Nisanur ŞENTÜRK-Doğan GÜNDOĞDU/ İSTANBUL, – Pandemide çocuk ve ergenlerin olumsuz etkilendiğini belirten Doç. Dr. Canan Teşhistir, bilhassa ergenlerde depresyon sıklığında çok fazla artış olduğunu ve tam kapanma devrinde çocuk ve ergenlerde görülen bu durumun daha da ağırlaşacağını söyledi.
Pandemide çocuk ve ergenlerde görülen depresyon artışıyla kliniklere de müracaatın arttığını belirten İstanbul Gelişim Üniversitesi Psikoloji Bölümü Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Canan Teşhistir, “Çocuklar, ruhsal açıdan daima konutta olmanın, çok fazla kimseyle görüşmemenin sorununu yaşıyorlar. Biraz daha depresifler. Bir kısmının tasası fazla, takıntıları arttı. Bilhassa virüsle ilgili ailede rastgele bir kronik hasta varsa öldürme riskinin artırması nedeniyle ‘ya anneme babama bir şey olursa kaygısıyla’ gelen çocuklar çok. Başlarda tahminen bilinmezlik vardı lakin süreç uzadıkça umut azalıyor. Çocuklar ve gençler artık çok fazla sıkıntıyla kliniğe başvuruyor” diyerek gençlerde bazen ilaç tedavisi uygulamak zorunda kaldıklarını söz etti.
“TAM KAPANMA ÇOCUKLARI ZORLAYACAK”
Çocuk ve ergenlerin tam toplumsallaşması gereken vakitte olduklarını tabir eden Doç. Dr. Canan Teşhistir, ne kadar telefon ya da toplumsal medya aracılığıyla bağlantıda olsalar da bunun okula gitmenin yerini tutmayacağını söyledi ve çocukların bu devirde rutinlerinin bozulduğunu söz ederek kelamlarına şöyle devam etti:
“Sabah kalkıp okula gitmiyorlar, spora giden gençler buna devam edemiyor. Çok fazla ekran bağımlılığı oluştu zira daima evdeler. Fizikî hareketlilikleri yok. Tam kapanma da aslında beklediğimiz bir haberdi ancak yeniden de bu durum insanın tabiatına zıt. Beşerler, dışarı çıkmayacak olsa bile özgürlüğü elinden alınmış üzere hissediyor. Üç hafta kısa müddet değil, tam da havaların güzelleştiği periyot. Bu periyotta çocuklar zorlanacak. Bilhassa baktığımızda otizmli ve hiperaktif çocuklar günün bir kısmını dışarda geçirdiklerinde bu durum onlara yeterli geliyor. Tam kapanma devrinde ise çocukların sitelere dahi çıkılması istenmiyor. Site idarelerine de ikaz gelmiş. Bu da üç hafta eksiksiz konutta kalmak demek. Yani bu da hareketi, dışarı çıkmayı seven çocuklar için eziyet üzere bir şey.”
“KAVGALAR ARTABİLİR”
Pandemide mutsuzluk, anlamsız ömür hissi, maksatlarda şaşırma, ders çalışan başarılı çocuklarda muvaffakiyetin düşmesi, ders çalışmaya karşı ilgide azalma, olağanda toplumsal olan bir çocukta bile içe kapanma, anne babadan, hobilerinden uzaklaşma üzere durumlara şahit olduğunu belirten Doç. Dr. Canan Teşhistir, “Ebeveynlerin gerginliği de çocuklara yansıyor. Çocuklar bir sorun olduğunda onlara bakarak bunun önemli olup olmadığına karar veriyorlar. Ebeveynin gerginliği arttıkça konuttaki hengame ve gerginlik de artıyor. Tam kapanma periyodunda çok fazla iç içe olmak bu durumu tetikleyebilir. Ayrıyeten bu devirde ekran karşısında çok fazla vakit geçirecekler. Bu da uyku meseleleri, sonluluk, dikkat sorunu, ders çalışmamak, derse odaklanamamak durumlarında artış demektir” dedi.
“ERGENLERDE İNTİHAR FİKRİ ARTTI”
Gençlerde çok ağır olaylarda ilaç tedavisi uyguladıklarını belirten Doç. Dr. Teşhistir, antidepresan tipi ilaçların çocuklarda ve ergenlerde kullanılabildiğini ve kimi hastalarına ise ilaç ile terapiyi birlikte uyguladıklarını söyledi. Depresyonun kolay bir durum olmadığına vurgu yapan Teşhistir, “Pandemide ilaç kullanımı arttı. Hatta bazen çocuklardaki depresyon ağırlaştıkça onları intihar fikirlerine itmeye başlıyor. Olağanda hiç sorun yaşamayan ergene artık hayat çok anlamsız geliyor ve intihar etmeyi düşünüyor. Buna teşebbüste bulunabiliyorlar. Ergenlikte vefat sebepleri ortasında en sık yer alan şeylerden biri de intihardır. İntihar düşünen ergen pandemide çok fazla var. Bu türlü durumlarda ergenin güvenliği için yatarak tedavi uyguluyoruz. Bu yüzden çocukları ciddiye almak çok kıymet taşıyor” açıklamasında bulundu.
“TAM KAPANMA PERİYODU İÇİN TAVSİYELER”
Doç. Dr. Canan Teşhistir meskende geçirilecek üç hafta için çocuk ve ergenlere şu tavsiyelerde bulundu:
“Bu süreçte konutta yapabilecekleri aktiviteleri düşünsünler. Mesela yapboz, fotoğraf, boyama yapabilir ya da müzik aleti çalabilirler. Bu periyot aile bağlantılarını güçlendirmek için büyük fırsat. Bir ortaya geldiklerinde muhabbet edip çeşitli oyunlar oynayabilirler. Sinema izleyip eski anılarını konuşabilirler. Bazen de arkadaşlarıyla imajlı arayıp online ortamdan bir ortaya gelebilirler. Bu periyotta olumlu tarafından bakıp umutlu olmak çok değerlidir. Zira umut varsa her şey var demektir.”
