Prof. Dr. Gülle: Burdur’da 3 yıldır meteorolojik kuraklık yaşanıyor

Mesut MADAN/BURDUR, – BURDUR’da son yıllarda artan susuzluk nedeniyle geçen yıl 1700 dekar alanda yapılan şeker pancarı ekimi bu yıl susuzluk nedeniyle 250 dekara geriledi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. İskender Gülle, bölge özelinde son 3 yıldır meteorolojik kuraklık yaşandığını belirterek, “Göllerin düzeyinde azalma, akarsularda kuruma yahut azalmayı gözlemliyoruz. Bunun sonucunda ise kuraklıkta üçüncü evre olan ziraî kuraklık ve dördüncü evre olan sosyolojik ve ekonomik kuraklığa geçeceğiz” dedi.
Burdur merkez Yassıgüme köyünde üreticiler şeker pancarı ekimine sancılı başladı. Bilhassa son devirde Göller Bölgesi’nde yağışların azlığı ve bilinçsiz kullanımın sebep olduğu susuzluk, üreticileri olumsuz etkiledi. Bölgede geçen yıl 1700 dekar alanda yapılan şeker pancarı ekimi bu yıl susuzluk nedeniyle 250 dekara geriledi. MAKÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. İskender Gülle, pancar ekim alanlarının yüzde 85 oranında azalmasına neden olan susuzluğun ‘hidrolojik kuraklık’ olduğunu söyledi.
‘SU KRİZİNİN ŞUURUNDA OLMALIYIZ’
Prof. Dr. İskender Gülle, dünyanın birçok bölgesinde olduğu üzere Türkiye’de ve Burdur özelinde bir su krizi yaşandığına işaret etti. Türkiye’nin bu krizin şahsen içerisinde olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Gülle, “Bunun şuurunda olmamız gerekiyor. Evvelden ‘kuraklık var, kuraklık sonucunda kıtlık var’ derdik. Günümüzde yaşanan ise bundan biraz farklı. Çünkü kuraklık meteorolojik yağışın olmaması olayı, kıtlık ise var olan suyun yetersiz kalması durumudur. Bu ikisini birbirinden ayırmak gerekiyor. Tabiatın bir su arzı var. İnsanların da bir su talebi var. Bu arzın talebi karşılamadığı durumlarda kıtlık dediğimiz durum meydana geliyor” dedi.
‘KURAKLIKTA ÜÇÜNCÜ EVRE ZİRAÎ KURAKLIK’
Bölge özelinde son 3 yıldır meteorolojik kuraklık yaşandığını anlatan Prof. Dr. Gülle, “Bu meteorolojik kuraklığın sonucu olarak şu anda hidrolojik kuraklık yaşıyoruz. Yani göllerin düzeyinde azalma, akarsularda kuruma yahut azalmayı gözlemliyoruz. Bunun sonucunda ise kuraklıkta üçüncü evre olan ziraî kuraklık ve dördüncü evre olan sosyolojik ve ekonomik kuraklığa geçeceğiz. Sorun nereden kaynaklanıyor? Bir atasözümüz var. Çok severim. Ayağını yorganına nazaran uzat. Tabiatın su arzı değişmiyor fakat bizim talebimiz daima artıyor. Hatta daha da dramatik olanı son yıllarda su arzında bir azalma var. Meğer bizim taleplerimizde daha da bir artış var. İşte bu olumsuz durum bütün gerçekliğiyle karşımızda durmakta. Su kaynakları azalıyor, buna rağmen suya olan muhtaçlık artıyor. Böylelikle su kaynaklarından daha çok su çekmek zorunda kalıyoruz. Pekala bu durumu ne kadar sürdürebiliriz, bu şimdilik bizim için önümüzde duran en büyük sorun. Susuzluğun tahlilindeki en değerli yaklaşım açısı havza bazlı idaredir. Su kaynaklarımızı havza bazlı yönetmezsek, havza bazlı planlamazsak ziraî faaliyetlerimizi, evsel, endüstriyel su gereksinimlerimizi havza bazlı düzenlemezsek susuzluğu yaşamamız kaçınılmaz olacaktır” diye konuştu.
‘BU YIL KURAKLIKTAN ÖTÜRÜ EKİM YAPAMADIM’
Yassıgüme köyünde çiftçilik yapan Murat İleri (40), susuzluk nedeniyle ekim yapamadığını anlatarak, “Geçen sene köyümüzde 1700 dekar pancar ekildi. Bu yıl susuzluktan ötürü 250 dekar ekildi. Ben geçen sene 75 dekar pancar ekmiştim. Bu yıl susuzluktan ötürü ekmedim. Karaçal Barajı’nda su bitince tereddüt ettim onun için ekmedim. 6 yıldır pancar ekimi yapıyorum. Birinci kez bu yıl kuraklıktan ötürü ekim yapamadım” dedi.
‘KARA KARA DÜŞÜNÜYORUZ’
Kerim Bakır (29), “Bu yıl suyumuz yok. Geçen yıl zati yetmemişti. Bilinçsiz kullanmak demeyelim, 2-3 yıldır şuurlu kullanıyoruz lakin burada biraz da kabahat baraj yetkililerinin. Birinci kere baraj yapmıyorlar. Bizim buradaki baraj da birinci değil. Vaktinde su saatleri konulmuş olsaydı bizim suyumuz yeterdi, artardı. Suyumuz yok. Mısır ekiyorduk, pancar ekiyorduk. Bu sene yağmur olmazsa yoncalarımız birinci biçimden sonra olmayabilir. İneklerin yiyecekleri de yok. Kara kara düşünüyoruz ne yiyecekler diye. Sıkıntı durumdayız” diye konuştu.
‘YAĞIŞ OLMAZSA HALİMİZ KÖTÜ’
Remzi Macit (40), “6 yıldır pancar, mısır, yonca ekimi yapıyorduk. Bu yıl yağış az olduğundan barajımızda su yok. Geçen sene 1700 dekar pancar ekilen köyümüzde bu yıl 200-250 dekar pancar ekimi var. Yağış olmazsa halimiz makûs. Ben geçen sene 55 dönüm pancar ektim. Bu yıl 25 dönüm ektim. Su olmayınca pancar yetişmez” dedi.
‘BU YILKİ ÜZERE BİR DURUMU HİÇ YAŞAMADIK’
Hüseyin Bedir (45), “Geçen yıl 30 dekar pancarım vardı. Bu yıl kuraklıktan ötürü hiç ekmedim. Maalesef girdi maliyetlerimiz de çok yüksek. Devletimizin buna biz tahlil bulması gerekli. Bu yılki üzere bir durumu hiç yaşamadık” diye konuştu.