Marmara Denizi’nin kurtuluş reçetesi

Nursima ÖZONUR- Harun ÖZALP/ İKLİM Değişikliği ve Siyasetleri Araştırma Derneği Önderi Baran Bozoğlu, müsilaj sorunu yaşayan Marmara Denizi’nin kurtuluş reçetesini anlattı. Bozoğlu, “7-24 bu müsilajın oluştuğu bölgelerde deniz sıyırıcıların çalışması gerekiyor. Toplandıktan sonra tabiata bırakılmaması ve arıtma tesislerinde arıtılması gerekiyor. Ayrıyeten müsilajın karakteri belirlendikten sonra da müsilajı çözecek, yani onları yiyecek, yok edecek farklı bakteri tipleriyle birlikte spreyleme prosedürüyle çalışmaların ilerletilmesi gerekiyor. Hiçbir şey için geç değil” dedi.
İklim Değişikliği ve Siyasetleri Araştırma Derneği Önderi Baran Bozoğlu, müsilajın denizdeki canlıların besi unsurlarını tüketerek oluşturduğu organik bir unsur olduğunu kaydetti. Bozoğlu, müsilajın içinde karbonhidrat, yağ ve protein bulunduğunu; lakin ağır bir halde arttığı vakit önemli bir sorun haline geldiğini bildirerek, “Özellikle Marmara Denizi’nde yaşanan olayda yosunlar için denizin içindeki canlılar için besin kaynağı olan ve bizim için kirletici husus olan azot ve fosfor ölçüsünün ağır bir formda artmasıyla birlikte müsilaj ölçüsü da artmaya başladı. Bunun yanında bir de iklim krizi. Deniz sıcaklığının geçmiş yıllara nazaran 2,5 dereceye kadar varan bir ortalama sıcaklık tesiri de eklendiğinde müsilaj sorunu daha da ortaya çıkmaya başlıyor. Doğal olarak yaşanan olay denizlerin kirliğinin artması ve iklim kriziyle birlikte bizim için bir felakete dönüşmüş durumda. Müsilajın temel nedeni ise deniz kirliliği” diye konuştu.
‘İKLİM KRİZİYLE UĞRAŞ ETMEMİZ GEREKİYOR’
Bozoğlu, kentlerde ortaya çıkan atık suların sağlıklı bir halde arıtılamamış olması ve azot fosfor sarfiyatının yapılmamış olmasından kaynaklı kirlilik birikimi olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
“Aynı vakitte Marmara Bölgesi’nde şu anda endüstriden ve hepimizin ömür alanlarından çıkan atık sular denize boşaltılıyor. Ancak ileri biyolojik arıtma sistemi uygulanmadığı için azot ve fosfor masrafımı yapılmadığı için bu kirlilik artmaya başlıyor. Burada yapılması gereken şey öncelikle atık su tesislerimizin sağlıklı bir formda bakanlık tarafından nizamlı olarak denetlenmesi gerekiyor. Bir de kuşkusuz iklim kriziyle gayret etmemiz gerekiyor. Sera gazı emisyonlarımızı azaltmamız Türkiye olarak dünyadaki bu uğraşa, Paris İklim Mutabakatı ile ortaya konulan eforlara katkı vermemiz gerekiyor. İklim krizine karşı çaba etmemiz gerekiyor. İklim krizi ifadesini çok kullanıyoruz. Buradaki problem, artık dünya çapında çözülmesi gereken bir mevzu olduğu için yapmamız gereken şey iklim değişikliğinde ahenge da odaklanmamız” tabirlerini kullandı.
ACİL YAPILMASI GEREKENLER
Bozoğlu, Marmara Denizi’nde müsilaj sorununun acil çözülmesi için kısa vadede yapılması gerekenleri şöyle anlattı:
“Şu anda vefat başlamış durumda. Vefat oldu ve sonuçlarını görüyoruz. Müsilaj, denizin tabanına oksijenin geniş gitmesini engelliyor. Öncelikle 7-24 müsilajın oluştuğu bölgelerde deniz sıyırıcıların çalışması gerekiyor. Bu müsilajın buradan kesinlikle toplanması gerekiyor. Oluştuğu her yerde bunun toplanması ve tabiata bırakılmaması, bunların ileri biyolojik arıtma tesislerine götürülüp arıtmasının sağlanması gerekiyor. Bütün bunların yanında şu anda birtakım üniversiteler çalışma yapıyor. Bu müsilajın genetik kodları belirlenmeye çalışıyor. Hangi canlı çeşitlerinden ortaya çıktığı belirlenmeye çalışıyor. Bu karakter belirlendikten sonra da bu müsilajı çözecek olan farkı bakteri cinsleriyle bir arada spreyleme yoluyla çalışmaların yapılması gerekiyor. Krizin yönetilmesi açısından acil olarak yapılması gereken bu.”
‘HİÇBİR ŞEY İÇİN GEÇ DEĞİL’
Bozoğlu, atık su arıtma tesislerinin sağlam bir halde denetlenmesi ve yanlışsız bir halde işletilmesi gerektiğini tabir ederek, “Eksik olan yatırımların vakit kaybetmeden toparlanması gerekiyor. Ne yazık ki ülkemizde atık su artıma tesisleri göz gerisi ediliyor. Ülkemizde içme su arıtma tesisine bir hassasiyet vardır; zira musluğumuzdan akan su herkesin önüne gelen bir sıkıntı. Lakin atık su arıtma tesisleri kentten uzaklaştıktan sonra vatandaşlarımız görmüyor ve dikkate almıyor. Atık su arıtma tesisleri artık göz önüne alınması gerekiyor. Nasıl yüzey sularımız kirleniyorsa şu anda Marmara Denizi de kirleniyor. Bir de yayılımsal kirlilik var. Ziraî alanlardan hayvancılık faaliyetlerinden kaynaklı atıklar. Bunlar da büyük bir organik kirlik yaratırlar. Marmara Denizinin çeperinde ziraî alanların kesinlikle incelenmesi ve buradan gelen atık suların önlenmesi gerekiyor. Hiçbir şey için geç değil” dedi.