İSTANBUL – Her 3 şahıstan birinde görülen karaciğer yağlanmasının belirtilerine dikkat çeken Prof. Dr. Onur Yaprak, “Basit karaciğer yağlanması olanlarda genelde belirti yoktur ve çoğunlukla rutin testlerde tespit edilir. Ancak yağlanma ilerleyip iltihap ve sonrasında siroza yol açarsa şahısta evvel yorgunluk ve halsizlik, sağ karın bölgesinde dolgunluk hissi akabinde da bariz siroz bulguları kendini gösterir” dedi.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Organ Nakli Kısmından Prof. Dr. Onur Yaprak, dünyada görülme sıklığı gün geçtikçe artan karaciğer yağlanmasının belirtilerine ait kıymetli açıklamalarda bulundu. Yaprak, karaciğer yağlanmasının her 3 bireyden 1’ini etkilediğine dikkati çekerek, “İşlenmiş ve birçok katkı hususunu içeren hazır besinlerin, glukoz şurubunun, früktozun yaygın kullanımı, fastfood, hareketsizlik, obezite çağdaş çağın hastalığı olan karaciğerde yağlanmayı da beraberinde getirdi. Kolay yağlanma olan şahıslarda genellikle belirgin bir şikâyet yoktur ve ekseriyetle de sırf rutin kan testleri yahut tesadüfen yapılan ultrasonografi, MR ya da birtakım cerrahi süreçler sırasında tespit edilir” diye konuştu.
BU HASTALARIN YÜZDE 80’İ RİSK ALTINDA
Karaciğerde yağlanmanın artmasıyla belirtilerin ortaya çıkabileceğini tabir eden Prof. Dr. Yaprak, şöyle devam etti:
“Yağlanma ilerleyip iltihap ve karaciğerde sertleşmeye yol açarsa şahısta evvel yorgunluk ve halsizlik, sağ karın bölgesinde dolgunluk hissi akabinde da bariz siroz bulguları kendini gösterir. Karaciğer yağlanmasının en fazla geliştiği bireyler; obezite, hipertansiyon, yüksek kolesterol ve diyabet hastaları olup bu şahısların neredeyse yüzde 80’inde karaciğer yağlanması vardır. Bu yüzden risk altındakilerin kan analizi ve radyolojik prosedürlerle karaciğerde yağlanma denetimini yaptırmaları gerekir.”
KAN ANALİZİ VE RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME KURAL
Prof. Dr. Yaprak, karaciğer yağlanmasının tespiti için hem kan analizi hem de radyolojik görüntüleme prosedürlerine başvurulduğuna değinerek, “Kan analizi olarak; AST, ALT, GGT bilhassa istediğimiz testlerdir. Ayrıyeten şahısta yağlanmaya yol açan insülin direnci için HOMA-IR ve açlık kan şekeri, kolesterol ve trigliserid seviyelerinin denetim edilmesi de gereklidir. Radyolojik görüntüleme açısından en çabuk ve pratik uygulanan yol ultrasonografi olmakla birlikte kolay ultrason cihazlarındansa karaciğerin sertlik derecesini de ölçen elastografi yahut fibroscan dediğimiz çok işlevli aygıtlar karaciğeri kıymetlendirmek için daha tesirlidir. Yağlanmanın derecesi açısından ise MR üzerinde kimi özel programlar yahut tomografi son derece bedelli bilgiler vermektedir” sözlerini kullandı.
BEDEN TARTISININ YÜZDE 10’U VERİLMELİ
Prof. Dr. Yaprak, karaciğer yağlanmasına karşı yapılacakları şu sözlerle tabir etti:
“Karaciğerde yağlanma saptanan bireylerde beden tartısının yüzde 10 kadarını verecek bir diyet ve idman programı ile yağlanma giderilebilmektedir. Karbonhidrattan güçlü besinleri, fastfood eserlerini, doymuş yağ içeren besinleri azaltılıp Akdeniz tipi beslenmeye geçilmesi, akşam 7’den sonra yeme aksiyonuna son verilmesi ve günde en kolayından yarım saatlik yürüyüşler yapılması ile bu büyük oranda muvaffakiyet sağlanabilir.”