İSTANBUL, – Kronik böbrek hastalığının son etabı olan böbrek yetmezliğinin Türkiye açısından değerli bir sıhhat sorunu olduğunu belirten İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Süheyla Apaydın, “Özellikle gençlerde, belirtiler lakin ileri evreye geldikten sonra ortaya çıkabiliyor” dedi.
Güç bulgu veren böbrek yetmezliği hastalığının giderek yaygınlaştığına dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Süheyla Apaydın, hastalığın ortaya çıkmasında diyabetten, romatolojik hastalıklara kadar birçok etkenin bulunduğunu hatırlattı. Erken evrede teşhis konmasıyla birlikte değerli ölçüde hastalığın tedavi edilebildiğini söyleyen Prof. Dr. Süheyla Apaydın, direkt böbreği etkileyen nefritler, böbrek ve idrar yolu taşlarının da böbrek yetmezliğine yol açabildiğini söyledi.
Birden fazla vakit teşhisin geç konması nedeniyle hastalığın tabiatı gereği ilerlemeye eğilim gösterebileceği ihtarında bulunan Prof. Dr. Süheyla Apaydın, “Böbreğin yapısal bozukluklarının yanı sıra şeker hastalığı, yüksek tansiyon, ateroskleroz, romatolojik hastalıklar, enfeksiyonlar ile doğumsal ve genetik sendromlar pek çok organ ve sistemin yanı sıra böbreği de etkileyerek böbrek yetmezliğine neden olabiliyor. Bu sıkıntıların ülkemizde de hayli yaygın olduğu ve giderek da yaygınlığının arttığı düşünüldüğünde kronik böbrek yetmezliğinin kıymetinin giderek arttığını söyleyebiliriz” diye konuştu.
BAŞLANGIÇ BELİRTİLERİNE DİKKAT
Şayet altta yatan hastalık biliniyor ve hasta yakından takip ediliyorsa hastalığın tanınmasının daha kolay olacağını hatırlatan Prof. Dr. Süheyla Apaydın, kelamlarına şöyle devam etti:
“Sinsi seyirli olanlarda ise böbrekteki hasarın özelliği ve ölçüsüne bağlı olarak tansiyon yükselmesi, kronik yorgunluk, halsizlik, gece idrara çıkma, ağız kokusu, su içme muhtaçlığının artması, bacaklarda başlayan ödem üzere belirtiler görülebiliyor. Maalesef, bilhassa gençlerde, belirtiler lakin ileri evreye geldikten sonra ortaya çıkabiliyor.”
DİYABET ve HİPERTANSİYON DENETİMİ DEĞERLİ
Ülkemizde kronik böbrek yetmezliğinin en sık görülen iki nedeninin diyabet ve hipertansiyon olduğu bilgisini veren Prof. Dr. Süheyla Apaydın, “Diyabet, hipertansiyon üzere böbreğin tutan sistemik hastalıklarda temel hastalığın tedavisi ihmal edilmemelidir. Ne kadar düzgün denetim altında olursa, böbreğin hastalanma ihtimali o kadar azalır. Keza altta yatan neden ne olursa olsun, kan basıncını denetim altına almak, nereden gelen tuz olursa olsun tuzu azaltmak, hayvansal proteinleri öğünlerde azaltmak, kilo vermek, sigarayı bırakmak, denetimsiz ağrı kesici, iltihap azaltıcı ilaç kullanmamak, acil şartlar hariç nefroloji yahut iç hastalıkları uzmanına istişareden kontrast unsur (boya) verilen tomografi, anjiografi grafi çektirmemek gerekir. Belli aralıkla nizamlı takibe gelmek gerekir. Ayrıyeten kan şekerinin denetimi, alkali tedavisi, ürik asitin azaltılması üzere öbür ilaç tedavileri de verilebilir” diye konuştu.
“TEK BİR TEDAVİYLE SONUÇ ALMAK MÜMKÜN DEĞİL”
Kronik böbrek yetmezliğinde pek çok faktörün tesirli olduğu ve bütün bu faktörlerin birlikte denetim edilmesi gerektiği bilgisini paylaşan Prof. Dr. Apaydın, kelamlarına şöyle devam etti. “Örneğin tuzu azaltmadan ilaçlara karşın kan basıncını denetim edemezsiniz. Uygun tansiyon ilacı kullanmadan idrarda protein kaybı azalmaz. Kilo veremezseniz tansiyon, şeker denetimi sıkıntı olur. Alkali tedavisi verseniz de hayvansal proteini azaltmadan böbreğin bozulmasını yavaşlatmazsınız. Maalesef tek bir tedaviyle her şey düzelir, kesin sonuç alınır diye bir yaklaşım kelam konusu değil.”
“SİHİRLİ FORMÜLLERE PRESTİJ GÖSTERMEYİN”
“Hastaların bir nevi umutlarını sömüren, internette bol bol tavsiye edilen gilaburu, yaban mersini, biberiye, kantaron, kudret narı (acı kavun) ile Çin kaynaklı bitkisel tedavilerin hiçbir faydası olmadığı üzere bilhassa Çin kaynaklı bitkisel tedaviler hastalığın ilerlemesini arttırabiliyor” uyarısı yapan Prof. Dr. Apaydın, “Gilaburu ve yaban mersinin içerdikleri bir husustan ötürü sık sistit üzere idrar yolu enfeksiyonlarının sıklığını azaltıcı tesirleri olabilir. Lakin bilimsel çalışmalarla kanıtlanmamıştır” diye konuştu.
