İSTANBUL, – Pandemi nedeniyle artan teknoloji bağımlılığının çocuklarda depresyon, uyku bozuklukları, saldırganlık, toplumsal korku, dikkat eksikliği ve takıntı üzere ruhsal meselelere yol açtığını vurgulayan Psikolog Yağmur Bedir, “Ebeveynler ‘3-6-9-12’ kuralıyla çocuklarının ekran bağımlılığına karşı tedbir alabilir. Muvaffakiyete ulaşmak için, 3 yaş öncesinde çocuk ekrana maruz kalmamalı. 6 yaşa kadar çocuğun kendine ilişkin bir elektronik aygıtı olmamalı. 9- 12 yaşları ortasında çocuklar internete girerken ebeveynleri denetim etmeli. 12 yaşından evvel toplumsal medya hesabı kullanmamalıdır” dedi.
Pandeminin çocukların ekran müddetlerini kıymetli ölçüde artırdığını söz eden İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi’nden Psikolog Yağmur Bedir, bu artışta başta uzaktan eğitim ve konutta kalınan müddetin artması üzere faktörlerin tesirli olduğunu söyledi. Teknolojik gelişmelerin ilerlemesiyle birlikte ekranların hayatlarımızda kıymetli bir rol oynamaya başladığını belirten Psikolog Bedir, ekran bağımlılığını; televizyon, tablet, cep telefonu üzere daima ekrana bakma gerektiren aygıtları uzun mühlet kullanmak ve muhtaçlık olmadığı halde bu ekranları kullanmadan duramama hali olarak tanımladı.
KONTROL OLMAZSA PSİKOLOJİSİ OLUMSUZ ETKİLENEBİLİR
İnternette geçirilen müddetin denetim edilmemesi ve internetten uzak kalındığında ortaya çıkan ruhsal rahatsızlıkları teknoloji bağımlılığı olarak tanımlayan Psikolog Yağmur Bedir, “Ailelerin çocuklarının gelişimini desteklemek için teknoloji kullanımını çocuğun yaşına nazaran içerik ve müddet bakımlarından denetlemeleri gerekmektedir. Kontrol olmazsa, hem çocuğun psikolojisi olumsuz etkilenebilir hem de ilerde çocuklarda teknoloji bağımlılığına aday bir yetişkin olabilir” diye konuştu.
Ailelere tavsiyelerde bulunan Psikolog Yağmur Bedir, ‘Onunla daha fazla ilgilenseydim bu türlü sorunlar yaşamazdı’, ‘Bu kadar çalışmasaydım daha az oyun oynardı’, ‘Onu gereğince eğlendiremedim’ üzere sözlerin bir faydası olmadığını, bilakis suçluluk hissinin otorite kurmayı ve sorunu ortadan kaldırmak için yapılabilecekleri sınırlayacağını belirtti.
YEMEKTE TELEVİZYON AÇMAYIN
Psikolog Yağmur Bedir, çocuklarındaki ekran bağımlılığı sorunu had safhaya ulaşan ebeveynlere ise şu tekliflerde bulundu:
“Kontrolü tekrar kazanmak için çocuğunuzla birebir düzeye gelin. Bu sayede baskıya gerek kalmaz. Çocuğunuzu ekran bağımlılığından kurtarmak için aile sisteminizi değiştirmeniz gerekecektir. Değişim olmadıkça kalıcılık sağlanamaz. Yemek saatlerinde mutfakta televizyon izleniyorsa, telefonla oynanıyorsa, uyku saatine kadar televizyonu başındaysanız yapacağınız hiçbir tahlil işe yaramayacaktır. Konut içinde ortak vakti artırın. Kutu oyunları, kitap okuma saatleri, sohbet saati yahut ortak sorumluluklar vermek işe yarayabilir.”
