Semra DEMİR/Doğan GÜNDOĞDU – İSTANBUL – Anneler Günü öncesi pek çok kişi armağan alma telaşında. Pandeminin tesiriyle bu türlü özel günlerde internet siteleri üzerinden yapılan satışlarda artış yaşanıyor. Bunu fırsat bilen siber dolandırıcılar ise çok sayıda kişiyi farklı formüllerle mağdur ediyor.
İnternetten alışveriş yapan şahıslar, birçok vakit sipariş verdiği eserlerin tersine ya kalitesi düşük ya da farklı eser teslim aldıkları tarafında ağır şikayetlerde bulunuyor. Ayrıyeten, kredi kartı yahut banka hesap bilgileri dolandırıcılar tarafından ele geçirilen şahısların hesaplarının boşaltılması ise daha büyük kayıplar yaşatıyor.
“KENDİ HACKERİMİZİ KENDİMİZ OLUŞTURMUŞ OLUYORUZ”
Özel günler başta olmak üzere internetten alışveriş yapan tüketicileri dolandırıcılara karşı uyaran Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan, “Kötü niyetli bireyler maalesef özel günleri kolluyor. Annemizi sevindirelim derken hem annemiz hem de biz üzülen tarafta olacağız. İki halde dolandırılıyoruz. Dolandırıcıyı ya kendimiz tespit ediyoruz ya da dolandırıcı bizi tespit ediyor. Arama motoruna her hangi bir alışveriş sitesinin ismini yazdığımızda ya da almak istediğimiz bir eseri aratmak istediğimizde sponsorlu reklamlar çıkıyor. Biz bu sponsorlu reklamların doğruluğunu sorgulamıyoruz. Bu reklamlara tıkladığımızda kendi hackerimizi kendimiz oluşturmuş oluyoruz. Kredi kartı bilgilerimizi verdiğimizde bütün bilgilerimizi kaptırmış oluyoruz” dedi.
“TELEFON REHBERİNİZİ KÖTÜ NİYETLİ BİREYLERİN ELLERİNE VERMİŞ OLABİLİRSİNİZ”
Siber saldırganların alışverişin ağır olduğu periyodu fırsata çevirmek için strateji geliştirdiklerine değinen Demircan, “Anneler günü ikram kampanyası büyük markalardan yapılıyormuş üzere insanlara SMS’ler gönderiliyor. Toplumsal medya hesaplarında reklamlar görünüyor. Ünlü markanın eserini ucuza almak için linke tıkladığınızda telefon rehberinizi makus niyetli bireylerin elline vermiş olabilirsiniz. Büyük firmalar mutlaka fiyatsız eser dağıtmaz. Burada dikkat etmemiz gereken şey eserin gerçek sitesine girmek. Çoklukla Anneler Günü’nde çiçek ya da teknolojik eserler alıyoruz. Beşerler, online çiçek servisleriyle alakalı çok önemli dolandırıcılığa maruz kalabilirler. Teknolojik eserlerde bin liralık eseri 100-200 liraya hiç kimse vermez. Bu şekil kampanyaların olduğu sayfaları direk kapatın. Annesine takı almak isteyenler online alışverişe dikkat etmesi gerekiyor” diye konuştu.
“EN SAĞLIKLI FORMÜL TAŞINABİLİR UYGULAMAYI TERCİH ETMEK”
Siber saldırganların kurbanı olmamak için başta girilen sitenin gerçek olup olmadığını doğrulamak gerektiğine dikkati çeken Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan kelamlarına şöyle devam etti:
“Alışveriş yaptığımız sitelerin devlet tarafından sağlanan itimat damgasının olup olmadığını kesinlikle denetim etmeliyiz. Bu sitelerde dolandırılma mümkünlüğü çok daha az olacaktır. Dolandırıcıların kullandıkları en değerli usul web sayfalarının düzmecelerini yapmak. Alışverişler için yapılabilecek en sağlıklı formül taşınabilir uygulamayı tercih etmek olacaktır. Taşınabilir uygulamalar bir dizi denetimden geçiriliyorlar. Alışverişlerde gerçek kredi kartını kullanmayın. Sadece aktardığımız kadar parayı kullanabileceğimiz kartları kullanırsak bir dolandırma durumunda ziyanımız daha az olacaktır. Anneler Günü armağanı olarak kozmetik eserler çok tercih ediliyor. Fiyatlar çok güzel tahlil edilmeli. Fiyatları düşük eserler alarak sevindirmek istediğimiz annemizin sıhhatiyle da oynamış oluruz.”
