Prof. Dr. Elipek: Marmara’da asıl sorun tabanda

Ali Can ZERAY/EDİRNE, – TRAKYA Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Belgin Elipek, Marmara Denizi’nde görülen müsilajla ilgili, “Maalesef oksijen ölçüsünün düşük olması ve bakterilerin de oksit gereçler nedeniyle azalması, denizin kendi kendine temizlemesini engelliyor” dedi. Yapılan yüzeysel paklığın, sorunun yalnızca küçük bir modülünü çözeceğini tabir eden Prof. Dr Elipek, “Ama asıl sorun dipte” diye konuştu.
Prof. Dr. Belgin Elipek, Marmara Denizi’ni tesiri altına alan müsilajın doğal olduğunu, ancak denizin oksijensiz kaldığı için kendi kendini temizleyemediğini söyledi. Marmara Denizi’nde müsilajın temizlenmesi için bir an evvel denize atıkların durdurulması gerektiğine vurgu yapan Elipek, “Son vakitlerde Marmara Denizi’nde en çok gündeme gelen deniz salyası, yani deniz müsilajı. Bunun oluşma sebebi, kimi organizmaların global iklim değişikliğine bağlı artışını ve tıpkı vakitte onların besini olan, atıklardan olan besin tuzlarını kullanıp aşırı ölçüde çoğalmaları ve fizyolojik eser olarak bu süreci ortaya çıkartmaları. Doğal olan bu müsilaj esasen hususların varlığında ve oksijen ile parçalanıyor lakin Marmara Denizi’ndeki maalesef oksijen ölçüsünün düşük olması ve bakterilerinde oksit materyaller nedeniyle azalması, denizin kendi kendine temizlemesini engelliyor. Üzerimize düşen misyon, hangi statüde olursanız olun, asla ekosistemin istikrarını bozacak rastgele bir atığı sulara deşarj etmemeli” dedi.
‘SU ALIP GÖTÜRMEZ, TAHLİL İLERİ BİYOLOJİK ARITMALAR’
Prof. Dr. Elipek, ‘Su alır götürür’ mantığının yanlış olduğunu, suyun yalnızca kendi kendine temizleme kapasitesi olduğuna vurgu yaparak, Marmara Denizi’nin temizlenmesi için de biyolojik arıtmanın kural olduğunu söyledi. Prof. Dr. Elipek, “Su alıp götürmez. Su yalnızca kendi kendini temizleme kapasitesine sahiptir. Bu da faydalı bakteriler ve oksijen varlığında olur. Şayet siz sudaki oksijeni tüketecek oranda atık suyu alıcı ortamlara verirseniz, ya da bakterilerin ölmesine neden olan toksin unsurları suya verirseniz bu durumda suyun kendi kendini temizleme kapasitesini elinden almış olursunuz. Çözüm olarak arıtma tesislerinde birtakım arıtmalar kelam konusu. Bunlar fizikî arıtma, ileri biyolojik arıtma biçiminde arıtmalar. Lakin arıtma tesislerinden çıkacak suların, özelikle bu ağır metalleri ya da toksin hususları tutan bitkileri içeren yapay sulak alanlardan geçirilmesi. Burada bulunan sazlar, kargılar, kamışlar üzere bitkisel gereç burada suda bir müddet bekleyen elementleri tutabilirler. Daha sonra bu bitkisel gereç, sazlıklar ya da endüstriyel üretimde kullanılabilir. Fakat şu an katiyen yapmamız şey, Marmara Denizi’ne deşarjın denetimli bir biçimde yapılmasıdır. Öteki bir tahlil yoktur” diye konuştu.
‘MARMARA DENİZİ, ‘MARMARA BATAKLIĞI’ OLARAK ANILMASIN’
Marmara Denizi’ndeki musilaj çalışmalarının yetersiz olduğunu ve asıl sorunun suyun tabanında olduğunu söz eden Prof. Dr. Elipek, “Marmara Denizi’nde yapılan yüzeysel paklık sorunun yalnızca çok küçük bir kesimini çözmeye kâfi. Ancak asıl sorun tabanda. Zira tabana çöken müsilaj, oradaki tüm bentik organizmaların üzerini kaplar. Bunlarda balıkların besinleridir. Ortamı bu formda kaplayan musilaj, hem balıkların yumurtlama alanlarını hem beslenme alanlarını kapladığı için asıl sorun tabanda. Tabandaki musilajdan kurtulmamız lazım. Bunun için de dediğim üzere bu atıkların, derhal denetim altına alınması ve suyun oksijenine kavuşması gerekiyor. Marmara Denizi bundan sonra ‘Marmara Denizi’ olarak anılsın. Marmara Denizi, ‘Marmara bataklığı’ olarak anılmasın. Biz bilim insanlarının tek isteği bu” dedi.