Sümer Ezgü: Anonim eserler telif kapsamına alınmalı

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, – TÜRK halk müziği sanatkarı Sümer Ezgü, en çok üzerinde durduğu mevzunun, türkülerin, anonim yapıtların telif kapsamına alınması olduğunu söyledi. Anadolu’da çok sıkıntı durumda olan eser sahipleri olduğunu da belirten Ezgü, “Bu pastayı nasıl artırabilir ve ta ücra köylerdeki gariban eser sahiplerine nasıl para ulaştırabiliriz, bunun peşinde koşmalıyız” dedi.
Pandemi nedeniyle genel heyeti ertelenen Türkiye’deki müzik yapıtları sahiplerinin oluşturduğu Türkiye Musiki Yapıtı Sahipleri Mesleksel Birliği (MESAM) idaresine, ‘MESAM Birlik ve Yenilik Grubu’ olarak aday olan Sümer Ezgü, MESAM’ın çok güzel anlaşılması gerektiğini vurguladı. MESAM’ın, 170 civarı ülkenin üye olduğu üst şemsiye Milletlerarası Telif Birlikleri Konfederasyonu (CISAC) üyesi 170 civarı ülkenin üyesi olduğunu belirten Ezgü, “Biz yurt dışındaki yapıtlarımızın teliflerini onlardan aldığımız üzere, biz de yurt içindeki yabancı yapıtların telifini toplayıp yurt dışındaki meslek birliklerine veriyoruz. Karşılıklı bir muahedemiz var. Burası telif toplayan ve kimin ne kadar yapıtı takip edilirse o oranda herkes telif hakkını alır” dedi.
Sümer Ezgü, Türkiye’de telif şuurunun çok düşük olduğunu, eser kullanıcılarının karşılıksız kullanma alışkanlığı edindiğini kaydetti. Ezgü, hukukçuların bile telif konusunu çok güzel bilemediğini ve çelişkiler yaşandığını aktardı. Ezgü, buna rağmen bir periyot hiç telif toplanamazken, tüm idarelerin uğraşlarıyla sistemin çalışmaya başladığını söyledi.
Sümer Ezgü, Anadolu’da çok sıkıntı durumda eser sahipleri olduğunu belirterek, “MESAM’ı daha güçlendirerek bu pastayı nasıl artırabilir ve ta ücra köylerdeki gariban eser sahiplerine nasıl para ulaştırabiliriz, bunun projelerinin peşinde koşmalıyız. Dijital alan şu anda en çok tüketilen alan ve dijital portalımız olabilir. Otel, konser alanları, televizyonlardan teliflerin artırılması için Anadolu genelinde avukatlarla prim yöntemi çalışmaların artırılması gerekir” dedi.
‘ANONİM ESERLER TELİF KAPSAMINA ALINMALI’
En çok üzerinde durduğu bahsin türküler, anonim yapıtların telif kapsamına alınması olduğunu söyleyen Sümer Ezgü, “Çünkü halk müziği eserleri, ulusal kültür. Derleyicisi ve kaynak bireyi, köydeki halk sanatkarı, çalgıcısı, ozanı bu ülkenin kültür taşıyıcılarıdır. Sahibi muhakkak olmayan Burdur’un Serenler Zeybeği, ‘Dersini almış da ediyor ezber’ üzere türküleri birinci yazan vakitle kayboldu ama o bölgenin geleneği olarak yaşadı bu türkü. Yani o vakit o türküyü yakan kişinin bir gün karşımıza çıkma ihtimalini göz önünde tutarak, o türküyü gelenekte yaşatan çalgıcı, halk ozanı ve halk sanatkarı ve gidip o köylerden o türküyü derleyen derleyiciyi telif kapsamında göstermeliyiz. Zira bu bir haktır. Yoksa bu türlü bir şey olmayacaktı, o türküler yok olacaktı” diye konuştu.
‘YASAKÇILIKLA HİÇBİR YERE GİDEMEYİZ’
Sümer Ezgü, ‘Otellerde yabancı eser yerine Türk müzikleri çalınsın’ telaffuzunu de yanlış bulduğunu aktardı. Bu telaffuzun başlangıçta kulağa güzel geldiğini söyleyen Ezgü, “Bir yabancı yapıtı yasaklayamazsınız. Tıpkı halde Almanya bizim yapıtlarımızın yayınlanmasını yasaklasa hakikat olur mu” dedi. Yabancı yapıtları yasaklama yerine, yerli yapıtların nasıl daha çok izlenebileceği ve dinlenebileceği üzerine projeler kurulması gerektiğine dikkati çeken Ezgü, “Yasakçılıkla hiçbir yere gidemeyiz” diye konuştu.
MSG VE OLB
Önceki yıllarda MESAM’ın içinden ayrılarak kurulan Musiki Yapıtı Sahipleri Kümesi Meslek Birliği (MSG) ile MESAM’ın yine birleşmesi gerektiğine işaret eden Ezgü, MESAM, MSG, MÜYAP, MÜYOBİR üzere kuruluşların telif haklarıyla ilgili oluşturulan Ortak Lisanslama Birliği’nin de (OLB) tekrar toparlanması gerektiğini söyledi.
DİJİTAL PORTAL
Ezgü, “Anadolu’da çok sıkıntı durumda olan eser sahipleri var ve MESAM’ı daha güçlendirerek bu pastayı nasıl artırabilir ve ta ücra köylerdeki gariban eser sahiplerine nasıl para ulaştırabiliriz, bunun üzere projelerin peşinde koşmalıyız. Dijital alan şu anda en çok tüketilen alan ve dijital portalımız olabilir. Otel, konser alanları, televizyonlardan teliflerin artırılması için Anadolu genelinde avukatlarla prim adabı çalışmaların artırılması gerekir” dedi.