İSTANBUL – Ayakların kemikler, eklemler, bağlar ve yumuşak dokulardan oluşan karmaşık bir yapıda olduğunu kaydeden Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Doç. Dr. Onur Kocadal, bu yapılarda görülen sorunların yaralanma ya da enfeksiyonlardan yapısal rahatsızlıklara kadar birçok sorunun ayakta ağrıya neden olabileceğine dikkat çekti. Ayakta ağrıyla kendini gösteren hastalıklarla ilgili değerli bilgiler verdi.
Yürümeyi, ayakta durmayı zorlaştıran ve münasebetiyle da günlük hayatı önemli formda etkileyebilen ayak ağrısı aslında telaş edilebilecek boyutta yaygın bir sorun. Amerikan Podiatrik Tıp Derneği’nin 2014 yılında yaptığı bir araştırmaya nazaran insanların yüzde 77’si önemli halde ayak ağrısı yaşıyor. Uygun olmayan ayakkabı kullanımı, diyabet ve yaşlanma ayak meselelerinin ortaya çıkmasındaki risk faktörleri ortasında yer alıyor. Ağrıyı geçirmek için öncelikle ağrının kaynağını bilmenin değerli olduğuna da işaret eden. Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Doç. Dr. Onur Kocadal, tüm ayak ağrılarının önemli olmadığını fakat tekrar de görmezden gelinmemesi gerektiğinin altını çizdi.
EN YAYIN GÖRÜLEN AYAK SIKINTILARINDAN BİRİ HALLUKS VALGUS
Ayak başparmağının (halluks) lateral (yana doğru) sapması olarak tanımlanan bu sorun en yaygın görülen ayak hastalıkların başında geliyor. Ortaya çıkmasında dar ve sıkı ayakkabılar kıymetli bir etkeni oluşturuyor. Dar ayakkabıların yaygın kullanımı nedeniyle bu sorunun bayanlarda daha sık görüldüğünü söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Ayakların gün içinde uzun saatler boyunca tıpkı ayakkabı içerisinde kalması, ayakkabıların kalitesiz olması, hava almaması, seçilen ayakkabının ayak formuna tam olarak uymaması ayak sıhhatini bozar ve “Halluks Valgus” gelişimine neden olabilir” dedi.
Doç. Dr. Onur Kocadal, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Halluks valgus semptomları ortasında ayağın yanında gözle görülür yumru oluşması, ayak başparmağı üzerinde yahut etrafında hassasiyet hissi, başparmağın altındaki kemikte nasır oluşması, ayak başparmağını hareket ettirmede zorluk, yürürken ayak başparmağında ağrı bulunması yer alıyor. Ayak başparmağının sapması öncelikle yana yanlışsız gerçekleşse
de ilerleyen safhalarda ayak başparmağının ucu ve tırnak da ön düzlemde yana yanlışsız döner. Gut hastalığında da ayak başparmağı ekleminde kızarıklık ve şişlik görülür. Hasta gece şiddetli bir ağrıyla uyanır. Bu üzere durumlarda bireyde halluks valgus değil gut hastalığı düşünülmelidir.”
İKİNCİ AYAK PARMAĞI UZUN OLANLARDA ÇARPIK PARMAK DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Ayak başparmağında halluks valgus görüldüğünde yanında yer alan ikinci parmak, başparmağın üzerine çıkması durumunda çarpık parmak olarak tanımlanan durum ortaya çıkıyor. Bilhassa ikinci parmağı uzun olan şahıslarda çarpık parmağın daha sık görüldüğünü söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Bu sorunu düzeltmek için, başparmağı düzeltirken ikinci parmak tendonunun da düzeltilmesi gerekir” halinde konuştu.
DÜZTABANLIK 30’LU YAŞLARDAN SONRA DA ORTAYA ÇIKABİLİR
Düztabanlık ya da öteki ismiyle taban çökmesi de ayak ağrılarının nedeni olabiliyor. “Taban çökmesi, ayağın olağanda olması gereken iç uzun kavsinin kaybolarak topuğun dışa yanlışsız kayması ile karakterize bir ayak deformitesidir” diyen Doç. Dr. Onur Kocadal, bu sorunun doğuştan olduğu üzere sonradan da gelişebileceğine işaret etti. Erişkin yaşa kadar olağan bir ayağa sahip olan erişkinlerde 30’lu 40’lı yaşlardan sonra da düztabanlık gelişebileceğini anlatan Doç. Dr. Onur Kocadal, kelamlarına şöyle devam etti: “Bunun esas nedenleri ortasında romatolojik hastalıklar, nörolojik sorunlar, denetimsiz diyabete bağlı his kusurları gelebiliyor. Ayrıyeten kısa aşil ve hatta osteoporoz olabileceği üzere altta yatan hiçbir hastalık olmaksızın çok kilo, uygunsuz ayakkabı seçimi, ağır sporlar üzere ayağın çok berbat kullanımı da düz tabanlığa yol açabilir. Altta yatan sorunun tespiti ve sorunun boyutuna nazaran de farklı tedavi yaklaşımları uygulanır.”