“DÜZENLİ OLARAK GÜNCELLENEN TELEFONLAR İLE ALIŞVERİŞ YAPILMALI”
Bilhassa toplumsal medya hesaplarının Anneler Günü’ne özel satışlar yaptığını söyleyen Demircan, “Bu hesapların büyük bir kısmı önemli takipçi sayılarına sahipmiş üzere görünürken aslında satın alınmış bot takipçiler tarafından takip ediliyorlar. Sayfaya bakıldığında itimat sağlaması için bu metodu kullanıyorlar. Alışverişler için ekseriyetle link gönderip kredi kartı bilgisine sahip olmak üzerine çalışan dolandırıcı toplumsal medya hesaplarına karşı dikkatli olunmalı. Kapıda ödeme seçeneği tercih edilmeli. Güncelleme alabilen ve sistemli olarak güncellenen telefonlar ile alışveriş yapmak bu şekil oltalama ataklarına karşı koruyacağı üzere, hacklenme potansiyelini de düşürecektir” tabirlerini kullandı.
“DOLANDIRICILAR TEKNİK İSTİKAMETLERİ GÜÇLÜ OLAN KİŞİLERDİR”
İnsanları dolandırıcılığa maruz bırakan şahısların aslında büsbütün teknik bilgisi yüksek bireyler olduğunu vurgulayan Demircan, “Dolandırmanın ne demek olduğunu ruhsal taraflarıyla çok güzel bilen ve insanları kandırmayla alakalı alabilecekleri eğitimi kendi kendine alarak geliştirmiş insan olmanın yanında tıpkı vakitte da teknik tarafları güçlü beşerler. Bunları yapabilmek için belirli bir teknik güce sahip olmak gerekiyor. Bizi dolandıran beşerler sokakta yanımızdan geçen insanların ötesinde insanları nasıl dolandıracağını bilen ve sahiden teknik insanlar” dedi.
KÜÇÜK: TÜKETİCİLER KENDİLERİNE GÖNDERİLEN BİLDİRİLERE PRESTİJ ETMESİN
Tüketiciler Derneği Genel Lideri Levent Küçük ise özel günlerde insanların sevdiklerini memnun etmek isterken muhtaçlıklarını da âlâ belirleyip uygun piyasa ve fiyat araştırması yapmaları gerektiğini söyledi.
Özel günlerde makûs niyetli kişi ve firmaların, tüketicileri mağdur ettiklerini lisana getiren Küçük, “Pandemi devriyle birlikte internet üzerinden yapılan alışverişlerde önemli oranda artış var. Bu devirde de dolandırıcılar maalesef boş durmuyorlar. Bazen dolandırıcılar ünlü alışveriş sitelerini kopyalayıp sahtesini yapabiliyorlar. SMS ve E-postalarla şifreleri ele geçirmeye çalışıyorlar. Tüketiciler kendilerine gönderilen iletilere prestij etmesinler. Emniyetli sitelere, kurumsal kimliği bilinen ve daha evvel alışveriş yaptıkları siteleri tercih etsinler. Fiyat karşılaştırması yapsınlar. Alışveriş yaparken denetimli teslimatı seçsinler. Kapıda ödeme seçenekleri tercih edilebilir. 14 gün içerisinde cayma hakkı var. Olumsuz bir durum karşısında Tüketici Hakem Heyetlerine başvurulabilir” diye konuştu.