ÇOCUĞUNUZU SUÇLAMAKTAN KAÇININ
Çocuğu suçlamaktan kaçmanın ekran bağımlılığında gayrette kıymetli bir faktör olduğunu işaret eden Psikolog Yağmur Bedir, “Çocuğunuz bilgisayara her oturduğunda ‘Yine mi bilgisayardasın’ üzere reaksiyonlar verdiysek, münasebetimiz zedelenmiştir ve bu da çocuğu ekrana daha da yaklaştırır. Bu durumu önlemek için ekran müddetinin net olarak belirlenmesi gerekir. Çocuk alışana kadar müddet esnememelidir. Değişime direnç olacağını kabul etmek gerekir. Hudut koyarken şefkatli olmak, direnci kırmaya yardımcı olur. Ekranın çok kullanımı ailede bir ilişki eksikliği olduğunu gösterir. Sorun her neyse, kaynakları bulunmalı, tahlil yolları çocukla birlikte aranmalıdır” tabirlerini kullandı.
DİJİTAL DÜNYAYA 3-6-9-12 KURALIYLA TEDBİR ALIN
Çocukların gelişim periyotlarına uygun halde yönlendirilmesinin ekran konusunda da büyük kıymet arz ettiğini belirten Bedir, ekranla çok küçük yaştan itibaren tanışan çocuklarda ilerleyen periyotlarda ekran bağımlılığı oluşma mümkünlüğü daha yüksek olduğunu belirterek bu mevzuda Fransız Psikiyatrist Serge Tisseron’un geliştirdiği “3-6-9-12” kuralının, hem ebeveynlere hem de uzmanlara rehber olabilecek bir kaynak olduğunun altını çizdi.
Psikolog Yağmur Bedir, 3-6-9-12 kuralında ebeveynlerin yapması gerekenleri şöyle anlattı:
“3 yaş öncesinde çocuk ekrana maruz kalmamalı. 6 yaşa kadar çocuğun kendine ilişkin bir elektronik aygıtı olmamalı. 9 – 12 yaşları ortasında çocuklar internete girerken ebeveynleri denetim etmeli. 12 yaşından evvel toplumsal medya hesabı kullanmamalıdır.”
İNTERNETİN TEHLİKELERİ HAKKINDA KONUŞUN
Bağımlılığı önlemeye yardımcı olmak için, oturma odası dışındaki odalarda televizyon olmaması gerektiğini söyleyen Psikolog Yağmur Bedir, “Elektronik aygıtlarla geçirilecek süreyi ebeveyn belirlemeli, çocuklarla siber zorbalık ve internetin tehlikeleri hakkında konuşulmalı, ekran müddeti net olmalı, yasak yerine alternatifler üretilmeli, çocukları sakinleştirmek ve yemek yedirmek için ekranın karşısına oturtulmamalıdır. Çocuk kesinlikle ilgi alanları ve tercihlerine nazaran toplumsal aktiviteye yönlendirilmelidir. Ekran güzel bir çocuk bakıcısıdır fakat uzun vadede olumsuz tesirleri çok daha büyüktür” dedi.
“SINIRLAMALARA REAKSİYONU ÇOKSA UZMAN YARDIMI ALINMALI”
Teknoloji bağımlılığının çocuklarda yol açtığı ruhsal sıkıntılar hakkında da bilgi veren Psikolog Yağmur Bedir, depresyon, uyku bozuklukları, saldırganlık artışı, toplumsal telaş ve öbür dert bozuklukları, dikkat eksikliği, takıntılar ve toplumsal uyumsuzluklar birinci sıralarda sayılabilecek belirtilerdir. Teknoloji ile çok fazla vakit geçiren, teknoloji olmadığında ne yapacağını bilemeyen, teknolojik aygıtı elinden alınmak istendiğinde verdiği reaksiyonlar hasebiyle ailelerin kısıtlama uygulamasının zorlaştığı durumlarda uzmanından yardım almak yarar sağlayacaktır” dedi.
