Ali AKSOYER – Hüseyin ÇAKMAK / İstanbul, YAKLAŞILMASI halinde bile ölümcül tehlike yaratan yüksek tansiyon çizgileri, metrelerce yükseklikte, akım kesilmeden helikopterden sıkılan saflaştırılmış suyla yıkanarak, temizlendi. Türkiye’de birinci kez TEİAŞ gruplarınca gerçekleştirilen ve 730 gün süren paklık çalışmaları, havadan da görüntülendi.
Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı ile Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından gerçekleştirilen paklık çalışması, 2019 yılında başladı. TEİAŞ, dünyadaki uygulamaları da yakından takip ederek, yüksek tansiyon sınırlarındaki izolatörlerin paklığı için Türkiye’de bir birincisi gerçekleştirerek, elektriği kesintiye uğratmadan helikopter ile paklık çalışmalarına başladı. 730 gün süren ve mayıs ayında tamamlanan çalışmayla toz, kum, kimyasal atıklar, ziraî ilaçlar, deniz tuzu üzere nedenlerle kirlenen ve iletim performansı azalan 10 bin elektrik direğindeki 50 binden fazla izolatör (yalıtkan malzeme), helikopterden sıkılan saflaştırılmış suyla yıkandı.
TÜM RİSKLERE KARŞI ÖNLEM ALINIYOR
İkinci etabı Haziran ayında başlayacak olan paklık çalışmasında saflaştırılmış su kullanılıyor. Evvel helikoptere monteli olan su tankına saflaştırılmış su yükleniyor. Havalanan helikopter, elektrik iletim sınırlarının bulunduğu direklerin yanına yaklaşıyor. Yüksek basınçlı pompa ile de saflaştırılmış su temizlenecek izolatöre uygulanıyor. Bu sırada bir misyonlu, helikopterin yan kapısından süreci denetim ediyor. Paklık çalışmasında kullanılan helikopterin kabini ve iç kısmı de yüksek tansiyon çizgileri için özel hazırlanıyor.
“ELEKTRİK İLETİMİNDE EN KIYMETLİ ŞEY KESİNTİSİZ OLMASI”
TEİAŞ Avrupa Yakası Bölge Müdürü Faruk Baş, çalışmalarla ilgili olarak, “Bizim iletim sınırlarındaki direklerde izolasyonu sağlayan ‘izolatör’ dediğimiz bir gereç var. Bu materyallerde etraftan kaynaklı vakitle kirlilikler oluşuyor yüzeylerinde. Bu kirlilik kuş pisliği olabiliyor yahut ziraî yerlerin olduğu bölgelerde tarım ilaçlarından kaynaklanabiliyor, deniz kenarlarında deniz tuzundan olabiliyor, kent içerisinde de kimyasal bir grup atıklardan kaynaklı kirlilikler olabiliyor. Bu kirlilikler iletim sınırının sisteminde arızalara neden olabiliyor. Kirlilik elektrikte izolasyonu bozan bir etken. Daha evvelki yıllarda biz güçsüz olarak bu paklık çalışmasını yapıyorduk gruplarımızla. Lakin 2019’dan beri TEİAŞ olarak artık Türkiye genelinde helikopterle suyla yıkama yapıyoruz. Helikopter yanaşıyor sisteme elektriği kesmeden. Elektrik iletiminde en kıymetli şey kesintisiz olması. Helikopter direğe yanaşıyor ve izolatörü yıkayarak pak hale getiriyor. Bu formda bir bakım çalışması yapıyoruz” dedi.