Son vakitlerde randevu almayanların yahut aldığı randevuya gitmeyenlerin sayısında artış olduğuna dikkati çeken Dr. Mehmet Başcıllar, bunun bilgi kirliliğinin beraberinde gelen ruhsal ve toplumsal nedenlerden ötürü olduğunu söyledi. Cezai yaptırımın olmamasının da randevu iptallerinde tesirli olduğuna vurgu yaptı.
Son vakitlerde aşı randevularında, bilgi kirliliği ve tasaya bağlı olarak aksaklık yaşandığını lisana getiren İstanbul Gelişim Üniversitesi Toplumsal Hizmet Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Mehmet Başcıllar, halkın bilinçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Başcıllar, birçok kişinin aşı randevusunu almaması yahut aldığı randevuya gitmemesinin halk sıhhati, sıhhat kesimi ve iktisada tesirlerini anlattı.
Sıhhat Bakanlığı’nın aşı ve aşı ile ilgili randevular konusunda çalışmalarını özveriyle yürüttüğünü lisana getiren Başcıllar, “Bugün itibariyle yaklaşık 25 milyon doz aşının uygulandığını biliyoruz. Bu aşı kriterleri bilhassa muhakkak yaş ve nüfus kümeleri odağında ilerliyor. Aşı sırası gelenler e-nabız, e-devlet ya da merkez tabip randevu sistemi üzerinden randevu alarak yerine getirilebiliyor. Yeniden birebir biçimde randevular, randevu öncesinde birebir yöntemlerle iptal edilebiliyor. Hiç elbet aşının koronavirüse karşı koruyuculuğu, aktifliğine dair sayısız araştırma var. Bu kuşkuya yer bırakmayacak biçimde ortada. Bu nedenle halk sıhhatinin korunması noktasında aşının kıymetli bir gereklilik olduğu karşımıza çıkıyor” dedi.
KİRLİ BİLGİ TASAYI ARTTIRIYOR
Bireylerin sistem üzerinden aldıkları randevulara gitmemesi ya da randevu almamasının farklı boyutlarda incelenebileceğini söyleyen Başcıllar, bunun nedenleri ortasında ise bilgi eksikliği ve tasa olduğunu belirterek, Öncelikle bireylerin hiç randevu almaması, yani aşı sırası gelmesine karşın randevu almamasını bir boyutta inceleyebiliriz. Başka bir boyutuyla ise aşı sırası gelip randevu alıp fakat randevusuna gitmemesini inceleyebiliriz. Bunu da göz önüne almakta fayda var. Bunların ardında çok farklı faktörler olabilir lakin genel itibariyle baktığımızda bu faktörleri ruhsal ve toplumsal olmak üzere iki boyutta ele alabilmek mümkün. Öncelikle şunu söylemek lazım, Türkiye’de 2021 yılı itibariyle toplumsal medya kullanıcısı sayısı 60 milyon ki bu toplam nüfusun yüzde 70’ine tekabül ediyor. Bilgi kirliliği toplumsal medya aracılığıyla çok daha süratli bir halde yol alabiliyor, ilerleyebiliyor. Yanlış bilgilerin çok sayıda şahıslara ulaşabilmesine yol açıyor. Bu da hiç elbet toplumda kaygıyı artırabiliyor. Öte yandan kaygıyla bir arada ve bilgi eksikliğini göz önüne aldığımızda kişinin inançlı alan olan konutunu terk etmesi, bir sıhhat kurumuna gidecek olması, sıhhat çalışanıyla temas edecek olması da yeniden bu tasayı artırabiliyor” diye konuştu.
Kaygının, ruhsal boyutta erteleme davranışı sergilemesine neden olduğunu kaydeden Başcıllar, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Alınan randevunun iptal edilebilmesinin rastgele bir hukuksal yaptırımı yok. Bu da keyfi kararlar verilebilmesine yol açabilir. Bahsin toplumsal boyutuna bakacak olursak; bireylerin aile içerisindeki rolleri. Örneğin, yaşlı, çocuk, engelli bakımı veriyor olabilir. Aile içi roller, Türkiye’de bilhassa bakım yükünün bayanlar tarafından üstlenilmek zorunda olduğunu göz önüne aldığımızda aile içi roller de aşı randevusuna gidilememesine yol açabilir.”
4 BİREYDEN 1’İ AŞIYA İSTEKSİZ
Geçtiğimiz Nisan ayında, Ankara’da 428 kişinin katıldığı aşı ile ilgili bir araştırma yapıldığını aktaran Başcıllar, araştırma ve sonuçları hakkında şu bilgileri paylaştı:
Ankara’da yapılan 428 kişinin katıldığı bir araştırmanın, geçtiğimiz nisan ayında milletlerarası hakemli, saygın bir mecmuada sonuçları kamuoyuyla paylaşıldı. Bu araştırma sonuçlarına nazaran, yaklaşık her 4 iştirakçiden biri aşıya isteksiz olduğunu, yerli ve yabancı aşı olsa dahi aşıya isteksiz olduğunu belirten iştirakçilerin aşının yan tesirleri nedeniyle tasa duyduğunu, aşının içeriği hakkında bilgi sahibi olmaması nedeniyle tasa duyduğunu yahut yurtdışından gelmesi nedeniyle aşıya aralıklı yaklaştıklarını biliyoruz. Bunun bilimsel araştırma sonuçları söyledi.”
AŞI RANDEVUSUNA GİTMEYİNCE NE OLUYOR?
Şahısların aşı randevusu almaması ya da aldığı randevuya gitmemesinin hem sıhhat hem de iktisat alanında birçok sorunu beraberinde getirebildiğini söyleyen Başcıllar, “Kişiler aşı randevusuna gitmeyince ne oluyor? Birincisi sıhhat çalışanlarımızın yükü arttı. İkincisi kaynaklarımızı harcıyoruz. Maliyet artışına neden oluyor. Üçüncüsü kimi aşı çeşitlerinin saklama şartları son derece kuvvetli. Hudutlu sayıda dahi olsa, yedek liste dahi oluşturulsa, aşı israfına yol açabilir. Bunun dışında sıhhat çalışanlarımızın yükünü hafifletmek ve tekrar o eski hoş günlerimize geri dönebilmek için en kısa müddette sırası gelen bireylerin aşı randevusunu almasını ve aşılanmasını öneriyoruz” dedi.
