125 dereye ‘Taşkın erken ikaz sistemi’ kuruluyor

KARADENİZ Bölgesi’nde sellere neden olan ani taşkınların önüne geçebilmek için 3 vilayette pilot uygulama ile dere yataklarına kurulan ‘erken ikaz sistemi’, ultrasonik sensörün ikaz göndermesi ile ani su yükselmelerini evvelden bildirdi. Taşkın yerleşim yerine ulaşmadan tedbir alınmasını sağlayacak sistemin 125 dereye kurulması için çalışma başlatıldı. Devlet Su İşleri (DSİ) Trabzon Bölge Müdürü Dr. Emre Akçalı, “Sistem ihtar verdiğinde dere kesin taşacak, vatandaşlar ve ilgili gruplar çabucak uyarılacak” dedi.
Doğu Karadeniz’de deniz suyu sıcaklığının mevsim normallerinden fazla ısınıp buharlaşarak lokal şiddetli yağışlara neden olduğunun tespit edilmesi üzerine, Tarım ve Orman Bakanlığı sel ve taşkın olaylarına neden olan derelerdeki ani su yükselmelerinin erken haber alınmasına yönelik proje geliştirdi. Taşkınların önüne geçebilmek için uzun yıllardır derelere taşkın ve rusubat denetim tesisleri yapan DSİ Trabzon 22’nci Bölge Müdürlüğü, ani taşkın tehlikesini haber vermek üzere de dere yataklarına ‘erken ihtar sistemi’ kurdu. Pilot bölge olarak seçilen Trabzon, Rize ve Giresun’da 3 dereye yerleştirilen ‘erken ihtar sistemi’ ultrasonik sensörlerin su düzeyi yükselip dere yatağının taşmasına 50 santimetre kala merkeze ikaz gönderdi.
Bu sistemle; taşkın tehlikeleri evvelce tespit edilerek yerleşim ünitelerine ve yetkili gruplara haber verilecek, gerekli önlemlerin alınması için müddet kazanılacak. Taşkın yerleşim yerine ulaşmadan tedbir alınmasını sağlayacak sistemin 125 dereye kurulması için çalışma başlatıldı.
‘125 İSTASYON KURULUYOR’
DSİ Trabzon 22’nci Bölge Müdürü Dr. Emre Akçalı sistemin su yüklemesi durumunda alarm verdiğini belirterek, “Yoğun yağışlarda Meteoroloji Genel Müdürlüğü taşkın ikazları veriyor. Biz de DSİ olarak bu yağışların akışa geçip geçmediğini denetim ediyoruz. Şayet bir su yükselmesi varsa kurduğumuz istasyonlar sayesinde erken ikaz veriyoruz. Halkımızın ve ilgili kurumların gerekli önlemleri almasını sağlıyoruz. Bölgemizde 125 istasyon heyetim çalışmalarına başladık” dedi.
‘SİSTEM İKAZ VERDİĞİNDE 15 DAKİKA MÜDDET VAR’
İstasyonların yerleşim yerlerine 3 kilometre aralığa kurulacağını kaydeden Akçalı, “Sistem ikaz verdiğinde 12-15 dakika kadar süremiz olacak. Su, yerleşim yerlerine ulaşmadan evvel halkımız ve ilgili kurumlar gerekli önlemleri almış olacak. Sistem, dere suyunun yüksekliğini baz alarak çalışıyor. Suyun dere yatağındaki duvarları aşmasına 1 metre, 50 santimetre kala ikaz vermeye başlıyor. İhtar birinci evvel merkezdeki ünitemize ulaşıyor, denetimler yapılıyor ve bir risk durumunda gerekli ünitelere ve belediyelere ikazlar yapılıyor. 125 istasyon vilayet ve ilçe merkezleri üzere ağır yerleşimlerin olduğu dere güzergahlarına kuruluyor” diye konuştu. 
‘TAŞKIN İÇİN SON UYARI’
Sistemin erken ihtar ismini taşıdığını, fakat son ikaz manasına geldiğini belirterek “Sistem ikaz verdiğinde dere kesin taşacak manasına geliyor. Sistem sayesinde önlemler alınıyor. 2 yıl boyunca Rize, Trabzon ve Giresun’da pilot uygulamalar yaptık. Buradaki su yükselmelerini tespit ettik, gerekli ihtarların sağlıklı bir halde ulaştığını gördük. Sonrasında bu sistemin yaygınlaştırılmasına bakanlığımızca karar verildi. Yüksek taşkın riski olan ağır yerleşimin olduğun yerlerde birinci olarak uygulanmaya başlandı. Bu sistemin yararlarını yıllar içerisinde görerek daha da yaygın hale getirilecektir” dedi.