larvaların çıkıp yeni böceklerin büyümesini sağlıyoruz. Daha sonra onları tabiata salıyoruz. Bir böceğin yumurtlayıp tekrar ergin hale gelmesi yaklaşık 3 haftalık bir müddet alıyor. Bu süreç çam kese böceğinin tabiatta faaliyette olduğu 3 ay içerisinde devam ediyor. Bir larvayı 3 haftada yetiştiriyoruz. Fakat periyodu 3 ayı kapsıyor.”
Çam kese böceğinin iklim değişikliklerine bağlı kalmak kaidesiyle kasım- aralık aylarında yumurtadan çıkıp çamların yapraklarına yanlışsız gittiğini hatırlatan Zafer Derince, kızılçamların yapraklarını yiyen böceklerin kış aylarını keselerinde geçirdiğini tabir etti. Zararlıların genel olarak geceleri daha fazla yaprak yediğini söyleyen Derince, “Bu böcekler mart sonu nisan başlarında tren katarı biçiminde toprağa inerler. Toprağın altında pupa olarak yazı geçirirler, ekim- kasım üzere çıkıp ergin hale geçerler ve kelebek halinde olurlar. Bu süreçte çamların ibrelerini bir ortaya getirerek yumurtlarlar. Erginler öldükten sonra yumurtalardaki larvalar çıkıp tekrar ağaçta yaprakları yemeye başlarlar. Biz bu biyolojiyi bildiğimiz için yırtıcı böcekleri, çam kese böcekleri ağaçlarda tırtıl halindeyken bırakırız” dedi.
BİR HEKTARA EN AZ 20 ADET BÖCEK
Türkiye’de kızılçam ağaçlarının yüklü olarak Akdeniz iklim jenerasyonunda yayılım gösterdiğini belirten Derince, İzmir ve Manisa’yı kapsayan İzmir Orman Bölge Müdürlüğü’ne bağlı alanda yaklaşık 800 bin hektar kızılçam ağacı bulunduğunu lisana getirdi. Ziyan gören yerleri bölge şefleri aracılığıyla tespit ettiklerini ve çabayı ağırlaştırdıklarını anlatan Derince, calosoma böceğini ormanda hektara en az 20 adet olacak formda bıraktıklarını kaydetti. Derince, çam kese böceğinin zararıyla ilgili olarak kamuoyunda bir ekip yanlış bilgiler olduğunu lisana getirerek şöyle konuştu:
“Çam kese böceği katiyetle ormanları kurutmaz. Büyümesini yavaşlatır lakin 2-3 yıl uğraş edilmese bile kurutmaz. Kışın sonlarına gerçek kurumuş üzere gözükse de ağaçlar daha sonra yeşerir. Yangınlarla çam kese böceği mukayese ediliyor. O kadar ziyanlı bir böcek değil. Yani yangınlarla mukayese edilebilecek kadar çok ziyanı olan bir böcek değil. Biz de esasen çalışmalarımızla bu böceği istikrarda tutmaya çalışıyoruz. Sıfırlamamız mümkün değil fakat bir istikrarda tutup tabiatın istikrarını koruma etmek istiyoruz.”