Kubilay ÖZEV / İstanbul – TÜRKİYE’de aşılama programında birinci sırada yer alan kanser hastaları aşı ile koronavirüse karşı ne kadar korunabiliyor bu sorunun karşılığını, ülke çapında 25’in üzerinde onkoloji merkezinin dahil olduğu bir araştırma verecek. 1500 gönüllünün dahil edildiği araştırmanın sonuçları, yaz sonuna yanlışsız ortaya çıkacak. Çalışmanın yürütücülerinden İstanbul Medeniyet Üniversitesi Prof. Dr. Süleyman Yalçın Kent Hastanesi Onkoloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Mahmut Gümüş, “Kanser hastalarının bağışıklık sistemi zayıf olduğu için aşılar sanki kâfi seviyede aktiflik oluşturuyor mu, bunu tam olarak belirlemiş olacağız. Şimdilik Sinovac ile aşılanan hastalarımızı dahil ettik, daha sonra mRNA aşılarının aktifliğine dair de misal bir çalışma yapmak istiyoruz”dedi.
Koronavirüs salgınında geliştirilen aşıların faz çalışmalarının neredeyse tamamı, sağlıklı gönüllülerde yapıldı. Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de koronavirüs salgınında en büyük risk kümesini oluşturan kanser hastaları, virüsün ölümcül tesirlerinden korunmak için süratle aşılandı. Lakin bağışıklık sistemi epey zayıf olan kanser hastalarındaki en büyük telaşlardan biri, aşıların sağlıklı insanlardaki kadar tesirli olup olmayacağı. İşte bu sorunun karşılığını bulmak emeliyle Türkiye çapında Sıhhat Bakanlığı’nın da müsaadesiyle büyük bir çalışma başlatıldı. Yaklaşık 25 onkoloji merkezinin dahil olduğu çalışmada, Sinovac ile aşılananlardan yarısı sağlıklı, yarısı da kanser hastası gönüllülerden oluşan 1500 kişinin aktiflik dataları karşılaştırılacak. Araştırmayı yürüten merkezlerden İstanbul Medeniyet Üniversitesi Prof. Dr. Süleyman Yalçın Kent Hastanesi Onkoloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Mahmut Gümüş, çalışmanın ayrıntılarını Demirören Haber Ajansı’na anlattı.
“KANSER HASTALARI AŞI ÇALIŞMALARINDA FAZLA YER ALMADI”
Koronavirüse karşı dünyanın farklı ülkeleri tarafından farklı formüllerle çeşitli aşılar geliştirildiğini belirten Prof. Dr. Gümüş, “Biz, bu sistemlerden kimileriyle yapılmış aşıları Kovid için değil de farklı hastalıklar için, pnömoni yahut grip aşısı üzere, hastalarımıza uyguluyorduk aslında. Metot olarak baktığımızda, bu yapılan (Kovid) aşı çalışmalarında kanser hastaları çok fazla yer almadı. Kimi aşı çalışmalarında yüzde 3 yahut 4 oranında kanser hastaları da alındı. Kanser hastalarımıza aşı uygulamasını Sıhhat Bakanlığı, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği ve dünyadaki onkoloji otoritelerinin tavsiyesiyle biz de önerdik. Buradaki tek tasamız, sanki aşılar gereğince tesirli mi kanser hastalarında? Yan tesirleri konusunda çok önemli telaşlarımız yok olağan topluma nazaran. Fakat hastalarımızın immün sistemi çok düşük olduğu için, aşıdan gereğince yarar görebiliyorlar mı diye düşünerek bu çalışmayı başlattık” dedi.
ARAŞTIRMA SONUÇLARI YAZ SONU ORTAYA ÇIKACAK
Kanser hastalarında Kovid aşılama vakitlerinin kemoterapi yahut sistemik tedavilerine nazaran ayarlandığını ve aşılamanın iki tedavi ortasında denk getirerek yapıldığını anlatan Prof. Dr. Gümüş, “Kovid nitekim çok önemli bir sıhhat sorunu. O nedenle ne vakit bulursak, hangi aşıyı bulursak olmamız gerekiyor. Kanser hastalarımızın birden fazla 65 yaş üzeri ve risk kümesi olduğu için aşılandı esasen. Bu çalışma ile aşıların kanser hastalarındaki aktifliğinin yanı sıra yan tesirlerine dair de net sonuçlar elde edeceğiz. Çalışmayı hem Sıhhat Bakanlığı hem de etik kurallardan gerekli müsaadeleri alarak başlattık. Türkiye çapında 25’in üzerinde merkez yer alıyor. 1500 gönüllümüz var, bunların yarısı sağlıklı şahıslar, yarısı da kanser hastalarımızdan oluşuyor. Aşı hakikaten faal mi, kanser hastalarının aşılandıktan sonraki 6 aylık müddette Kovid geçirme oranlarını ölçmek istiyoruz. Bu ortada da hem birinci hem ikinci doz sonrası yaşanan yan tesirleri de kayıt altına alıyoruz. Şimdiye kadar günlük pratiğimizde de hastalarımızın çoğunda ciddi bir yan etki ile karşılaşmadık. Genel toplumdan farklı bir tablo beklemiyoruz da bu konuda. Ama yaz sonuna doğru bitecek bu çalışmanın sonuçları da bize daha objektif bilgiler verecekö şeklinde konuştu.
SİNOVAC İLE YAPILAN ÇALIŞMA mRNA AŞILARI İÇİN DE YAPILACAK
Başlangıçta yoğun olarak Sinovac aşıları kullanıldığı için ilk etapta bu aşıyla ilgili verileri elde edeceklerini anlatan Prof. Dr. Gümüş, şu bilgileri vererek sözlerini sürdürdü: “Daha sonraki çalışmalarımızda, diğer yöntemlerle üretilen aşıları da ekleyelim istiyoruz. Aşılamaların ardından klinik olarak grip ve zatürre aşılarında gördüğümüz yan etki profilinden çok farklı bir tablo ile karşılaşmadık. Hastalarımızın çoğu 65 yaş üzeri hastalar zaten. Doğrusu aşı nedeniyle tedaviyi aksatan ya da hastanede yatmayı gerektiren ciddi bir yan etki neredeyse hiç yaşamadık. Kanser hastalarının aşılanma noktasında sağlıklı insanlardan çok farklı olmadığını düşünüyoruz. Aşıların birebir karşılaştırılması ile ilgili yapılmış çok büyük çaplı çalışmalar henüz yok. Bunlar zaman içerisinde elde edilecek. Sinovac, mRNA aşısı ya da diğer aşı türleri ile ilgili karşılaştırmaları zamanla göreceğiz. Her iki aşı çeşidinde de ya da farklı aşı türlerinde oluşan antikorların (kanser hastalarını) ne düzeyde koruduğuna yönelik geniş çaplı çalışmalar da henüz yok. Ama buradaki deneyimler arttıkça rapel dediğimiz belirli aralıklarla aşıların tekrarlanması gündeme gelecek gibi görünüyor. Onun için Kovid dönemi bitti, aşı çalışmalarını bir kenara bırakalım dememek lazım. Ulusal anlamda da bunu önemsiyorum. Bu belki uzun yıllar bizim için Hepatit aşısı gibi ya da başka aşılar gibi gerekli olacak gibi duruyor. O nedenle de ülkemizde yürütülen aşı çalışmalarını yürekten desteklemek gerekiyor. Çünkü daha uzun vadeli bir süreçte bize gerekli olacak bu aşılar.”
