Esma MURAT-Kubilay ÖZEV- İSTANBUL, -Almanya’dan Türkiye’ye getirilen atığın ithalatı yasak evsel atık olduğunun ortaya çıkması üzerine limanlarda bekletilen 400 konteynerden
47’sini Ocak ayından bu yana teslim alamayan taşıyıcı firmalardan Monax Küresel Lojistik’in yetkilisi Serhat Akan, “Bu olay dolandırıcılık. Bu eserlerin atık materyal olduğu Almanya’dan çıkarken nasıl fark edilmedi? Maddi kaybı bize Almanya’nın ödemesi gerekiyor” dedi.
Almanya’da bulunan 3B GmbH ile Düzce’de bulunan 2B Plast isimli firmaların sahibi Erol Akarslan, Almanya’dan Türkiye’ye 400 konteyner geri dönüşüm atığı ithal etti. Lakin Türkiye gümrüklerinde konteynerlerde yüklü atıkların ithalatı yasak geri dönüşümsüz evsel atıklar olduğu ortaya çıktı. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, Almanya’dan evsel atıkları geri almasını istedi. Basel Mukavelesi kararları gereği atıkların iade edileceği bildirilirken, 400 konteynerden 47’si ile taşıma işini gerçekleştirilen Monax Küresel Lojistik yöneticisi Serhat Akan,”Almanya tarafından üretime sokulmuş olan yaklaşık 400 konteyner var. Ancak bu konteynerlerin yalnızca 47 tanesi bizim aracılığımızla Türkiye limanlarına geldi. Denetimler ile Almanya’dan gelen çöplerin Türkiye’ye girmesi engellendi. Biz konteyner temin ederken şunu fark ettik;
Almanya’daki firma, temini gerçekleştirirken kendi isminin dışında aracı bir firma kullanmış. Bu çöp atıklar yasaklı husus olarak sayıldığı için Türkiye’den içeriye giremiyor” dedi. Ocak ayından bu yana çöplerin limanlarda beklediğini belirten Akan, “Yasaklı unsur olarak kabul edilen çöp atıklar bizler için önemli bir demolaj yükü oluşturmaya başladı. Ayrıyeten bizlerin konteynerleri temin ettiğimiz armatörler, bu konteynerleri yine dolanıma sokamıyor. 2B Plast Geri Dönüşüm firması yetkililerine hiçbir biçimde ulaşamıyoruz. Biz iki ay boyunca daima gidip, geldik. Bir yol bulmaya çalıştık. Bu malların Türkiye’den giremeyeceğini anlatmaya çalıştık. Şirket aşikâr bir mühlet bununla ilgili adımlar atar üzere oldu fakat sonrasında irtibatımız büsbütün kesildi. Artık şirketten kimseye ulaşamıyoruz. Biz de konuyu bakanlıklara bıraktık” sözlerini kullandı.
“BASEL SÖZLEŞMESİ’NE NAZARAN ALMANYA ÇÖPLERİNİ GERİ ALMAK ZORUNDA”
Basel Sözleşmesi’nden bahseden Akan, “Bu kontratın sekizinci hususu şu halde; ‘İhraç eden ülke, ithal eden ülkenin gümrük hudutları içerisinde eserin içeriye girmesine müsaade verilmiyorsa, 90 gün içerisinde şartsız kuralsız eserlerini geri almak zorunda.’ Bu kontratta açık bir halde belirtildiği üzere Almanya çöplerini geri almak zorunda. Bu olaydan sonra oluşacak maddi kaybı bize Almanya’nın ödemesi gerekiyor. Ben bu olayı dolandırıcılık olarak değerlendiriyorum. Bunun nedeni ise sonuç olarak yasaklı bir unsurun Türkiye’ye kadar gelmesi ve Almanya’daki bu firmaların atıkları ülkeden çıkardıkları için teşvik alması” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYE BİR ÇÖPLÜK ÜLKESİ DEĞİL”
Almanya’dan gelen çöplerin içerisinde kullanılmış maskeler de olduğunu vurgulayan Akan, “Bu eserlerin atık materyal olduğu Almanya’dan çıkarken nasıl fark edilmedi? Fakat şükür ki Türkiye gümrüklerinde fark edildi. Lojistik firması olarak bu eserlerin sahiden plastik olup olmadığını denetleyecek yetkinliğe sahip değiliz. Biz yalnızca konteyner yollayabiliriz. Gümrük vazifelileri bunu denetlemeli. Almanya gümrüğü bunu tespit edemedi lakin Türkiye gümrüğü tespit etti. Türkiye ise şu an Almanya’ya bu çöpleri alması için baskı yapıyor. Sonuç olarak Türkiye bir çöplük ülkesi değil” diye konuştu.
ALMANYA’YA İADESİ SAĞLANACAK
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan mevzuyla ilgili yapılan açıklamada şöyle denilmişti;
“2B Plast Geri Dönüşüm Sanayi İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından ithal edilmek suretiyle 2020 yılı Aralık, 2021 yılı Ocak ve Şubat aylarında ülkemize getirilen atıkların denetimi sonucunda bu atıkların bir kısmının 2021 yılı prestijiyle yasak listeye alınan plastik atıklar olduğu tespit edildiğinden, kelam konusu atıklar için mahrece iade süreçlerinin acilen yapılması ithalatçı firmaya bildirilmiştir. Ayrıyeten firmanın atık ithalatçısı kayıt dokümanı de 03 Mart 2021 tarihi prestijiyle iptal edilmiştir. Almanya ve Belçika’nın ithaline müsaade verilmeyen atıkları geri alma yükümlülüğü çerçevesinde, kelam konusu ülkelerin atıklarının iade edilmesi konusunda Basel Sekretaryası’nın bilgilendirilmesi için gerekli bilgi ve evraklar Dışişleri Bakanlığı’na iletilmiştir. İthali yasak listesinde yer aldığı belirlenen atıkların, çimento ve yakma tesislerinde bertarafının Bakanlığımızca uygun bulunmadığı, atıkların Basel kontratının ilgili kararı doğrultusunda acilen mahrece iade edilmesi gerektiği firmaya bildirilmiştir. Basel Kontratı kararları gereği atığın mahrece iadesi sağlanacaktır.”
()