TCMB-Enflasyondaki artışa en besbelli katkı güç kümesinden

İstanbul, 4 Mayıs – Merkez Bankası (TCMB), Nisan ayında besin dışındaki ana kalemlerde yıllık enflasyonun yükseldiğine işaret ederek, “Tüketici enflasyonundaki artışa en besbelli katkı güç kümesinden geldi” saptaması yaptı.
TCMB Aylık Fiyat Gelişmeleri raporunda, “Bu devirde eşel taşınabilir sistemi ve tavan fiyat uygulamasının tesiriyle güç fiyatları yatay seyretti; fakat, baz tesiri nedeniyle küme yıllık enflasyonu besbelli halde yükseldi” denildi.
Tüketici fiyatları Nisan’da aylık yüzde 1.68 arttı ve yıllık enflasyon yüzde 17.14’e yükseldi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) datalarına nazaran, tüketici fiyatları yılın birinci dört ayında yüzde 5.45 ve 12 aylık ortalamalara nazaran yüzde 13.70 yükseldi. Nisan 2021’de, endekste kapsanan 415 unsurdan, 92 unsurun ortalama fiyatı düşerken, 42 unsurun ortalama fiyatı değişmedi, 281 hususun ortalama fiyatı yükseldi.
Raporda, temel mallarda yıllık enflasyon artarken, yeni dönem geçişinin de tesiriyle giysideki yükseliş eğiliminin sürdüğü, sağlam ve öbür temel mal kümesinde döviz kuru gelişmelerinin yansımalarının izlendiği belirtildi ve şöyle denildi:
“Hizmet kümesinde yıllık enflasyon yükselmiş, aylık bazda ise Mart ayındaki açılma tesirinin akabinde yavaşlama kaydedildi. 
“Bu periyotta emtia fiyatlarındaki yükseliş ziraî emtia ve endüstriyel metal fiyatları öncülüğünde sürdü. 
“Türk lirası cinsinden ithalat fiyatlarındaki gelişmeler ve birtakım eserlerde süregelen arz kahırlarının tesiriyle üretici fiyatlarındaki süratli artış eğilimi devam etti. 
“Bu gelişmelerle, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları artarken, eğilimleri bir ölçü iyileşmekle birlikte yüksek düzeylerini korudu.”
Hizmet fiyatları Nisan ayında yüzde 0.72 yükseldi, küme yıllık enflasyonu 0.56 puan artarak yüzde 13.12 olarak gerçekleşti. Öte yandan, mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle aylık enflasyon, açılma tesiriyle Mart ayında kaydedilen artışın akabinde yavaşlamıştır. Yıllık enflasyon artışı lokanta-otel ve öbür hizmetlerde daha barizken, öteki alt kümelerde görece hudutlu oldu. 
Lokanta-otel yıllık enflasyonu bir evvelki sene salgın hastalığa bağlı olarak faaliyetin kesintiye uğraması kaynaklı düşük bazın
da tesiriyle artarken, aylık bazda gerek yemek hizmetleri (yüzde 1.35) gerekse konaklama hizmetlerindeki (yüzde 1.42) fiyat artışları dikkat çekmiştir. 
Diğer hizmetler kümesi fiyatlarındaki yükselişte özel okul fiyat artışına bağlı olarak eğitim hizmetleri öne çıkmış, bu gelişmede geçmiş enflasyona endeksleme davranışı ile süreksiz KDV indirimlerinin sona ermesi belirleyici oldu. Bu kümede ayrıyeten döviz kuru gelişmelerine bağlı olarak şahsî ulaştırma araçlarının bakım tamiratı ve dişçilik fiyatı üzere kalemlerde fiyat artışları izlenmiştir. Ulaştırma hizmetlerinde havayolu ile yolcu nakliyatı fiyatlarında (yüzde 2.49) artış kaydedilirken, karayolu ile şehirlerarası yolcu nakliyeciliği fiyatları geriledi. Haberleşme hizmeti fiyatlarında ise internet fiyatındaki artışa rağmen cep telefonu görüşme fiyatı kaynaklı düşüş görüldü.