ABD, – Yunanistan’dan Litvanya’ya giden Ryanair’e ilişkin yolcu uçağının Belarus tarafından ‘bomba ihbarı’ argümanıyla Minsk’e zorla indirilmesi ve uçaktaki muhalif gazeteci Roman Protasevich’in gözaltına alınmasına NATO, ABD ve Avrupa Birliği (AB) başkanlerinden reaksiyon geldi.
Yunanistan’dan Litvanya’ya giden Ryanair havayolu şirketine ilişkin bir yolcu uçağı Pazar günü Belarus’un başşehri Minsk’e zarurî iniş yaptı. Uçakta bulunan muhalif gazeteci Roman Protasevich, uçak yine havalanmadan evvel gözaltına güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı. Uçağa, iniş yaptığı sırada Belarus Hava Kuvvetlerine bağlı MiG-29 tipi savaş uçağının da eşlik ettiği belirtildi. Uçakta bulunan muhalif gazeteci Roman Protaseviç’in gözalatına alınması milletlerarası boyutta diplomatik krize neden oldu. Yaşanan olaya ait ABD, NATO ve AB’den Belarus’a reaksiyon yağdı.
ABD’DEN “DERHAL ÖZGÜR BIRAKIN” UYARISI
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, “Amerika Birleşik Devletleri, iki AB üye devleti ortasında uçuşun zorla yönlendirilmesini ve akabinde gazeteci Raman Protaseviç’in Minsk’te gözaltına alınmasını şiddetle kınıyor. Derhal özgür bırakılmasını talep ediyoruz” denildi. Açıklamada Belarus Cumhurlideri Aleksandr Lukaşenko’ya yönelik tabirler de dikkat çekti. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada,“Lukaşenko rejimi tarafından yapılan bu şok edici hareket, ABD vatandaşları da dahil olmak üzere 120’den fazla yolcunun hayatını tehlikeye attı. Belarus güvenlik servislerinin dahil olduğunu ve uçağa eşlik etmek için Belarus savaş uçaklarının kullanıldığını gösteren birinci raporlar, derinden tasa verici ve tam bir soruşturma gerektiriyor.” tabirlerine yer verildi.
AVRUPA KOMİSYONU KRİZİ TARTIŞACAK
Avrupa Komitesi Başkanı Ursula von der Leyen de, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Belarus’un bu hareketini ‘rezil’ ve ‘yasa dışı’ olarak kıymetlendirdi. Leyen, “Belarus’taki rejimin rezil ve yasa dışı davranışının sonuçları olacaktır. Ryanair kaçırılmasından sorumlu olanlara yaptırım uygulanmalıdır. Gazeteci Roman Protaseviç derhal hür bırakılmalıdır. Avrupa Komitesi, yarın yapılması gerekenleri tartışacak” dedi.
“BELARUS HÜKÜMETİNİ SORUMLU TUTUYORUZ”
Öte yandan Avrupa Kurulu Başkanı Charles Michel de toplumsal medya hesabından açıklamalarda bulundu. Michel, “Ryanair uçağının Minsk’e zorla iniş yaptığına dair haberler çok kaygı verici. Belarus yetkililerini, uçuşu ve tüm yolcularını derhal özgür bırakmaya çağırıyoruz” dedi. Avrupa Birliği Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, yaptığı paylaşımda, “Tüm yolcuların ve uçakların güvenliğinden Belarus hükümetini sorumlu tutuyoruz” tabirlerine yer verdi.
NATO: BU ÖNEMLİ VE TEHLİKELİ BİR OLAY
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise, NATO’nun yaşanan olayı yakından takip ettiğini tabir ederek, “Ryanair uçağının Belarus’a zorla inişini yakından izliyoruz ve muhalefet figürü Roman Protaseviç’in gözaltına alındığını öğrendik. Bu, memleketler arası soruşturma gerektiren önemli ve tehlikeli bir olaydır. Belarus, mürettebatın ve tüm yolcuların inançlı bir formda geri dönmesini sağlamalıdır” dedi.
