Prof. Dr. Ayaz: Müsilaj, Karadeniz suyunun içinden 15 metre kalınlıkta Ege Denizi’ne hakikat akıyor

Mustafa SUİÇMEZ-Cemhan ŞEN/ÇANAKKALE, – ÇANAKKALE Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz,  “Müsilaj Karadeniz suyunun içinden 15 metre kalınlıkta Ege Denizi’ne yanlışsız akıyor” dedi.
ÇOMÜ, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı kıyılarında etkili olan müsilaj meselesini ve tahlil tekliflerini konuşmak üzere ‘Müsilajın Ekolojik, Ekonomik, Toplumsal Tesirleri ve Çözümleri’ başlığıyla zoom uygulaması üzerinden bir panel düzenledi. Panele, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahsen Yüksek, Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürlüğü Kaynak İdaresi ve Balıkçılık Daire Önderi Doç. Dr. Becerikli Kanyılmaz, ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Su Eserleri Avlama ve Sürece Teknolojisi Kısmı Avlama Teknolojisi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz, Güney Marmara Kalkınma Ajansı (GMKA) Vilayet Koordinatörü Recai Başaran, GMKA Çanakkale Yatırım Dayanak Ofisi Uzman Petek Eğerci Coşkun ve ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Temel Bilimler Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yeşim Büyükateş konuşmacı olarak katıldı. Panelde, müsilajın ekolojik, ekonomik, toplumsal tesirleri ve çözümleri masaya yatırılarak tartışıldı.
ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Su Eserleri Avlama ve Sürece Teknolojisi Kısmı Avlama Teknolojisi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Ayaz, Marmara kıyılarında görülen müsilajın balıkçılık, dalış turizmi ve genel turizmi olumsuz etkilediğini söyledi. Ayaz, bugünlerde deniz suyu yüzeyinde azalan müsilajın suyun altından Ege’ye aktığına dikkat çekti. 
‘MÜSİLAJIN OLUŞMA MÜDDETİ DEĞİŞTİ’
Müsilajın denizde her yıl göründüğüne, bu yıl çok biçimde ortaya çıktığına dikkat çeken Prof. Dr. Adnan Ayaz, “Müsilajın oluşma müddeti değişti. 2007 yılında yaşadığımız müsilaj olayı ekim ayı sonlarında olmuştu. Şuanda ise Marmara Denizi’nde ocak ayında başladı. Mart ayında Çanakkale bölgesini etkiledi. Marmara Denizi’nde yürüttüğümüz çalışmada esasen ocak ayında müsilajın başladığını görmüştük. Ağır o köpüklenme olayı imgesi birinci başta yoktu. Zira evvel azot ve fosfor kirliliğinden kaynaklanan bir durum olduğu için fitoplankton çoğalması ortamda oluyor. Canlılar gerilime giriyor. Ani suların soğuması ya da ortamda besin tükenmesi sonucu ölmeden evvel salgıladığı polisakkarit kökenli bir yapışkan unsur denize salgılıyor. Bu yapışkan unsur ile birlikte denizdeki partiküller, canlıların modülleri, ölülerin birleşmesiyle bu makus manzara oluşuyor” dedi.
‘BOĞAZA YAKIN OLAN BÖLGELERDE DALIŞ TURİZMİ VE TURİZM ETKİLENİYOR’
Yapışkan bir husus olan müsilaj nedeniyle insanların denize girmek istemeyeceğini söz eden Prof. Dr. Ayaz, “Müsilajın etkilediği bölge Çanakkale Boğazı’ndan geçerek Bozcaada açıklarından Limni’ye hakikat gidip, dağılıyor. Akıntı ve lodos ile birlikte üst suların tesiriyle Saros Körfezi’ne giriyor. Fakat şuanda da Saros Körfezi’nde de müsilajın kıyı bölgelerde kalmadığını balıkçılardan biliyoruz. Derin sularda ise, müsilaj balıkçılığı etkiliyor. Şuanda boğaza yakın yerlerde Marmara’dan daima bir tahliye olduğu için bu boğaza yakın olan bölgelerde dalış turizmi ve turizm etkileniyor. O maddenin normalde cilde, bedene rastgele bir tesiri yok. Geçen hafta ben de müsilaj içinde dalış yaptım, yüzdüm. Ancak berbat bir imajı var, kimse o halde suya girmek istemez” diye konuştu.
’15 METRE KALINLIKTA EGE DENİZİ’NE GERÇEK AKIYOR’
Müsilajın bugünlerde su yüzeyinde görülmediğini, lakin tabanda kalın bir katman olarak aktığını belirten Ayaz, şunları söyledi:
“Marmara Denizi’nde hiç bir balıkçılık faaliyeti yapılamaz hale geldi. Balıkçılar dönemi erken kapattı. Çok halde balıkçılığımızı etkiledi. Müsilaj aslında Çanakkale Boğazı’nda şuanda da var. Siz görmüyorsunuz. Suyun üstündekiler rüzgarın tesiriyle kıyıya basıldığı için görmüyorsunuz. Aslında esas suyun üstü değil, altındaki kısmı değerli. Artık çürüyen, yükselip, suyun üstünde köpüklenmeye neden olan bakteri parçalanarak suyun üzerine çıkarıyor. O da kıyıya atılıyor. Karadeniz’den gelen akıntı da eksiksiz akıyor. 15 metre kalınlıkta aktığına dair bir echo-sounder manzarası var. Karadeniz suyunun içinden 15 metre kalınlıkta Ege Denizi’ne hakikat akıyor.”
‘BAZI CANLILARIN VEFATINA SEBEP OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM’
Müsilajın ağır olmasının balık tiplerine ziyan vereceğini söyleyen Ayaz, “Çok ağır olduğunda taban balığını önüne katarak, öteki bölgelere sürdüğünü, uzaklaştırdığını düşünüyorum. Çok ağır olduğu vakit balığın göç yolunu değiştirebilir. Bu sene Gökçeada’da kolyoz olması gerekiyor, olmadı. Bu etkilemiş olabilir. Fakat çok ağır olmasının muhakkak kimi canlıların vefatına sebep olacağını da düşünüyorum” halinde konuştu.
‘ATIK SULAR MÜSİLAJ OLAYINI TETİKLİYOR’
Müsilajın oluşma etkenlerinden de bahseden Ayaz, “Büyükşehirlerin bilhassa denize arıtılmadan boşaltılan atık sular, kimyasal fabrikaların denize verdiği, attığı atık sular. Bunun yanı sıra tarlada kullandığımız güzel tarım uygulaması yapmayıp, çok gübreleme sonucu yağmur sularıyla Marmara Denizi’ne akan bu tip sular, bu müsilaj olayını tetikliyor” dedi.