NASIR DA AĞRIYA NEDEN OLABİLİYOR
Ayaklarda ve topuklarda görülen nasırların da ayak ağrılarına yol açabileceğine işaret eden Doç. Dr. Onur Kocadal, nasırın geçmesi için nasıra yol açan sürtünme ya da baskı nedeninin ortadan kaldırılması gerektiği bilgisini verirken şunları da söyledi; “Bu nedenle de ayağı sıkmayan ayakkabıların giyilmesi değer taşıyor. Ayağın içinde rahat edebildiği, tabanı darbe emici, yumuşak ve topuk kısmı ön kısmına nazaran hafif yüksek ayakkabılar kullanım için en uygun olanlardır. Hoş ve bakımlı görünmek kadar rahat etmenin de kıymetli olduğu da unutulmamalı.”
Kimi vakit halk ortasında siğil denilen ve viral bir enfeksiyon olan “verrü” nün nasırla karıştırabileceğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur Kocadal, “Siğil oluşumu sırasında birinci olarak cilt üzerinde ortası çukur etrafı düz dairesel bir iz biçiminde kendini gösterir. Vakit içerisinde ayak tabanı siğilleri sarı renkli ve kabuklu görünüm kazanır. Bu türlü oluşumlar görüldüğünde öncelikle bir dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır” diye konuştu.
TOPUK DİKENİ ALTTA YATAN FARKLI BİR MESELEYE DA İŞARET EDEBİLİR
Topuk kemiğine (kalkaneus) bağlı sonradan gelişen küçük kemiksel çıkıntılar olarak belirtilen topuk dikeni, altta yatan bir sıhhat problemine bağlı olarak gelişebileceği üzere bağımsız olarak da ortaya çıkabiliyor. Sorunun ortaya çıkmasında, kaslar ve bağlar üzerindeki uzun periyodik zorlanma tesirli olduğu üzere çok kilo ve uygunsuz yahut yıpranmış ayakkabılar giyilmesi de topuk dikenini ortaya çıkabiliyor.
Doç. Dr. Kocadal, kelamlarına şu bilgileri ekledi: “Bu diken sanıldığı üzere aşağıya gerçek batacak bir diken olmayıp öne hakikat ayak tabanının altındaki, ayağın yandan bakıldığında yay üzere durmasını sağlayan bantın içine gerçek gelişir. Bu dikensi çıkıntılar topuğun önünde ayak kemerinin çabucak altında olabildiği üzere topuğun ardında da ortaya çıkabiliyor. Topuğun ardında gelişen dikensi görünüm sıklıkla aşil tendon sıkıntıları ile ilişkilendirilir. Aşil tendiniti olarak bilinen bu durumda ayağın ön kısmına basınç uygulanması hassasiyet ve topuk ağrısında artışa neden olur. Hastalar bunu bilhassa merdiven inip çıkarken yahut yere çömeldiklerinde hissederler. Sorunun tedavisi için, soğuk uygulama, ilaç tedavisi üzere farklı tekniklerden yararlanılır.”
EFOR SONRASI AĞRILAR DOLANIM SORUNLARINA İŞARET EDİYOR
Ayakta, bacaklarda oluşabilecek dolanım bozuklukları ve damar sertliğinin de ayaklarda ağrıya neden olabildiğini söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi Uzmanı Doç. Dr. Onur Kocadal, “Bu ağrıyı diğer ağrılarla karıştırmak mümkün değil. Çünkü en besbelli özelliği aşikâr bir efor sonrası ortaya çıkması ve kişiyi yürüyemez noktaya getirmesi oluyor. Hasta bu durumu ‘en fazla 500 metre yürüyebiliyorum, sonra ağrıdan ötürü durmam gerekiyor’ diye anlatıyor. Bu şikâyetleri olan hastaların vakit kaybetmeden bir kalp-damar cerrahisi uzmanına başvurması gerekiyor” diye konuştu.
