Yalın ONAT/İSTANBUL Tarım ve Orman Bakanlığı ile Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü’nce 81 vilayette başlatılan Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi kapsamında daha evvel canlı olarak görüntülenemediği için kuşağı tükendiği zannedilen Anadolu parsını, Cudi’de fotokapanla görüntüleyen ekipteki Prof. Dr. Ahmet Karataş açıklamalarda bulundu.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü, Türkiye’deki biyolojik çeşitliliği tespit edebilmek ve biyolojik çeşitliliği korunması maksadıyla 2013 yılında
Nuh’un Gemisi isimli projeye start verdi. Proje kapsamında 81 vilayette ’Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi’ takımları kuruldu. Muhakkak bölgelere kızılötesi ve hareket sensörü bulunan fotokapanlar yerleştirildi. Çok sayıda öğretim üyesi, araştırmacı ve bakanlık görevlisinin
katıldığı projede çok sayıda canlı çeşidi tespit edildi. Tüm vilayetlerden gelen biyolojik çeşitlilik envanter dataları Nuh’un Gemisi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Data Tabanı’na girilerek, depolandı. Araştırmada damarlı bitkiler, göğüslü hayvanlar, kuşlar, iç su balıkları, sürüngenler, çift ömürlüler, tohumsuz bitkiler ve omurgasız hayvanlar için çalışma yapıldı. Pars çeşidinin de bulanabileceği vilayetlere ve bölgelere de çok sayıda fotokapan yerleştirildi. Fotokapanlar binlerce manzara kaydetti.
75 YIL EVVEL HAYVANAT BAHÇESİNDE LANDI
Daha evvel farklı vilayetlerde ölmüş halde görüntülenen Anadolu parsı, Türkiye’deki birinci kere canlı olarak İzmir Hayvanat Bahçesinde,1946 yılında, İstanbul Üniversitesi fotoğrafçısı Cafer Türkmen tarafından çekildi.
CUDİ DAĞI’NIN ETRAFINDA PARS MANZARASI ÇEKİLDİ
Doğada canlı olarak görüntülenemeyen Anadolu parsı, Nuh’un Gemisi Projesi ile Şırnak’ın Cudi Dağı bölgesinde fotokapan ile görüntülendi. Şırnak ve etrafındaki vilayetlerde sırtlan, porsuk, çakal ve kurt üzere çok sayıda cins de tespit edildi. Anadolu parsının Türkiye’de bulunduğuna dair Makale, Prof.Dr. Ahmet Karataş, Dr. Şafak Bulut ve Dr. Burak Akbaba tarafından Mayıs 2021’de Almanya’da memleketler arası yayınlanan Zoology in the Middle East mecmuasında yayınlandı.
“TÜRKİYE’DE HAYVANLAR İÇİN BİR ENVANTER ÇALIŞMASI YOKTU”
Araştırma takımında yer alan Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Karataş, “Dünyada ne kadar canlı tipi var, üç aşağı beş üst biliyoruz lakin Türkiye’de bu tip bir envanter çalışması bitkilerde daha uygun ancak hayvanlar için bu türlü bir envanter çalışması yok. Neyi koruyacağız ne kadar koruyacağız, avlatılacaksa ne kadar avlatılacak üzere sorulara yanıt verebilmek için hepsine bir envanter çalışması lazım, tıpkı insanlanların nüfus sayımı gibi” biçiminde konuştu.
“BİNLERCE İMGEYİ İNCELEDİK İKİ FOTOKAPANDA PARS İMAJI BULDUK”
Prof. Dr. Ahmet Karataş, “İllere fotokapan yerleştirildi. Binlerce fotokapan imgesi incelendi. Yalnızca Cudi Dağı civarında, iki fotokapanda istediğimiz imajlara rastladık. Fotokapan kurma maksadımız yalnızca parsı görüntülemek değildi. Her vilayetimizin envanter çalışmalarını yapmak biyolojik çeşitliliğini ortaya çıkarmaktı” dedi.
“TÜRKİYE’DE 70 BİN CİVARINDA CANLI TİPİ VAR”
Prof.Dr. Karataş, “Net bir sayı vermek güç fakat yaklaşık 11 bin 800 bitki saksonumuz var. 2 bin 300 kadar mantar tipi, hayvan tiplerine gelince sayı yalnızca böcekler 35 binin üzerinde, balık, kurbağa, kuş ve memeliler üzere omurgalı hayvan gruplarımızın toplamı bin 345 tıp toplamda yaklaşık 70 bin civarında canlı çeşidimizi şuan için söylemem mümkün. Dünya genelindeki orana dökecek olursak epeyce düzgün bir durumdayız” diye konuştu.
“LEOPAR KULLANIMI YANLIŞSIZ BULMUYORUM. TÜRKÇE’Sİ PARS”
Prof.Dr. Ahmet Karataş “Pars, eski Yunanca’ya geçerek Leopar halini alıyor. Latince’de Leopardus oradan İngilizce’ye Leopard geçiyor. Sonra biz kendi malımızı Leopar olarak geri almaya çalışıyoruz. Türkçesi var bunun. Pars sözü ile söyleniyor. O yüzden ben leopar kullanımını hakikat bulmuyorum” dedi.
()