Koronavirüsün bedene girdikten sonra bir iltihabi süreci başlattığını belirten Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yakup Krespi, koronavirüs teşhisiyle hastaneye yatırılan her bin hastadan 1’inde inme gelişebileceği ikazında bulundu. Prof. Dr. Krespi, “Bu durum inme risk faktörlerini taşıyan hastalar ve 65 yaşın üzerindeki şahıslarda daha fazla” dedi.
Koronavirüsün neden olduğu hastalıklara her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Yapılan çalışmalar koronavirüsün inme olaylarını tetiklediği istikametinde. Dünya İnme Tedbire Günü nedeniyle inme hastalığının görülme oranı ve koronavirüsle alakasını kıymetlendiren İstinye Üniversite Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir’de faaliyet gösteren ‘BAVİM – Beyin Anjiyografisi ve İnme Merkezi’ Yöneticisi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yakup Krespi, “Pandeminin birinci devrinde bu hastalığın yalnızca bir akciğer hastalığı olduğunu zannediyorduk. Günümüzde hastalığın damarı ve damarın iç kısmındaki zarı tuttuğunu gözlemledik” diye konuştu.
“DAMAR DUVARININ ZİYAN GÖRDÜĞÜNÜ BİLİYORUZ”
Koronavirüsün en kıymetli tesirinin bedene girdikten sonra yaratmış olduğu bir sitokin fırtınası olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yakup Krespi, “Bu durum bedende bir iltihabi sürece yol açıyor. Bu süreç sırasında damar duvarının ziyan gördüğünü biliyoruz. Bu süreç esnasında pıhtılaşmayı tetikleyen birçok faktörün kana salındığını biliyoruz. Bu faktörlerin tesiri altında damarlarda pıhtılar gelişebiliyor. Bu pıhtılar sırf beyni değil kalbi ve akciğer damarlarını da etkileyebiliyor. Sadece atar damarları değil beraberinde toplardamarları da etkileyebiliyor. Son devirde yapılan araştırmalara nazaran, koronavirüs teşhisiyle hastaneye yatırılan her bin hastadan 1’inde inme gelişebiliyor. Âlâ haber bu sayının beklediğimizin altında olması, bizler yüzde 2’ler seviyesinde olduğunu düşünüyorduk. Yüzde 1’in altında olduğu ortaya çıktı. Düşündüğümüz kadar yüksek olmasa da grip nedeniyle hastaneye yatan kümeye nazaran koronavirüs hastalarında inme görülme oranı daha fazla” değerlendirmesinde bulundu. Tabi bu oranlar yalnızca hastanede yattıkları esnada inmesi teşhis edilebilen hastaları yansıtmakta; bir kısım hastada hastalığın ağır seyri nedeniyle gözden kaçan inmelerin de olabileceği hesaba katılmalı” diye konuştu.
“KORONAVİRÜS ENFEKSİYONUYLA BİRLİKTE İNME İLE YATIRDIĞIMIZ HASTALAR OLDU”
‘Koronavirüs enfeksiyonu tanısı olmayan, bu durumun farkında olmayan yani asemptomatik inme ile yatırdığımız ve sonrasında koronavirüs tanısı koyduğumuz hastalarımız oldu’ diyen Prof. Dr. Yakup Krespi, “Pandemi süreci ilerledikçe koronavirüs enfeksiyonu güzelleştikten sonra inme şikayetiyle hastaneye başvuran hastalarımız olmaya başladı. Bu inmelerin görülme oranı, inme risk faktörlerini taşıyan hastalarda daha fazla. 65 yaşın üzerindeki şahıslarda risk daha fazla. Hasebiyle koronavirüs ile inme gelişmesi ortasında bağın ne kadar güçlü olduğunu bilmesek de öncelikle bir riskin olması, yaş açısından da risk kümesinde olmak gerekli. Bu kümede koronavirüs inmeyi tetikliyor demek için hala erken, tesirin düşündüğümüzden daha az olduğu istikametinde bilgiler var” ifadelerini kullandı.
“İNME TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR HASTALIK”
İnmenin çok değerli bir halk sıhhati sorunu olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Krespi, şunları söyledi:
“İnme dünyada hala mevt nedenleri ortasında 3’üncü, sakatlık nedeni ortasında 1’inci sırada yer alıyor. 100 binde 200 ila 300 kişi ortasında gözüken bir hastalık. Bu hastalığın esirgeyici tedbirleri var. Bunun yanı sıra artık tedavi edilebilir bir hastalık. Kendinizi risk faktörlerinden korumalısınız. Başta hipertansiyon, diyabet ve yüksek kolesterole karşı korunmalısınız. Genç yaşlarda başlayan sigara içiciliğine son vermelisiniz. Hareket ederek kilo alımından kaçınmalısınız. Tüm bunları yapabilir, risk faktörlerini denetim altında tutarsanız inmeyi yüzde 80 oranında azaltırsınız.”
“TEDAVİYE BİRİNCİ 4.5 SAATTE PIHTI ERİTİCİ İLAÇLARLA BAŞLANMALI”
Hastalığın kalp krizi üzere ani bir biçimde ortaya çıktığını anlatan Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yakup Krespi şu ikazları sıraladı:
“Risk faktörlerinin birikimi sonucu güzel bir farkındalığınız olmazsa bu hastalık apansız ortaya çıkabilir. Kol ve bacakta apansız bir felç gelişti ya da ansızın bir konuşma bozukluğu başladıysa ve 15 dakika sürüp geçiyorsa bu duruma aldanmamak gerekiyor; bu türlü süreksiz şikayetleri olan hastalarda birinci bir haftada yerleşen inmenin görülme mümkünlüğü her 5 şahısta 1’dir. Münasebetiyle bu durum kalıcı inme üzere algılanmalı ve çabucak sıhhat kurumuna başvurularak tedbir alınmalı. Bu hastalığın tedavisi birinci 4.5 saatte pıhtı eritici ilaçlarla başlamalı. Birinci 6 saatte anjiyografi ile tıkalı damara girip damarı açmamız mümkün. Hatta bunları artık günümüzde birinci 24 saatte de yapabiliyoruz. Uygun tedavi yapılırsa 3 hastadan 1’i eski haline dönüyor. Damar açıcı tedavilerin akabinde hastalara birinci 10-15 gün hastanede uygulanan bakım ve tedavi uygulamalarına paralel olarak erken fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavileri uygulanıyor. Bu periyottan sonra şikayetleri değişik oranlarda devam eden hastalara birinci 3-6 aya hatta daha uzun bir periyoda yayılacak olan fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavilerine muhtaçlık olacaktır.”
()